چگونه تغییرات آب و هوایی، جزایر را ناپدید می‌کند؟
​​​​​​​گروه دانش دریا – توحید ورستان -  تغییر اقلیم امروز یک موضوع انتزاعی نیست، بلکه واقعیتی است که میلیون‌ها نفر را تحت تاثیر قرار می‌دهد. افزایش دما، ذوب شدن یخچال‌های طبیعی و افزایش سطح آب دریاها نه تنها باعث افزایش بلایای طبیعی، بلکه ناپدید شدن کل مناطق خشکی می‌شود. جزایر کوچکی که با فرسایش، سیل و ذوب یخ‌های دائمی مواجه هستند، از جمله مناطقی هستند که در معرض خطر قرار دارند. داستان جزیره «مسیاتسف» در مجمع‌الجزایر «سرزمین فرانتس یوزف» تنها نمونه‌ای از این است که چگونه گرم شدن سریع منظره زمین را تغییر می‌دهد. 

مسیاتسف؛ زمین ناپدید شده در قطب شمال
به گزارش روزنامه ریایی اقتصادسرآمد، نیوزآذ در این باره آورده است: تا همین اواخر، جزیره مسیاتسف در سرزمین فرانتس یوزف قطب شمال حدود ۵۳ هکتار وسعت داشت. با این حال، تنها در عرض هشت سال، مساحت آن به سه هکتار کاهش یافت تا اینکه در سپتامبر ۲۰۲۳ به طور کامل ناپدید شد. به گفته الکسی کوچیکو، دانشیار موسسه هوانوردی مسکو، این جزیره به دقت زیر نظر بود و متخصصان کاهش سریع وسعت آن را به دلیل ذوب شدن یخچال‌های طبیعی و افزایش دما نسبت دادند و اکنون این جزیره که زمانی نقشه‌برداری شده بود، ناپدید و آب‌های قطب شمال جایگزین آن شده است. مثال جزیره مسیاتسف بسیار مهم است زیرا حتی در سردترین نقاط سیاره، یخچال‌ها دیگر نمی‌توانند در برابر تغییرات آب و هوایی شتابان مقاومت کنند. ذوب شدن یخ، آب‌های آزاد را افزایش می‌دهد و این امر منجر به تنظیمات لازم در نقشه‌های ناوبری می‌شود و مسیرهای کشتیرانی باید برای انطباق با شرایط جدید برنامه‌ریزی شوند. 

«مالدیو» در آستانه ناپدید شدن
مالدیو، کشوری با بیش از ۱۲۰۰ جزیره مرجانی در اقیانوس هند، با تهدید دائمی ناپدید شدن مواجه است. میانگین ارتفاع این جزایر از سطح دریا تنها حدود یک متر است که آن‌ها را در برابر افزایش امواج و سطح دریا بسیار آسیب‌پذیر می‌کند. سازمان ملل متحد و سازمان‌های بین‌المللی محیط‌زیست هشدار می‌دهند که تا سال ۲۱۰۰، مالدیو به طور کامل زیر آب خواهد رفت، اگر گرمایش جهانی کاهش نیابد. این سناریو نه تنها یک فاجعه زیست محیطی بلکه یک بحران انسانی را نیز نشان می‌دهد. نابودی یک ملت به معنای از دست دادن سرزمین‌ها، هویت فرهنگی و میراث تاریخی است. در پاسخ به این روند، دولت مالدیو فعالانه راه‌حل‌هایی از جمله برنامه‌های اسکان مجدد و ایجاد موانع دریایی را دنبال می‌کند. اما این اقدامات موقتی هستند و اگر تغییرات آب و هوایی بدون کاهش ادامه یابد، احتمالا اثربخشی آن‌ها محدود شود. 
«شیشمارف آلاسکا» ؛ یخ‌ها دیگر دائمی نیستند
سکونتگاه شمالی شیشمارف در آلاسکا یکی از برجسته‌ترین «قربانیان» ذوب شدن یخ‌های دائمی است. این دهکده که در جزیره‌ای حائل قرار دارد، در حال از دست دادن ثبات خود است زیرا یخ‌های دائمی که آن را محافظت می‌کنند در زیر گرما فرو می‌ریزند. برای سال‌های طولانی، ساکنان این منطقه با فرسایش سواحل مبارزه کرده‌اند، اما نیروهای طبیعت اغلب بر تلاش‌های آن‌ها غلبه می‌کند. با کاهش بودجه فدرال، مردم شیشامرف ممکن است به حمایت بین‌المللی نیاز داشته باشند تا از نقل مکان به سرزمین اصلی و ترک شیوه زندگی خود اجتناب کنند. چنین نمونه‌هایی بر ضرورت برنامه‌ریزی پیشگیرانه دولت‌ها و مناطق برای سازگاری با آب و هوا تأکید می‌کنند، زیرا بسیاری از جوامع شمالی در حال حاضر در معرض خطر ناپدید شدن هستند. 

جزایر مارشال؛ مبارزه برای بقا
جزایر مارشال واقع در اقیانوس آرام، با تهدیدات مشابهی روبرو هستند. بالا آمدن سطح آب دریاها و افزایش فعالیت طوفان منجر به جاری شدن سیل‌های مکرر، آسیب رساندن به زیرساخت‌ها و به خطر افتادن زندگی می‌شود. وضعیت جزایر مارشال یادآور این است که تغییرات اقلیمی تأثیرات جهانی را از قطب شمال گرفته تا مناطق استوایی را درپی دارد. دولت در حال اجرای برنامه‌های برای ساختن خاکریز است، اما این برنامه‌ها برای حفاظت از همه جزایر ناکافی است. جابجایی جمعیت احتمالا به زودی اجتناب‌ناپذیر شود و هزاران نفر را مجبور به مهاجرت کند. 

پلی‌نزی و از دست دادن میراث فرهنگی
برای مردم بومی پلی‌نزی که قرن‌ها در این جزایر زندگی می‌کنند، بالا آمدن سطح آب دریاها یک فاجعه فیزیکی و فرهنگی است. ناپدید شدن جزایر تهدیدی برای از دست دادن قلمروهای سنتی و مناظر طبیعی منحصر به فرد است که از هویت فرهنگی آن‌ها جدایی‌ناپذیر است. قبایل پلینزی در حال حاضر در جستجوی سرزمین امن‌تر نقل مکان می‌کنند، اما نمی‌توانند میراثی را که برای نسل‌ها به این جزایر گره خورده با خود حمل کنند. این پدیده به عنوان هشداری برای جهان است که ناپدید شدن جزیره نه تنها به معنای از دست دادن زمین بلکه از دست دادن کل میراث فرهنگی است. 

پیامدهای جهانی ناپدیدشدن جزایر
ناپدید شدن دسته جمعی جزایر پیامدهای عظیمی نه تنها برای اکولوژی، بلکه برای سیاست و اقتصاد جهانی نیز دارد. کشورهایی که قلمروهای خود را از دست می‌دهند در خطر نابودی دسترسی به منابع دریایی و ذخایر معدنی زیر آب هستند. این تهدید بسیاری از کشورها را وادار می‌کند تا سیاست‌ها را تغییر دهند و اقداماتی را برای کاهش انتشار کربن اتخاذ کنند. علاوه بر این، تغییرات ناشی از اقلیم جریان‌های مهاجرت را افزایش می‌دهد و چالش‌هایی را برای سازگاری اجتماعی و اقتصادی جمعیت‌های آواره ایجاد می‌کند. از همین روی، بحران اقلیمی همه لایه‌های جامعه را تحت تاثیر قرار می‌دهد و نمی‌توان تاثیر آن را نادیده گرفت. نابودی جزایر، همراه با بسیاری از شگفتی‌های طبیعی دیگر، یک مسئله جهانی را نمایان می‌کند که نیاز به توجه فوری و یک رویکرد جامع دارد. اقدامات انجام شده امروز آینده سیاره را شکل می‌دهد و تعیین می‌کند که آیا بشر می‌تواند خود را با این تغییرات سازگار کند یا باید شاهد از دست دادن عظیم میراث طبیعی و فرهنگی باشد.