دریانوردان برخی کشور‌ها ۷۴درصد بالاتر از میانگین جهانی کار می‌کنند
​​​​​​​گروه دریاپایه- سازمان بین‌المللی کار سازمان ملل اعلام کرد تحقیقات جامع براساس نظر‌سنجی نشان می‌دهد فعالیت دریانوردان برخی کشور‌ها در اکثر مشاغل کشتی ۲۴ساعته است و آنان به‌عنوان فعال‌ترین و پرکارترین نیروی انسانی شاغل در جهان شناخته می‌شوند. قرار است موضوع کار و استراحت در دریا در کمیته سه‌جانبه ویژه کنوانسیون کار دریایی در ماه آوریل در ژنو بررسی شود.
به گزارش روزنامه دریایی اقتصاد سرآمد، تحقیق جامعی توسط سازمان ILO بر ساعات کار و استراحت دریانوردان ناشی از فعالیت در کشتی‌ها با همکاری دانشگاه جهانی دریانوردی انجام شده که بیش از ۹۰۰۰پاسخ از دریانوردان در سراسر جهان دریافت شده است. این نظرسنجی نشان می‌دهد که دریانوردان به‌طور متوسط ۱۱.۵ساعت کار می‌کنند.
در این رابطه دریانوردان به‌طور متوسط ۷۴.۹ساعت در هفته کار می‌کنند که بیشتر از ۴۳ساعت در هفته جهانی است که توسط نظرسنجی عمومی ILO شناسایی شده است. سایر نکات کلیدی این نظرسنجی شامل آماری است که ۷۸.۳درصد از پاسخ‌دهندگان گزارش می‌دهند که در طول کل دوره قرارداد خود مرخصی کامل نداشته‌اند که در تضاد با قصد کنوانسیون کار دریایی MLC است.
آنطور که «مانا» در گزارشی نوشته است؛ استیون جونز، بنیانگذار شاخص شادی دریانوردان، در مقاله اخیر خود پیشنهاد کرد که آشتی دادن سلامتی با خواسته‌های بیش از حد غیرممکن به نظر می‌رسد. او معتقد است، خدمه کشتی‌ها ضمن دست‌وپنجه نرم کردن با کم‌گزارش‌دهی مزمن ساعات کار و تهدید مجازات برای تخلفات، با خواسته‌های زیادی مواجه هستند. این وضعیت، انگیزه‌ای نگران‌کننده برای ثبت صحیح، مؤثر و شفاف ساعات کاری ایجاد می‌کند.
کنوانسیون جامع کار دریایی نیز در این ارتباط می‌گوید ساعات کار به‌عنوان حداکثر ساعات کار یا حداقل ساعات استراحت بیان می‌شود. حداکثر ساعات کار در هر دوره ۲۴ساعته نباید از ۱۴ساعت و در هر دوره هفت‌روزه از ۷۲ساعت تجاوز کند. ۸۸.۳درصد از دریانوردان اعتراف کرده‌اند حداقل یک‌بار در ماه از محدودیت ساعات کار و استراحت تجاوز کرده‌اند. ۱۶.۵درصد نیز گفته‌اند بیش از 10بار در ماه از محدودیت‌ها فراتر رفته است. تنها ۳۱.۶درصد از دریانوردان یاد‌آور شده‌اند هرگز سوابق کار و استراحت خود را تنظیم نمی‌کنند.
یکی از ایده‌های مورد بحث این است که به هر کشتی یک وب‌سایت محافظت‌شده داده شود که توسط دولت پرچم اداره می‌شود؛ جایی که هر دریانورد مجاز است تحت شرایط تضمین‌شده وارد شود. علاوه‌بر این، باوجود تمام بحث‌های موجود در صنعت کشتیرانی پیرامون اتوماسیون و خودمختاری که منجربه نیاز‌های معنایی پایین‌تر در دریا می‌شود، ۸۷.۶درصد از پاسخ‌دهندگان در نظرسنجی گفته‌اند که بین تقاضای کار و سطوح خدمه عدم‌تعادل وجود دارد. شایان ذکر است، قوانین سازمان بین‌المللی دریانوردی از جمله MLC و کد آموزش، گواهینامه و نگهبانی دریانوردان جزئیات ساعات کاری را که خدمه باید با گزارش‌های تصادفات متعدد در طول سال‌ها کار کنند، بیان  و خستگی را دلیل بسیاری از تلفات ذکر می‌کند.

آسیب‌های مشاغل سخت دریایی
آن‌هایی که روی کشتی کار می‌کنند، چند گروه‌اند؛ یک گروه ملوان هستند که تعدادی از آن‌ها روی عرشه کار می‌کنند و تعدادی در موتورخانه. افسران اول و دوم و سوم هستند که باز هم در عرشه و موتورخانه کار می‌کنند و در رأس همه این‌ها، کاپیتان قرار دارد که فرماندهی و هدایت کل کشتی را به‌عهده دارد. کاپیتان، مسئول تمام اتفاقات روی کشتی است؛ او کسی است که حداقل سابقه ١2، ١0‌سال کار در کشتی را دارد. سخت‌ترین کار کشتی به‌عهده ملوان‌هاست، آن‌ها اگر روی عرشه باشند، مدام باید زنگ‌زدایی و رنگ‌کاری کنند و اگر در موتورخانه باشند، روز و شب‌شان به باز و بسته کردن پیچ‌ومهره‌ها و روغن‌کاری می‌گذرد. افسران عرشه فعالیت راحت‌تری نسبت به ملوان‌ها دارند.
سخت و زیان‌آور بودن شغل دریایی باعث شده است عمر متوسط دریانوردی در کشورمان محدود باشد. از طریق روش سنتی، استخدام رسمی و الزام به خدمت ۳۰ساله پیش از بازنشستگی برای این قشر زحمتکش باعث شده است که اولاً برای دریانوردان و ثانیاً برای شرکت‌های کشتیرانی مشکلاتی به‌وجود آید. دریانوردان استخدام رسمی ما که بعد از مدتی دریانوردی دیگر نمی‌توانند همچون گذشته حداقل ۸ماه در سال را روی کشتی‌ها خدمت کنند، با مشکلات وضعیت حقوقی مواجه می‌شوند. به‌عنوان راهکار عملی برای رفع این مشکل، استخدام قراردادی پیشنهاد می‌شود. براین اساس، همچون سایر دریانوردان در اقصی‌نقاط جهان، ایرانیان نیز با قراردادهای مشخصی که می‌تواند کوتاه‌مدت و میان‌مدت یا حتی بلند‌مدت باشد، به استخدام شرکت‌های کشتیرانی درآیند. به‌طور طبیعی به‌علت وجود انگیزه‌های شغلی و ارتقای درجه در ابتدای خدمات دریایی این قراردادها می‌توانند بلندمدت باشند و در سال‌های واپسین به قراردادهای میان‌مدت و کوتاه‌مدت تغییر یابند.
نیروی انسانی دریانورد، عامل اصلی بهره‌وری تجارت دریایی است. یک دریانورد که چندین‌میلیون دلار قیمت کشتی به همراه چندین‌میلیون دلار محموله و جان چندین‌نفر خدمه یک کشتی را از دل دریای توفانی و خشن باید به سلامت به مقصد برساند، لذا ارتقای کیفیت زندگی کاری در بین کارکنان دریایی در رونق اقتصادی و تقویت رنجیره تجارت دریایی موثر است.
اهمیت کیفیت زندگی کاری دریانوردان
امروزه تاثیر صنعت حمل‌ونقل دریایی و کشتیرانی در اقتصاد کشورها بسیار پررنگ و معنادار است. برخی گزارش‌ها نشان داده که ۹۰درصد از حجم تجارت جهانی از طریق تبادلات و مبادلات دریایی انجام می‌گیرد، لذا دریا، تجارت و اقتصاد دریایی در تامین کالا یک نقش غیرقابل انکار دارد، به همین دلیل بسیاری از کشورهای دنیا سعی می‌کنند قابلیت‌های تجارت دریایی را افزایش دهند. یکی از مولفه‌های مهمی که به رونق و رشد اقتصادی کمک می‌کند، تقویت زنجیره تجارت دریایی است. برای ارتقا و بهبود آن باید بر عوامل اصلی آن حیطه تاکید، توجه و تمرکز کرد. در چنین شرایطی برخی کارشناسان معتقدند که کیفیت زندگی کاری در کارکنان دریایی در رونق اقتصادی بسیار اهمیت دارد. دریانوردی یکی از عمده‌ترین و اصلی‌ترین فاکتور موفقیت کشورها در تجارت، اقتصاد و تامین کالاهای اساسی است. اگر شاغلان این عرصه از کیفیت کاری مناسبی برخوردار باشند، در بهبود و کارآمدی تجارت دریایی نقش خواهند داشت، لذا بررسی ابعاد مختلف کیفیت کاری دریانوردان بسیار اهمیت دارد. علاوه‌بر این، نیروی دریایی هر کشور در تامین امنیت هر کشور نقش بسیار موثری دارد، این امنیت نه‌فقط در طول و عرض جغرافیایی سرزمین است، بلکه از طریق افزایش کارآمدی سایر نیروهای زمینی و هوایی هم می‌تواند خود را نشان دهد؛ بنابراین علاوه‌بر آثار اقتصادی نقش این حرفه در تامین امنیت هم باید مدنظر قرار گیرد.
استرس‌های دریانوردی شامل تنش‌ها، تغییرات فیزیولوژیکی و زیست‌شناسی بدن می‌شود که ناشی از به‌هم‌خوردن ساعات شبانه‌روزی از اولین استرس‌های این شغل است. عدم‌زمان مشخص کاری خود استرس مضاعف ایجاد می‌کند. در کنار مباحث فیزیولوژیکی به‌هم‌خوردن ساعات حیات زیست انسان، کار در ساعات غیرمعمول، شب‌بیداری‌ها و همچنین غیرقابل پیش‌بینی بودن وقایع آتی از دیگر مولفه‌های استرس‌زای حرفه دریانوردی است.