لزوم روایت حماسه‌سازی و حماسه‌سرایی در نیروی دریایی ارتش
​​​​​​​گروه فرهنگ دریا- فیروز اسماعیلی- تاریخ نیروی دریایی را به دوره‌های گوناگون می‌توان تقسیم کرد که به گمان نگارنده، یک دوره نوین و با شکوه بعد از حماسه 360درجه رقم خورده که با نظر حکیمانه رهبر انقلاب اسلامی و فرمانده مقتدر کل قوا، نیروی دریایی ارتش در مسیری نو و تاریخ‌ساز قرار گرفته است و این دوره تاریخی را از همه دوران‌ها متمایز می‌کند. نگاهی به رویه فرهنگی این نیروی پرافتخار، گواه دوران جدید تاریخی و تاریخ سازی اوست.
به گزارش «اقتصاد سرآمد»، پیش از این، همواره نیروی دریایی ارتش سرافراز و مردمی خود را در قالب صنعت و توان نظامی می‌دیدیم و تحلیل می‌کردیم، اما حماسه 360درجه که نوید تجدید امپراتوری دریایی ایران در عصر باستان و حتی فراتر از آن را می‌دهد، با اشاره فرمانده کل قوا به سمت ترکیب قدرت نظامی با اقتدار فرهنگی گرایید تا این معجون چاره‌ساز، نیرویی جدید و باشکوه‌تر از همیشه در برابر دیدگان ما قرار دهد.
رهبر انقلاب با تاکید بر اهمیت اقدام حماسی معروف به 360درجه و گردش موفقیت‌آمیز نیروی دریایی ارتش در گرداگرد جهان و شکافتن سینه اقیانوس‌ها در برابر چشم دشمنان قسم‌خورده ایران‌زمین، امر فرمودند که این واقعه بزرگ و شگفت که پیش از اقدام، تخیل و داستان‌سرایی می‌مانست و بعد از اقدام به یک واقعیت شگفت‌انگیز برای تمام دنیا تبدیل شد را با فرهنگ و هنر باید پی گرفت و جاودانه کرد. این اشاره کافی بود تا فرماندهان و پرسنل فهیم و آگاه و متخصص و ایران‌دوست حرکت فرهنگی بزرگی را آغاز کنند. اقدامات خوبی در این عرصه انجام دادند که بخشی از آن در مراسمی رونمایی شد. 

نگاهی به اقدامات فرهنگی
رونمایی از مستند ناخداعباس، مستند فرمانده و دریا، نماهنگ‌های مختلف و تقدیر از برگزیدگان آثار هنری بخش‌هایی از مراسم رونمایی از مستندهای نداجا(نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی) بود. اما به بهانه این رونمایی‌ها، سخنان فرمانده کل نیروی دریایی و دیگر مقامات ارشد این نیروست که اهمیت راهبردی دارد. این سخنان که مستند به برنامه‌های در دست اقدام بود، حکایت نوینی از آینده این نیرو دارد که هم در دریاها و اقیانوس‌ها خوش بدرخشد و هم در چشم‌ودل مردم. یک جا دشمن را منکوب کند و جای دیگر امید و روشنی به دل‌های مردمانش بباراند. این دو توانایی در قدرت نظامی از یک سو و اقتدار فرهنگی از دیگر سوست که دوران جدیدی از شکوه دریایی ایران را به همراه خواهد داشت. 

سرنوشت قهرمانان دریایی ایران
می‌دانیم که هر جامعه با وجود قهرمانان خود پایدار و امیدوار است. قهرمان در مکاتب جهانی به معنای الگو برای آیندگان است؛ الگویی که از یک سو، امید می‌آفریند و از سوی دیگر، دست نسل‌ها را می‌گیرد و در مسیر بزرگی و عظمت قرار می‌دهد. این است که هر جامعه باید بکوشد تا حماسه بسازد و حماسه را به نسل‌ها منتقل کند. قهرمان بسازد و آن را به نسل‌ها معرفی کند تا جامعه همواره پویا و امیدوار رو به جلو حرکت کند. این است که رومن رولان-نویسنده شهیر فرانسوی- می‌نویسد: «جامعه‌ای که در خلق یک قهرمان شرکت نکند، جامعه بدبختی است». یعنی جامعه باید برای خوشبختی بزرگ خود در خلق قهرمان شرکت کند. حماسه را باید گفت. حماسه را باید سرود. قهرمانان را باید معرفی و ستایش کرد. در پهنه نیروی دریایی هم همین‌گونه باید باشد. هیچ جای بیشه ایران خالی از شیر نیست و باید شیران ایران را به همه مردم و حتی دنیا معرفی کرد، وگرنه حماسه و قهرمان می‌میرد و اگر بمیرد دیگر نه امیدآفرین است نه قدرت‌آفرین. 
شعر زیبای استاد مشفق اینجا مناسبت معناداری دارد آن جا که از بی‌بی زینب کبری(س) سرود که «اگر زینب نبود، کربلا در کربلا می‌ماند.» حماسه‌آفرینی یک چیز است و انتقال حماسه به نسل‌ها چیز دیگر و حتا شاید سخت و سنگین‌تر. حماسه عاشورا با خلق آن قهرمانان بزرگ در دو روز اتفاق افتاد؛ اما جریانی که زینب ساخت، صدها سال است که مانده است و هر سال، تازه تر و قوی تر از سال گذشته رو به جلو حرکت می‌کند و یک امت را به دنبال خود می‌کشاند. امتی که طی سال‌های اخیر نشان داد که «هیهات من الذله» را چگونه می‌توان در عمل تفسیر کرد. این عظمت نشان می‌دهد که حماسه را باید با روش صحیح، چنان بیان کرد که هم ماندگار باشند و هم به نوعی قابل تکرار به وسیله نسل‌های آینده. 
نیروی دریایی ارتش هم با اشاره فرمانده کل قوا، مردانه در مسیر حماسه‌سازی از یک سو و حماسه‌سرایی از دیگر سو قرار گرفته است. یک پدیده نو و جدید. شاید پیش از این گفته می‌شد که «فرهنگ ربطی به امور نظامی ندارد». ارتش را چه به فرهنگ؟ نیروی دریایی چرا باید وارد مقوله فرهنگ شود؟ از این دست سخنان بسیار گفته شده است و اکنون با اشاره رهبر، می‌فهمیم که این گفته‌ها برای ناکارآمد کردن بخش مهمی از قابلیت ارتش – و عموم نیروهای مسلح – است. اما امروز می‌دانیم که نیروهای مسلح هم قابلیت بزرگی در پهنه فرهنگ دارند و فرهنگ و هنر و ادبیات باید از ابزارهای کارآمد این نیروها باشد. این را نیروی دریایی ارتش به خوبی ثابت کرد. 

چشم‌انداز انتظارات از نیروی دریایی ارتش
مردم انتظار دارند که آن که خالق حماسه است، در مسیر مانایی و ماندگاری حماسه و فرهنگ‌سازی آن گام بردارد. این یک انتظار کاملا منطقی است. باید گفت که این که مردم ایران، قهرمانان دریایی خود را نمی شناسند یک نقص بزرگ است. چه در دوران‌های گذشته و چه در حال حاضر، قهرمانان دریایی ایران مهجور و گمنام هستند و این یعنی نقص بزرگ فرهنگی در فرهنگ دریایی کشور. 
فرهنگ دریایی کشور نواقص فراوانی دارد. نه متولی مشخص دارد و نه برنامه مشخص در گستره ملی. این یک نقص کلان است. در نقص جزیی نیز جایی مانند نیروی دریایی ارتش که ازارکان حماسه ساز دریایی است، چندان به این مهم ورود نکرده است که با رویکرد جدید می‌توان امیدوار بود که این نقص را رفع کند. رفع این نقص فقط به معنای رفع نقص از نیروی دریایی نیست؛ بلکه به معنای رفع نقص از کل فرهنگ دریایی کشور است.
اگر مردم هرچه بیشتر از قدرت و توان و افتخارارت نیروی دریایی مطلع باشند، بیشتر و بیشتر در ساحل و دریا احساس آرامش بیشتر و بیشتری خواهند کرد. این زمانی است که حماسه‌ها بازگو شود. حماسه 360 درجه فقط یکی از افتخارات است که نباید در ذهن یک نیرو یا یک گروه دریایی باقی بماند؛ بلکه متعلق به تمام مردم ایران است و یک ایران در گستره تمام نسل‌ها باید آن بدانند و به آن افتخار کنند. 
انتظار می‌رود که قهرمانان دریایی بیش از پیش معرفی شوند. چرا اکثر مردم ایران نمی دانند که بایندر کیست؟ چرا بسیار از حماسه سازان دیگر را نمی‌شناسیم که الان از آن‌ها یاد کنیم. در عرصه زمینی بسیاری را می‌شناسیم و به وجود نازنینشان افتخار می‌کنیم. اما در سایر موار کمتر می‌دانیم. باید یادمان باشد که قهرمانان در همه عرصه‌ها متعلق به ملت ایران هستند و باید همواره در چشم و دل مردم باشند و این ضرورت کار فرهنگی و هنری و ادبی است. 
باید از انواع فرهنگی و هنری و ادبی استفاده کرد به نحوی تمامی علائق مردم مورد نظر قرار گیرد. از فیلم مستند تا سینمایی، از شعر و متن ادبی تا ادبیات داستانی و رمان‌های قوی و جشنواره‌های متعددی که مردم را در آغوش فرهنگی خود جای دهد. به هر روی، اقدام نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی را برای رونمایی از چند اثر هنری می‌ستاییم و امیدواریم که این یک نقطه شروع باشد و شاهد آثار متعدد باشیم. بی تردید اهالی فرهنگ و ادب و هنر کشور با اشتیاق با این نیرو همراهی خواهند کرد. یادمان باشد که ساخت انواع فرهنگی و ادبی و هنری، هزینه نیست؛ بلکه سرمایه‌های بزرگ اجتماعی برای امروز و آینده است.