در برخی مناطق کشور تا ۱۰۰ درصد منابع آب تجدیدپذیر کشور را مصرف می‌کنیم و این مسئله منجر به بروز فرونشست‌هایی شده که این فرونشست‌ها موجب شده تا برخی مخازن زیرزمینی آب را برای همیشه از دست بدهیم.آثار بحران آب در استان‌های مختلف کشور در ابعاد اقتصادی و اجتماعی بروز کرده است. در خصوص دلایل رسیدن به مرز بحران در مسئله آب، نظرات متعددی بیان می شود؛ برخی از کارشناسان معتقدند بحران آب بیش از همه ناشی از تأثیرات تغییر اقلیم و تشدید خشکسالی‌ها بوده، اما برخی دیگر از کارشناسان اعتقاد دارند که بیش از آنچه دچار بحران آب باشیم، دچار بحران مدیریت آب هستیم.در همین خصوص، با مشارکت خبرگزاری تسنیم و رادیو گفت‌وگو، میزگردی با عنوان بحران آب یا بحران مدیریت آب؟ با حضور مصطفی فدایی فرد رئیس کمیته ارزیابی سیلاب در کمیته ملی سدهای بزرگ ایران، هدایت فهمی رئیس مرکز پژوهاب‌گستر وزارت علوم، فتحعلی محمدزاده معاون فنی سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران و کتایون نعمت‌پور مدیرکل محیط زیست وزارت صمت برگزار شد.هدایت فهمی رئیس مرکز پژوهاب‌گستر وزارت علوم اظهار داشت: بحران آب مدتهاست به صورت جدی در ایران اتفاق افتاده و بحث خشکسالی و کمبود بارش آنرا تشدید کرده است.وی افزود: اگر کشوری تا 40 درصد از منابع آبی تجدیدشونده خود را مصرف کند تحت تنش آبی است، در ایران 88 درصد منابع را مصرف می کنیم که از نظر شاخص های جهانی در محدوده بحران آب هستیم.
وی ادامه داد: به طور متوسط در جهان 45 درصد از منابع تجدیدشونده آب مصرف می شود‌. فهمی اظهار داشت: کشورهای دیگری هم هستند که از نظر دستیابی به آب وضعیتی سخت تر از ایران دارند اما برای مشکلات آبی خود راهکارهایی چون نمک زدایی از آب دریا را پیاده سازی کرده اند.
به ورشکستگی آبی رسیده‌ایم
در ادامه این میزگرد، مصطفی فدایی فرد رئیس کمیته ارزیابی سیلاب در کمیته ملی سدهای بزرگ ایران اظهار داشت: بحران آب در ایران بسیار عمیق است و باید اسم آنرا ورشکستگی آبی بگذاریم چرا که دخل و خرج ما در آب با هم نمی‌خواند.وی افزود: تا 20 سال پیش، میزان منابع آب تجدیدشونده کشور 130 میلیارد مترمکعب در سال بود، این رقم اکنون به 90 میلیارد مترمکعب رسیده و در برخی سناریوهای بدبینانه، این رقم را 85 میلیارد مترمکعب در وضعیت فعلی می‌دانند؛ یعنی چیزی در حدود 30 تا 35 درصد منابع آب تجدیدپذیر کشور از دست داده‌ایم.فدایی فرد تصریح کرد: در برخی مناطق کشور تا 100 درصد منابع آب تجدیدپذیر کشور را مصرف می‌کنیم و این مسئله منجر به بروز فرونشست‌هایی شده که این فرونشست‌ها موجب شده تا مخازن زیرزمینی آب را برای همیشه از دست بدهیم؛ یعنی مخازنی که همیشه وجود داشته و با بارندگی‌ها تغذیه می‌شده را با برداشت بی‌رویه که منجر به فرونشست شده، برای همیشه از دست داده‌ایم.وی ادامه داد: تمام دولت‌ها تاکنون تمام بار اشتغال را بر دوش آب گذاشته‌اند در حالی که این‌کار غلط بوده و نتایج آن‌را امروز می‌بینیم.
باید بخشی از بار اشتغال را از روی آب برداریم
رئیس کمیته ارزیابی سیلاب در کمیته ملی سدهای بزرگ ایران اذعان داشت: باید در روند توسعه ناپایدار کشور بازنگری کنیم و ضرورت دارد که به دیگر پتانسیل‌های کشور در زمینه ایجاد اشتغال توجه کنیم و بخشی از بار اشتغال را از روی آب برداریم.در ادامه این میزگرد، فتحعلی محمدزاده معاون فنی سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران اظهار داشت: آنچه مسلم است، موضوع آب در کشور ما دچار مشکل است و باید برای حل این مشکل در هر بخش چاره‌اندیشی کرد.وی افزود: آنچه مورد پیش‌بینی و تأکید کارشناسان امر است، حداقل تا 10 سال آینده گرفتار این اقلیم و خشکسالی هستیم و باید در زمینه مصارف آب به سمت بهره‌وری بهینه حرکت کنیم.محمدزاده با بیان اینکه سالانه حدود 93 میلیارد مترمکعب آب در کشور ما مصرف می‌شود، گفت:‌ سهم صنعت از این میزان مصرف، حدود 2 میلیارد مترمکعب است و اگر مصارف نیروگاه‌ها و پالایشگاه‌ها را کم کنیم، سهم بخش‌های صنعتی و معدنی کشور چیزی در حدود 1.2 میلیارد مترمکعب در سال است.وی ادامه داد: اگرچه می‌بایست در بخش صنعت نیز به موضوع بهره‌وری در مصرف آب توجه شود که این امر در دستور کار بوده و هست؛ اما مسئله اصلی هدررفت آب در بخش کشاورزی صورت می‌گیرد.معاون فنی سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران با بیان اینکه در هیچ بخش از کشور، مثل صنعت از مصرف آب ایجاد ارزش افزوده نشده، گفت: در شهرک‌های صنعتی به ازای مصرف هر لیتر آب 58 نفر شغل ایجاد شده و به ازای هر مگاوات برق، 96 نفر اشتغال‌زایی صورت گرفته است.
استقرار صنایع جدید در سواحل دارای اولویت است
محمدزاده با تأکید بر اینکه وزارت صمت به دنبال کمک به رفع مشکلات آب کشور بوده و هست، گفت: طرح بزرگ انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان به فلات مرکزی ایران با راهبری بخش صنعت در حال انجام است.وی افزود: اینکه در 40 سال گذشته شاهد این بودیم که واحدهای بزرگ فولادی و پتروشیمی‌ها در مناطق مرکزی ایران و استان‌هایی با ظرفیت‌های پایین آبی احداث شده‌اند واقعیتی است که صورت گرفته ولی با ابلاغ مصوبه‌ای که در زمینه آمایش سرزمین داشته‌ایم، از این پس استقرار صنایع باید با درنظر گرفته ظرفیت‌های آبی باشد و استقرار صنایع در سواحل کشور دارای اولویت است.معاون فنی سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران موضوع ماندگاری جمعیت را مسئله‌ای مهم و درخور توجه دانست و گفت: به‌منظور استقرار جمعیت، توسعه شهرک‌های صنعتی در مناطق محروم در اولویت قرار دارد.وی ادامه داد: 16 هزار لیتر آب را برای شهرک‌های صنعتی تأمین کرده‌ایم و به همین‌اندازه هم کسری داریم و در زمینه تأمین آب صنایع، بدون شک اولویت ما استفاده زا پساب‌های صنعتی و شهری است.