ساختار حکمرانی غلط مانع دستیابی به اهداف ریلی برنامه ششم توسعه
راه آهن به واسطه تعدد وظایف در حوزه نگهداری و بهرهبرداری از زیرساختها و شبکه ریلی و تنظیمگری بین بخشهای مختلف تاکنون نتوانسته به سطح قابل قبولی از بهرهوری برسد.به گزارش اقتصادسرآمد ، براساس نظریههای جدید مطرح شده اقتصاددانان برجسته جهان، موضوع مقررات زدایی، حذف یارانهها و درگیرکردن بخش خصوصی در امور تصدیگری-که تحت نظر دولت اداره میشدند- از جمله عوامل رشد اقتصادی محسوب میشوند. یکی از مباحث مطرح اقتصادی در دهه 80 میلادی، مقبول نبودن مصرف منابع عمومی و ارائه یارانه برای حمل و نقل بود؛ چرا که این بخش، هزینههای گزافی روی دست دولتها گذاشته بود.همچنین با درگیرکردن بخش خصوصی در امور تصدیگری، رقبای زیادی وارد بازارهای حملونقل شدند.سپس شرکتهای بزرگ از طریق تملک یا ادغام با شرکتهای کوچک، به غولهای حملونقل تبدیل گردیدند و از این طریق توانستند ضمن کاهش هزینهها، به بازارهای جدید راه یابند.
تشریک مساعی بخش غیردولتی در کاهش هزینهها
یکی از مهمترین تبعات مقرراتزدایی، حذف یارانهها و خصوصیسازی، تلاش شرکت های حمل و نقلی برای سرمایهگذاری در زمینههایی است که هزینههای زیادی به شرکتهایشان تحمیل میکنند. این تلاشها شامل راهاندازی سیستم های تعمیرات و نگهداری، خرید یا اجاره اراضی در بندرگاه ها و حاشیه ایستگاهها، خرید تجهیزات مدرن تخلیه و بارگیری، خرید کامیون برای حمل ترکیبی می باشد. گاه انجام این نوع سرمایهگذاریها، ممکن است حتی با همکاری چند شرکت رقیب صورت پذیرد.از سوی دیگر، با نگاه به اهداف بالادستی کشور در زمینه حملونقل ریلی، شاهد آن هستیم که راهآهن جمهوری اسلامی ایران، نه تنها به اهداف مورد نظر نرسیده، بلکه در سالهای اخیر دچار ضعف و کاهش سهم حمل بار نیز شده است که علت آن، بیماری ناکارآمدی ناشی از ساختار حکمرانی غلط حاکم بر راهآهن است.یکی از مهمترین برنامههای بالادستی کشور، سیاستهای کلی بخش «حملونقل» ابلاغ شده توسط رهبر معظم انقلاب در سال 1379 است که مطالبه ایجاد نظام جامع حملونقل و تنظیم سهم هر یک از زیربخشهای آن با اولویت دادن به حمل و نقل ریلی به علل ملاحظات اقتصادی، دفاعی و امنیتی، کاهش شدت مصرف انرژی، کاهش آلودگی زیست محیطی، افزایش ایمنی، برقراری تعادل و تناسب بین زیرساختها و ناوگان و تجهیزات ناوبری و تقاضا را دارد. اما آمار و ارقام بیانگر این است که نه تنها سهم حمل و نقل ریلی افزایش نیافته، بلکه این سهم در مجموع کاهشی بوده است.شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران، به واسطه تعدد وظایف در حوزه توسعه و نگهداری از زیرساختهای ریلی، بهرهبرداری از شبکه ریلی و ناوگان ریلی و همچنین تنظیمگری بین بخشهای مختلف دخیل در این صنعت، تاکنون نتوانسته است به سطح قابل قبولی از بهرهوری برسد. مهمترین چالش راهآهن برای دستیابی به عملکرد مناسب حمل ریلی مطابق با اهداف برنامه ششم توسعه، ساختار حکمرانی غلط آن است.
راه آهن، متصدی بزرگ یا تنظیم گر قدرتمند؟
کارشناسان بر این باورند راهکار اصلی برای بهبود شرایط فعلی و اصلاح ساختار توام با افزایش بهرهوری در شبکه حملونقل ریلی کشور، بازگشت به آییننامه تعیین سهم بهینه بخش دولتی و غیردولتی از فعالیتهای راه و راهآهن، مصوب سال 1388 شورای اقتصاد است.مطابق با آن، راهآهن میتواند 100 درصد فعالیتهای تصدیگرایانه خود شامل بهرهبرداری از کشندههای ریلی و بهرهبرداری از محورهای ریلی را به بخش غیردولتی واگذار کند، البته این موضوع مشروط بر آن است که مالکیت خطوط در اختیار راه آهن باقی بماند. با این مدل می توان انتظار داشت که تمرکز شرکت راهآهن بر وظایف تنظیمگری معطوف شود و بخش غیردولتی با تمرکز جدی، به توسعه و بهبود عملکرد حمل ریلی در کشور بپردازد. در همین رابطه محمدجواد شاهجویی، کارشناس اقتصادی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم میگوید: واگذاری بهرهبرداری از محورهای ریلی به بخش غیردولتی تحت نظارت و تنظیمگری شرکت راهآهن، موثرترین و اجراییترین راهکار برای ورود بخش غیردولتی برای اصلاح ساختار حکمرانی راهآهن در ایران است.وی افزود: با این کار، همه مراحل تجدید ساختار از جمله مجزاسازی، تنظیمگری و آزادسازی به درستی صورت می پذیرد و راهآهن در نقش تنظیمگری خود فرورفته و متمرکز می شود و از طرفی ورود سرمایه به همراه بخش غیردولتی، منجر به افزایش بهرهوری و بالا رفتن کیفیت و خدمات ریلی در محورها و همچنین اصلاح ساختار ناحیهبندی موجود در شبکه ریلی میشود.
تنظیمگری مقدم بر تصدیگری
وی تصریح کرد: در شرایط فعلی که شبکه حملونقل ریلی به واسطه بهره برداری سنتی و غیر بهینه با چالش بهره وری مواجه است، دخیل کردن مردم و بخش غیردولتی در بهره برداری از شبکه می تواند اتفاقات مبارکی رقم بزند و شاخص های عملکردی راه آهن را بهبود ببخشد.وی تاکید کرد: البته نکته مهم این است که دخیل کردن مردم و بخش خصوصی صرفا به معنای دریافت سرمایه از سوی این بخش نیست. متاسفانه در کشور ما و علی الخصوص در راه آهن، خصوصیسازی بد ترجمه شده است و معنای آن صرفا سرمایه گذاری مردمی است.وی ادامه داد:برعکس، آنچه باید اتفاق بیافتد در گام اول شریک کردن مردم در امور تصدی گرایانه راه آهن است و در گام بعد، انتقال کامل بهره برداری از شبکه و ناوگان ریلی کشور به بخش های غیردولتی است. با این اتفاق، راه آهن می تواند به جای پارو زدن، بر نقش تنظیم گری و رگولاتوری خویش که وظیفه ذاتی این شرکت است تمرکز کند. تسنیم
تشریک مساعی بخش غیردولتی در کاهش هزینهها
یکی از مهمترین تبعات مقرراتزدایی، حذف یارانهها و خصوصیسازی، تلاش شرکت های حمل و نقلی برای سرمایهگذاری در زمینههایی است که هزینههای زیادی به شرکتهایشان تحمیل میکنند. این تلاشها شامل راهاندازی سیستم های تعمیرات و نگهداری، خرید یا اجاره اراضی در بندرگاه ها و حاشیه ایستگاهها، خرید تجهیزات مدرن تخلیه و بارگیری، خرید کامیون برای حمل ترکیبی می باشد. گاه انجام این نوع سرمایهگذاریها، ممکن است حتی با همکاری چند شرکت رقیب صورت پذیرد.از سوی دیگر، با نگاه به اهداف بالادستی کشور در زمینه حملونقل ریلی، شاهد آن هستیم که راهآهن جمهوری اسلامی ایران، نه تنها به اهداف مورد نظر نرسیده، بلکه در سالهای اخیر دچار ضعف و کاهش سهم حمل بار نیز شده است که علت آن، بیماری ناکارآمدی ناشی از ساختار حکمرانی غلط حاکم بر راهآهن است.یکی از مهمترین برنامههای بالادستی کشور، سیاستهای کلی بخش «حملونقل» ابلاغ شده توسط رهبر معظم انقلاب در سال 1379 است که مطالبه ایجاد نظام جامع حملونقل و تنظیم سهم هر یک از زیربخشهای آن با اولویت دادن به حمل و نقل ریلی به علل ملاحظات اقتصادی، دفاعی و امنیتی، کاهش شدت مصرف انرژی، کاهش آلودگی زیست محیطی، افزایش ایمنی، برقراری تعادل و تناسب بین زیرساختها و ناوگان و تجهیزات ناوبری و تقاضا را دارد. اما آمار و ارقام بیانگر این است که نه تنها سهم حمل و نقل ریلی افزایش نیافته، بلکه این سهم در مجموع کاهشی بوده است.شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران، به واسطه تعدد وظایف در حوزه توسعه و نگهداری از زیرساختهای ریلی، بهرهبرداری از شبکه ریلی و ناوگان ریلی و همچنین تنظیمگری بین بخشهای مختلف دخیل در این صنعت، تاکنون نتوانسته است به سطح قابل قبولی از بهرهوری برسد. مهمترین چالش راهآهن برای دستیابی به عملکرد مناسب حمل ریلی مطابق با اهداف برنامه ششم توسعه، ساختار حکمرانی غلط آن است.
راه آهن، متصدی بزرگ یا تنظیم گر قدرتمند؟
کارشناسان بر این باورند راهکار اصلی برای بهبود شرایط فعلی و اصلاح ساختار توام با افزایش بهرهوری در شبکه حملونقل ریلی کشور، بازگشت به آییننامه تعیین سهم بهینه بخش دولتی و غیردولتی از فعالیتهای راه و راهآهن، مصوب سال 1388 شورای اقتصاد است.مطابق با آن، راهآهن میتواند 100 درصد فعالیتهای تصدیگرایانه خود شامل بهرهبرداری از کشندههای ریلی و بهرهبرداری از محورهای ریلی را به بخش غیردولتی واگذار کند، البته این موضوع مشروط بر آن است که مالکیت خطوط در اختیار راه آهن باقی بماند. با این مدل می توان انتظار داشت که تمرکز شرکت راهآهن بر وظایف تنظیمگری معطوف شود و بخش غیردولتی با تمرکز جدی، به توسعه و بهبود عملکرد حمل ریلی در کشور بپردازد. در همین رابطه محمدجواد شاهجویی، کارشناس اقتصادی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم میگوید: واگذاری بهرهبرداری از محورهای ریلی به بخش غیردولتی تحت نظارت و تنظیمگری شرکت راهآهن، موثرترین و اجراییترین راهکار برای ورود بخش غیردولتی برای اصلاح ساختار حکمرانی راهآهن در ایران است.وی افزود: با این کار، همه مراحل تجدید ساختار از جمله مجزاسازی، تنظیمگری و آزادسازی به درستی صورت می پذیرد و راهآهن در نقش تنظیمگری خود فرورفته و متمرکز می شود و از طرفی ورود سرمایه به همراه بخش غیردولتی، منجر به افزایش بهرهوری و بالا رفتن کیفیت و خدمات ریلی در محورها و همچنین اصلاح ساختار ناحیهبندی موجود در شبکه ریلی میشود.
تنظیمگری مقدم بر تصدیگری
وی تصریح کرد: در شرایط فعلی که شبکه حملونقل ریلی به واسطه بهره برداری سنتی و غیر بهینه با چالش بهره وری مواجه است، دخیل کردن مردم و بخش غیردولتی در بهره برداری از شبکه می تواند اتفاقات مبارکی رقم بزند و شاخص های عملکردی راه آهن را بهبود ببخشد.وی تاکید کرد: البته نکته مهم این است که دخیل کردن مردم و بخش خصوصی صرفا به معنای دریافت سرمایه از سوی این بخش نیست. متاسفانه در کشور ما و علی الخصوص در راه آهن، خصوصیسازی بد ترجمه شده است و معنای آن صرفا سرمایه گذاری مردمی است.وی ادامه داد:برعکس، آنچه باید اتفاق بیافتد در گام اول شریک کردن مردم در امور تصدی گرایانه راه آهن است و در گام بعد، انتقال کامل بهره برداری از شبکه و ناوگان ریلی کشور به بخش های غیردولتی است. با این اتفاق، راه آهن می تواند به جای پارو زدن، بر نقش تنظیم گری و رگولاتوری خویش که وظیفه ذاتی این شرکت است تمرکز کند. تسنیم
ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
-
آغاز به کار کریدور ریلی اسلامآباد-تهران-استانبول
-
حال نزار ساخت و ساز در ایران
-
آغاز مذاکره با عراقیها برای ساخت راه آهن شلمچه-بصره
-
ساختار حکمرانی غلط مانع دستیابی به اهداف ریلی برنامه ششم توسعه
-
دولت اراده کرده که مشکل مسکن را در کشور حل کند
-
پیشبینی پروتکلهای خاص برای ایرانیها مسافران چهار کشور اروپایی ممنوع الورود شدند
اخبار روز
-
پرداخت تسهیلات قرضالحسنه به کسب و کارهای آسیبدیده
-
یک سر و گردن بالاتر از همه
-
آشنایی با کفپوش عایق برق فشار قوی
-
«معلم خصوصی ارزان و آنلاین برای شب امتحان» با یک تلفن!
-
تقدیرشرکت آب و نیرو از قهرمانان ورزشی شهرستان گتوند در مسابقات جهانی
-
راه اندازی کارگاه تولید شمش آلومینیوم از ضایعات
-
آمادگی پیام رسان بله برای ارائه خدمات به مسافران سرزمین وحی
-
پرداخت 2200 میلیارد تومان از مطالبات مراکز دانشگاهی طرف قرارداد
-
توزیع ۳۵ هزار بسته معیشتی در مناطق سیل زده استان سیستان و بلوچستان
-
تغییر نگاه به سرمایهگذاریها موجب شده تا بسیاری از دعواهای حقوقی با مذاکرات حل شود
-
بهسازی فضاهای بی دفاع شهری جهت کاهش آسیب های اجتماعی
-
تجهیز بیش از ۱۰۰۰ هکتار از زمینهای کشاورزی اردبیل به سیستم آبیاری تحت فشار
-
بهینهسازی طرح روسازی دال خط کوهاندار برای رفع معضل راهآهنهای کویری
-
استفاده از ظرفیت های مردمی در پروژه های اشتغال زایی با همت بنیاد برکت در سال جهش تولید با مشارکت مردم
-
اتمام خط کشی محوری جنوب به شمال خیابان ولیعصر (عج)
-
بهرهبرداری از نخستین نیروگاه خورشیدی حمایتی کشور در کاشان
-
تلاش مضاعف، برنامه محوری و تخصص گرایی - هم افزایی، سودآوری
-
اهمیت طراحی وبسایت برای کسب و کارهای سنتی
-
آغاز بهکار TV شهری در ورودی ساختمان منطقه دو پایتخت
-
۱۰۰ ساختمان بلند در پایتخت روی گسل قرار دارد