تعرفه های برق در سال های اخیر سبب رویکرد بسیاری از سازندگان مسکن به نصب سیستم های سرمایشی-گرمایشی موسوم به داکت اسپلیت به جای کانال کشی و نصب کولرهای آبی شده، این در حالی است که با اجرای آئین نامه برقی دولت از ابتدای بهمن ماه، از این پس معادلات تعیین نرخ برق برای دارندگان این سیستم ها به گونه دیگری رقم خواهد خورد.
به گزارش اقتصاد سرآمد ، رویکرد بسیاری از سازندگان مسکن به نصب سیستم های همزمان سرمایشی و گرمایشی یعنی داکت اسپلیت ها آن هم فارغ از میزان مصرف برق آن رواج چشمگیری یافته و بازار بزرگ و پررقابتی را نیز برای عرضه این سیستم ها شکل داده است.
گشتی در بازار این محصولات نشان می دهد برخی از این سیستم ها تولید داخلی هستند و برخی وارداتی و در هر دو دسته طیف گسترده ای از انواع محصولات دارای نام تجاری و کیفیت مناسب تا محصولات بی کیفیت و سرهم بندی شده به اصطلاح قاچاق مشاهده می شود، در عین حال فصل مشترک همه آنها یک چیز است؛ مصرف برق به شدت بالایی که وقتی پای حساب و کتاب آن پیش بیاید سر می شکند.
جستجوی مختصری در اینترنت فهرست بلند بالایی از شرکت های عرضه کننده را پیش رو قرار می دهد، در تماس با آنها فروشندگان شرایط فروش را شرح داده و هر یک به گونه ای محصولشان را تبلیغ می کنند و البته در پاسخ به این پرسش که مصرف برق این سیستم ها چه میزان است، پاسخ های مبهم و بعضا گمراه کننده ای می دهند.داکت اسپلیت ها که عموما در سقف واحدهای مسکونی جانمایی و نصب می شوند، در فصل سرد محیط را گرم و در فصل گرم سال محیط را خنک نگاه می دارند. این سیستم ها فارغ از کشور سازنده دارای دو نوع یعنی اینورتر  و معمولی هستند. در نوع اینورتر موتور الکتریکی به صورت متغیر کار کرده و به طور خودکار دمای محیط را در تنظیم می کند و به گفته فعالان بازار، این گروه از داکت اسپلیت ها مصرف انرژی کمتری نیز دارند.  فروشنده یکی از شرکت های عرضه کننده این سیستم می گوید: داکت اسپلیت های موجود در بازار در دو گروه وارداتی و تولید داخل عرضه می شوند که در هر دو گروه سیستم هایی با درجه کیفی متفاوت وجود دارد. مثلا محصولات دو برند معروف کره ای دارای بهترین کیفیت و خدمات پس از فروش هستند، محصولات چینی ها هم با کیفیت های متفاوت در بازار عرضه می شوند.به گفته او سیستم اینورترهای انواع چینی هوشمند نیست و برد اینورتری که روی آنها نصب و سبب کاهش عمر کمپرسور می شود، برخی محصولات عرضه شده در بازار نیز محصولات قاچاق است که تقریبا می توان گفت بی کیفیت ترین داکت اسپلیت های بازار و تقریبا نوع تقلبی آنها هستند.
یک فروشنده در این باره حتی ادعا می کند این محصولات ساخت هیچ کشوری نیستند، بلکه عرضه کنندگان کمپرسورهای کولر گازی را جدا کرده و روی یونیت داکت اسپلیت نصب می کنند و در بهترین حالت بیش از یکی و دو تابستان جوابگو نخواهند بود، از کار می افتند و غیرقابل استفاده می شوند.برای میزان مصرف داکت اسپلیت باید متراژ مورد استفاده درنظر گرفته شود، به طور مثال فروشندگان برای یک واحد ۱۰۰ متری سیستم ۳۶۰۰۰  و ۳ تن تبرید را پیشنهاد می دهند و درباره میزان مصرف برق آن هم می گویند که مصرف برق این سیستم در داکت اسپلیت ها بین ۷ تا ۱۱ آمپر متغیر است.برای محاسبه میزان مصرف برق یک داکت اسپلیت به کیلووات ساعت که الگوی مصرف برق مناطق مختلف کشور یعنی مناطق عادی و مناطق گرم ۱ تا ۴ بر اساس آن تعیین می شود، نیاز است کمی محاسبات انجام دهیم.
بدین شکل که باید ابتدا به توان دستگاه پی ببریم. برای این کار لازم است ولتاژ را در جریان یا همان آمپر ضرب کنیم. با توجه به این که ولتاژ منازل مسکونی ۲۲۰ است با ضرب آن در آمپر درج شده روی بسته بندی محصول، توان یا وات به دست می آید. با تقسیم وات بر ۱۰۰۰ هم کیلووات به دست آمده و با ضرب آن در ساعات مصرف، کیلو وات ساعت به دست خواهد آمد.
بر این اساس چنانچه یک داکت اسپلیت ۳۶۰۰۰ یا ۳ تن تبرید نصب شود، مصرف برق ماهانه آن برای استفاده تنها ۱۰ ساعت در روز به تنهایی معادل ۷۵۰ کیلووات ساعت خواهد بود و این در حالی است که الگوی مصرف برق مناطق عادی در تابستان تنها ۳۰۰ کیلووات ساعت است!در این بین مصرف برق یک کولر آبی با همین شرایط از ۱۲۰ کیلووات ساعت در ماه فراتر نخواهد رفت. با این حساب دارندگان داکت اسپلیت بابت ۳۰۰ کیلووات برق مصرفی خود در تابستان از تعرفه یارانه ای بهره مند می شوند اما بابت مصرف مازاد بر الگوی خود مشمول تعرفه های پلکانی آنهم با ضرایب ۳.۵ برابر هزینه تامین برق که بیش از ۹۰۰ تومان در هر کیلووات ساعت شده و در حالت خوشبینانه باید منتظر قبوضی بیش از ۷۰۰ هزار تومان در هر ماه باشند.
پاسخ فروشندگان درباه مصرف برق سیستم های داکت اسپلیت مبهم و گمراه کننده است، همه فروشندگان محصول خود را دارای رده مصرف انرژی A و +A عنوان می کنند، مسئله ای که با مصرف بالایی که خود به آن اذعان دارند چندان منطقی نیست. یکی ازفروشندگان در این رابطه می گوید: اوج مصرف برق سیستم های داکت اسپلیت از ماه تیر تا مرداد است و بنابراین تنها یک قبض بالای ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان برای مشترک برق صادر می شود. ایسنا