گروه اقتصاد دریا - مهندس محمد مونسان از متخصصان حوزه دریاست که با دقت و اشتیاق مسائل مرتبط با دریا را پیگیری می کند. آن چه در ادامه می آید، نوشتاری از اوست که در وبگاه شخصی خود منتشر کرده است. 25 بند در تشریح معنا و مفهوم و کارکردهای توسعه دریا محور.  در این نوشتار، ما برای توضیح بیشتر و درک آسان تر، توضیحاتی در داخل پرانتز افزوده ایم. فهم قوی نسبت به توسعه دریامحور برای همه- به خصوص مسئولان دولتی و نمایندگان مجلس شورای اسلامی- می تواند نقطه امیدی باشد برای فردایی بهتر و برون رفت از انبوه مشکلات ناشی از تمرکز بر توسعه خشکی محور.
از حدود دو دهه پیش ضرورت «توسعه دریا محور» در کشور مطرح و مورد تاکید مقامات ارشد کشور بوده است؛ ولی هم­اکنون پس از گذشت ۲۰ سال هنوز نمی توان ایران را یک کشور با برنامه توسعه‌­ای با محوریت دریا به حساب آورد. حتی در سند آمایش سرزمین که توسط شورای عالی آمایش سرزمین منتشر شده، باز هم نمی توان به هیچ وجه دریامحوربودن آمایش سرزمین در ۲۵ سال آینده کشور (تا سال ۱۴۲۴) را مشاهده کرد و این عمیقا جای تاسف دارد که هنوز هم در یک سند بالادستی و در یک شورای عالی، پاشنه این درب بر محور «توسعه خشکی محور!» می‌­چرخد. این در حالی ست که در بیانیه گام دوم انقلاب که در سال ۱۳۹۷ به وسیله مقام معظم رهبری ابلاغ شد،  بر استفاده از ظرفیت سواحل طولانی ایران تاکید شده است. 
تعاریف مختلفی از توسعه دریامحور ذکر شده است ولی شاید بهتر باشد برای درک بهتر آن، ۲۵ مصداق ضروری از توسعه دریامحور را ذکر کنیم:
۱-توسعه دریامحور یعنی: باید بزرگ ترین، مدرن­ترین و پررونق­ترین شهرهای ایران در کنار سواحل –به خصوص سواحل جنوبی- شکل بگیرند.
(آن چه در دنیای مدرن می گذرد، چنین است و کشورهایی که به دریا دسترسی دارند، به ساخت و ساز راهبردی در سواحل توجه خاص کرده اند. کافی است نقشه کشورها را مرور و به وسعت و بزرگی شهرهای ساحلی آن ها توجه کنیم. ماجرا در کشور ما عکس است. مهاجرت از شهرهای ساحلی به سوی شهرهای مرکزی خشک، بسیار زیاد است. سواحل که منبع اشتغال محسوب می شوند، به دلیل کمبود امکانات- به خصوص ساخت و سازهای مناسب شهری- تبدیل به منابع مهاجرت شده اند. این چیزی است که با توسعه دریا محور، رفع می شود و منابع سرشاری عاید مردم و کشور می شود.)
۲- توسعه دریامحور یعنی: باید بیشترین جمعیت ایران همانند همه دنیا در کنار سواحل باشند. به خصوص در کشوری که دارای بیابان­های وسیعی بوده و دائما با معضل خشکسالی و کم آبی دست به گریبان است.
(مطالعه نقشه پراکندگی جمعیت ایران، نشان می دهد که جمعیت در شهرهای مرکزی به طور متراکم وجود دارد و سواحل، از فقر جمعیتی رنج می برند. مشکلات و مصیبت ها و کمبودهای متعدد در جامعه شهری مانند تهران، کرج، اصفهان و... همواره دغدغه تصمیم سازان و تصمیم گیران است و بحران های متعددی این جمعیت متراکم را تهدید می کند. این در حالی است که سواحل، مشکلات عدیده مانند آب، برق، اشتغال و... را ندارند زیرا مستعد تامین این امکانات هستند. ) 
۳- توسعه دریامحور یعنی این که باید بزرگ ترین صنایع ایران –به خصوص «صنایع آب­بر»- به کنار سواحل منتقل شده و قویا از طرح­های توسعه‌­ای صنایع بزرگ در مرکز ایران جلوگیری کرد.
(جای تاسف است که برنامه ریزی غلط، ذوب آهن را به اصفهان بی آب می برد تا زاینده رود که رود نشاط و زیبایی آن سامان است را بخشکاند؛ در حالی که هیچ متخصصی احداث ذوب آهن و مانند آن را در سرزمین های خشک توصیه نمی کند. صنایع آب بر، صنایعی هستند که به مقدار بسیار زیادی آب برای راکتورها و دستگاه های تولیدی خود نیازمند هستند. این صنایع در کشورهای پیشرفته، همه در نزدیکی سواحل قرار گرفته اند؛ این فقط شامل کشوری مانند ژاپن که اصولا دریایی است و فاقد خشکی گسترده، نمی شود بلکه همه کشورها به هر میزان که به دریا، دسترسی دارند، صنایع بزرگ آب بر را در آنجا مستقر کرده اند.شوربختانه، نگاه امنیتی، در ایران باعث شده که به خیال محافظت از دسترسی دشمن، صنایع بزرگ را در عمق خاک، به دور از آب و در سرزمین های کم آب مستقر کرده اند. تهران، اراک، اصفهان و... همه نمونه های تلخی هستند از وجود صنایع بزرگ در سرزمین خشک سالی ها. )
۴- توسعه دریامحور یعنی: باید کشاورزی ایران را به کنار سواحل منتقل کرد. به‌جای شیرین‌­سازی آب دریای عمان و خلیج فارس و انتقال هزار کیلومتری آن به مرکز ایران و سپس انجام امور کشاورزی (و همچنین صنعتی) در بیابان‌­های خشک مرکز ایران، بهتر است کشاورزی را به کنار سواحل (حتی سواحل جنوبی با خاک حاصلخیز) منتقل کرد.
(کشاورزی در جای جای ایران، امکان پذیر است زیرا سرزمین معتدل، امکان کشاورزی در بیشتر مناطق را فراهم کرده است. پس از نظر هوا، مشکلی به نظر نمی رسد. اما هوا برای کشاورزی، باغداری و... کافی نیست|؛ بلکه آب هم لازم است. مشکل این است که به دلیل تمرکز جمعیت انبوه از یک سو و تمرکز صنایع آب بر از دیگر سو، آب کافی برای کشاورزی باقی نمانده است. اصفهان مثال شاهد روشنی است که ثابت می کند کشاورزان در آن سامان دچار بحران آب شده اند. اگر صنایع آب بر را از این سرزمین ها منتقل کنیم، جمعیت شاغل هم کم می شود و کشاورزی و باغداری و نیز دامداری و دامپروری به روزهای خوب خود بر می گردد. این است که توسعه دریامحور، هم صنایع را جهت می دهد و هم پراکندگی جمعیت را تصحیح می کند و باعث رونق عمومی در همه جای ایران می شود. )
۵- توسعه دریامحور یعنی: باید به «پدافند غیرعامل» در سواحل بیشتر از مرکز ایران توجه شود و فراموش نکنیم که اولین مرزهای دفاعی ما در سواحل است. همین هراس از دریا در طی قرنها باعث شده که ایرانی­ها از سواحل فرار کرده و به مرکز ایران پناه ببرند.
امروزه ارتش و سپاه مقتدری داریم،جبران مافات کرده و صنایع را به مرور به جایگاه اصلی خود برگردانیم
(مونسان با بیان این نکته، انگشت روی محوری راهبردی و بسیار با اهمیت گذاشته است. در روزگاران پیشین، ترس از ابرقدرت ها- به خصوص امریکا، انگستان، فرانسه و شوروی سابق- موجب هراس همه دولت مردان بود و تصمیم آن ها برای تمرکز صنایع بزرگ در شهرهای خشک، حاصل این نگرانی بوده که اگر صنایع بزرگ در سواحل باشد به سرعت در دسترس دشمن قرار می گیرد. پس صنایع بزرگ را به عمق خاک می بریم تا از تهاجم و تخریب در امان بمانند. این منطق به ظاهر درستی بوده و در ذهن یک عامی، مثبت ارزیابی می شود؛ اما یک متخصص، با توجه به مجموع نیازهای صنایع بزرگ آب بر، هرگز با این ایده موافق نبوده و نیستند. در قدیم، فاقد توان نظامی لازم به خصوص در حوزه دریا بودیم، اما امروزه ارتش و سپاه مقتدری در آسمان و زمین و دریا داریم، پس لازم است جبران مافات کرده و صنایع را به مرور به جایگاه اصلی خود برگردانیم. 
دفاع نظامی، با توجه به قدرت دریایی کنونی از یک سو، ساخت موانع دفاعی در سواحل که به اصطلاح نظامی، «لجمن»(لبه جلویی منطقه نبرد) هستند، معنادار است و نه تنها از صنایع می توان دفاع کرد، بلکه از تمام کشور می توان محافظت کرد. به یاد داشته باشیم اگر صنایع بزرگ آب بر را همچنان در چند شهر مرکزی نگه داریم، دشمنی اصلی آنها یعنی آب، با ترفند کمبود، هم صنایع را از پای در می آورد و هم مردم آن سامان را. )