سرآمد دریایی - آنچه در زیر با هم میخوانیم متن گفت و گوی خبرنگار روزنامه دریایی اقتصادسرآمد با ناصر کرمی راد، مدیرکل دفتر بازسازی و حفاظت از ذخایر ژنتیکی آبزیان سازمان شیلات ایران است:
 اقتصادسرآمد: به طور کلی وضعیت ذخایر آبزیان در ایران در حوزه های خزر و خلیج فارس چگونه است؟
ناصر کرمی راد: درحوزه دریای خزر، 122گونه و زیر گونه ماهی مربوط به 52 جنس، 17 خانواده و 10 راسته وجود دارد که 24 درصد ماهیان انحصاری دریای خزر و 44 درصد ماهیان قابلیت بهره برداری اقتصادی  می باشند.
گونه های ماهیان استخوانی تجاری دریای خزر (16 گونه) عبارتند از: ماهی سفید، ماهی کفال طلایی،کفال پوزه باریک، ماهی کپور، ماهی کلمه، ماهی سیاه کولی، شاه کولی، ماش ماهی، شگ ماهی، سس ماهی،ماهی سیم، ماهی سوف، ماهی آزاد، ماهی اسبله، اردک ماهی، ماهی کاراس
گونه های خاویاری دریای خزر 5 گونه هستند: فیل ماهی، ازون برون، چالباش، قره برون و ماهی شیب
در این راستا خوب است به موقعيت حفاظتی آبزيان حوزه دريای خزر هم اشاره ای داشته باشم:
38   گونه از آبزيان دريای خزر در فهرست قرمز اتحاديه بين المللی حفاظت از طبيعت و منابع طبيعی( IUCN) گرفته است که 25 گونه از آن دارای ارزش «صيد اقتصادی»  می باشند. 85درصد گونه های ماهيان خاوياری در معرض انقراض قراردارند. 5 گونه خاوياری دريای خزر در طبقه بندی به شدت در معرض انقراض قرار گرفته اند و بر اساس منابع موجود زيستگاه 44 گونه آبزيان دريای خزر تخريب شده است و فراوانی 16 گونه در اين دريا به ميزان کم ارزيابی شده است .
درحوزه خلیج فارس و دریای عمان، بیش از 950 گونه ماهی، شامل ماهیان استخوانی و غضروفی  وجود دارد  که از این تعداد، 13 گونه بوم زاد در خلیج فارس و دریای عمان می باشند و 3 گونه بومی مخصوص  بخش ایرانیِ دریای عمان می باشند.
تعداد 294 گونه ماهی 32/4 درصد متعلق به زیستگاه های بنتیک
 تعداد 613 گونه  67/6 درصد متعلق به زیستگاه های پلاژیک
 راه پیدا کردن دو گونه از خانواده Cyprinodontidae و یک گونه خانواده Poeciliidae از زیستگاه آب شیرین به بخش های لب شور ساحلی
 حضور تعداد 62 خانواده با تک جنس و تک گونه و 25 خانواده با تعداد بیش از 10 گونه
 بیشترین پراکنش در خلیج فارس و دریای عمان مربوط به گونه ماهی گیش خال سفید (خانواده گیش ماهیان(، گونه گوازیم دم رشته ای )خانواده گوازیم ماهیان(و گونه حسون معمولی)خانواده حسون ماهیان(
 تعداد 13 گونه به عنوان گونه های بوم زاد در خلیج فارس
 بیشترین خانواده ها به لحاظ تعداد گونه مربوط به خانواده گاو ماهیان  53 گونه و گیش ماهیان 48 گونه
 شناسایی 11 گونه از خانواده های : Carcharhinidae Sparidae, Mugilidae, Gobidae, Chanidae, Clupeidae به عنوان گونه های با گرایش آب شیرین در حوضه های رودخانه های جنوب کشورو نیز درحوزه آب های داخلی: 297 گونه ماهی، 109  جنس و30خانواده و240راسته و3 رده 
اقتصادسرآمد: همواره بازسازی ذخایر از مسائل و برنامامه های مهم در سطح جهان است؛ در کشور ما وضعیت بازسازی ذخائر و فرایندهای آن چگونه است؟
 ناصر کرمی راد:  ابتدا باید دانست افزایش جمعیت دنیا و نیاز به تامین منابع پروتئینی بیشتر، باعث افزایش میزان صید آبزیان از دریاها و اقیانوس ها شده و در نتیجه فشار بر ذخایر ماهی افزایش یافته و در نهایت سبب کاهش میزان ذخایر ماهیان وکاهش صید گردید. در بسیاری از کشورهای دنیا جهت جبران کاهش ذخایر ماهیان، عملیات تکثیر مصنوعی و رهاسازی بچه ماهیان انجام می شود.
بازسازی ذخایر (Stock  Restoration, Stock  Enhancement) به منظور جبران کاهش و یا افزایش ذخایر گونه های مورد نظر انجام می شود.
بازسازی ذخایر، برنامه همکاری و مشارکت انسان و طبیعت در جهت بهبود و افزایش توده زنده می باشد که از بعد آبزی پروری : تکثیر مصنوعی و تولید بچه آابزیان توسط انسان که نتیجه آن پرورش در طبیعت خواه بود و از بعد بهره برداری، تفکر منطقی در بهره برداری اصولی از حفاظت از ذخایر است .
این مهم فرایند مشخصی را دنیاب می کند. بازسازی ذخایر به منظور جبران کاهش ذخایر، افزایش ذخایر گونه خاص، معرفی گونه جدید پرورشی، استمرار صید پایدار و حفظ ذخایر ژنتیکی و تنوع زیستی صورت می پذیرد.
سه اصل مهم  مورد توجه درامر بازسازی ذخایر عبارتند از: قانونمند کردن ماهیگیری، احیای زیستگاه های طبیعی تخم ریزی ، افزایش بهره برداری از طریق تکثیرمصنوعی و رها سازی. 
اقتصادسرآمد: بازسازی ذخایر به نظر می رسد امری جهانی است و همه کشورها باید در آن مشارکت داشته باشند. از این منظر در چه وضعیتی هستیم؟
     ناصر کرمی راد: سال هاست كه در بسياري از كشورها ، خصوصا كشورهاي توسعه يافته ، رها سازي ( معرفي گونه هاي جديد ، بازسازي و افزايش ذخاير آبزيان ) از روش هاي متداولي است كه براي احياء آبگيرهاي مصنوعي ، نيمه مصنوعي و طبيعي رودخانه ها ، درياچه ها و بعضا در درياها با اين باور كه اين امر موجب بهبود كمي يا كيفي صيد و همچنين اثرات مثبت در بلند مدت بر روي ذخاير آبزيان خواهد شد انجام مي پذيرد . در پنجاه سال گذشته اقدامات وسيعي در اين رابطه صورت پذيرفته است ، به طوري كه تا كنون بيش از 1354 مورد معرفي 237 گونه در 140 كشور انجام شده است.
    هر چند كه قدمت بازسازي ذخاير آبزيان درياي خزر به سه دهه پيش باز مي گردد، اما طي سال هاي پس از انقلاب شكوهمند اسلامي با افزايش مراكز تكثير و بازسازي روند رو به گسترش داشته و در افق برنامه های توسعه، با يك رويكرد جديد كه با بهره مندي از تمامي تجارب علمي و فني و روش هاي روز دنيا برنامه ريزي براي نيل به سقف توليد پيش بيني شده انجام گرفته است تا هدف اصلي بازسازي ذخاير كه همانا ادامه روند برداشت اصولي از ذخاير و ارتزاق جامعه بهره برداري و اشتغالزايي مي باشد ، محقق گردد . 
اقتصادسرآمد: تحلیل و ارزیابی شما از مشارکت بخش خصوصی در رابطه با بازسازی ذخایر آبزیان چیست و آیا روند مشارکت بخش خصوصی موثر است؟
ناصر کرمی راد:  مشارکت تعاونی های صیادن در تامین تانکرهای آب  به منظور رها سازی  بچه ماهی  به ویژه ماهیان استخوانی دررودخانه ها  دراستان های شمالی قابل توجه است؛ اما این مقدار مشارکت کافی نیست.  
بخش خصوصی از دو جهت می تواند فعال شود و آثار بهتری بر جای بگذارد: 
تولید و تکثیر لارو ماهی سفید با استفاده از نیروی انسانی بومی درخانه های حواشی رودخانه ها و عرضه و فروش محصول  
اخذ عوارض از هرکیلو ماهی  صید شده درخلیج فارس و دریای عمان  و نیز دریای خزر به منظور هزینه کرد درامربازسازی ذخایر آبزیان
اما این دو مورد هم چندان و به نحوی که آثار مستقیم و گسترده به بار آورد، اجرایی نشده است. 
اقتصادسرآمد: ارزیابی و انتظار شما از نمایشگاه شیلات در آبان ماه سالجاری چیست؟
     ناصر کرمی راد:  با توجه به جذاب بودن شیلات و فعالیت های انجام گرفته در سال های اخیر برای عموم مردم انتظار می رود در صورت پرپایی نمایشگاه با کیفیت بالا استقبال خوبی از آن صورت گیرد. از طرفی انتظار می رود با معرفی زمینه های سرمایه گذاری در بخش های مختلف و به خصوص پرورش ماهیان خاویاری (که به سرعت در حال توسعه می باشد) سرمایه گذاران زیادی به این صنعت جذب شوند. 
     مورد دیگر آشنایی مردم با فعالیت بازسازی ذخایر است که به حق ارتزاق و ادامه اشتغال جوامع صیادی(به خصوص در شمال کشور) کاملا به آن وابسته می باشد. این امر موجب می شود که حمایت مردم و مسئولان از این فعالیت با ارزش بیشتر شود.
  ارتقای فرهنگ مصرف آبزیان نیز از جمله مواردی است که انتظار می رود در نمایشگاه آتی به آن توجه خاصی صورت گیرد.
همچنین به نظر می رسد با اقدامات تکمیلی بتوان ارزش و آثار نمایشگاه را افزایش داد؛ موارد مانند:
ایجاد کارگاه های اموزشی در نمایشگاه امسال به منظور ارتقا سطح کیفی  نمایشگاه  شیلات
افزایش فضای غرفه سازمان شیلات  و تقسیم بندی تخصصی غرفه ها 
بهره گیری از کارشناسان متخصص و صاحب نظر سازمان در بخش های تخصصی و پرهیز از رویه های  سال های اخیر در انتخاب افراد
تهیه لباس فرم سازمانی برای مسئولان غرفه ها (کارشناسان پاسخگو) به همراه جبران  زحمات این افراد به صورت ویژه و برگزاری جلسات با نمایندگان و برگزارکنندگان نمایشگاه تخصصی  در راستای  ارتقا شان و منزلت سازمان درمدت برگزاری نمایشگاه