استاد دانشگاه دریانوردی درباره چالشهای توسعه پایدار بندر چابهار به اقتصادسرآمد می گوید:

چرا بندر چابهار تحریم نشد؟

گروه اقتصاددریا - سرمایه‌هایی که برای طرح توسعه بندر شهید بهشتی چابهار صرف شده تا دروازه محور شرق و کانونی برای ترانزیت انواع کالا در سطح منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای باشد، چه زمانی به بار می‌نشیند؟ این بندر به‌عنوان تنها بندر اقیانوسی ایران، یکی از نقاط کلیدی در حاشیه خلیج فارس و دریای عمان بوده و در کریدور شمال – جنوب نقش مهمی ایفا خواهد کرد. ضمناً این بندر در مسیر ترانزیتی شرق – غرب قرار گرفته و فوریت‌های مختلف اقتصادی و جغرافیایی در زمینه ترانزیت و ترانشیب دارد. این بندر با داشتن منطقه آزاد و ۲ بندر بزرگ شهید کلانتری و شهید بهشتی پس از تکمیل فاز نخست و افزایش ظرفیت تخلیه و بارگیری بندر شهید بهشتی به ۸.۵ میلیون تن در سال، مزیت‌ها و فرصت‌های سرمایه‌گذاری فراوانی را برای فعالان اقتصادی بخش خصوصی داخلی و خارجی فراهم کرده و می‌تواند به عنوان قطب تجارت و توسعه عمران و آبادانی را به شرق و جنوب شرق کشور هدیه کند. 
به گزارش اقتصادسرآمد، فراهم شدن زیرساخت‌ها و میلیاردها ریال سرمایه‌گذاری‌های کلان دولت و تاکید رهبر معظم انقلاب بر توسعه سواحل مَکُّران، بندر چابهار را به یکی از مراکز مهم اقتصادی تبدیل کرده بطوریکه هم اینک آماده سرمایه‌گذاری از سوی بخش خصوصی داخلی و خارجی شده و آینده درخشانی را برای سیستان و بلوچستان و استانهای شرقی و جنوب شرقی کشور نوید می‌دهد. شهید بهشتی به عنوان دروازه ورود شرق به غرب هر چند برای تحقق این نقش ارتباطی رقبای بزرگی همچون مناطق آزاد «صحار» و «دقم» عمان و «گوادر» پاکستان را در کنار خود می‌بیند، اما مزیت‌های نسبی و طبیعی آن سبب شده تا رقبا نیز به اهمیت جغرافیایی و اقتصادی این منطقه اذعان و اعتراف کنند.
این منطقه از مزیت‌های اقتصادی بی‌نظیری در مقایسه با سایر مناطق همجوار برخوردار است. با این حال، نداشتن زیرساخت‌های اساسی از جمله جاده ترانزیتی، ریل و فرودگاه از جمله ضعف های اساسی این منطقه محسوب می‌شود که سبب شده تا در دو دهه گذشته فراز و فرودهای زیادی را شاهد باشد. مشکلاتی که البته این روزها رو به کاهش است و با پیشرفت فیزیکی ۶۵ درصدی راه‌آهن، بهره‌برداری از بندر و آغاز عملیات اجرایی فرودگاه بین المللی چابهار، چرخ توسعه این خطه که روزگاری به سختی قادر به حرکت بود امروز روان تر می چرخد.
چابهار، بهار سیاست گذاران 
محمود نصیری، استاد دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی در گفت و گو با اقتصادسرآمد در آسیب‌شناسی نگاه توسعه‌ای به چابهار، جنبه‌های سیاسی آن را پررنگ می‌بیند تا توجیهات اقتصادی و به خبرنگار ما در این رابطه می‌گوید: به نسبت سرمایه‌گذاری که انجام شده، به نظرم بندر چابهار نتوانسته توقعاتی که از این سرمایه‌گذاری می‌رفت را برآورده کند. البته اکنون بندر شهید بهشتی چابهار حدود ۱۰ درصد از تخلیه کل کالاهای اساسی ورودی به کشور را انجام می‌دهد اما زمانی می‌توانیم اشتغال پایدار داشته باشیم که لجستیک پایدار و حرکتی مستمر در رابطه با تمامی انواع کالاها داشته باشیم.
در ادامه یادآور شد: موقعیت راهبردی چابهار و همچنین بحث افغانستان آن‌قدر اهمیت داشته که حتی در زمان شدیدترین تحریم‌ها، جامعه بین‌الملل چابهار را از تحریم‌ها مستثنی قرار داد. اما این موضوع باعث نشد تا تردد شرکت‌های کشتیرانی و خطوط کانتینری خارجی در بندر چابهار تداوم پیدا کند و اتفاق قابل اعتنایی شکل بگیرد.
چالش توسعه پایدار بندر شهید بهشتی 
به باور این کارشناس دریایی با سابقه دریایی و بندری کشور، اقتصاد دریایی که تابع سیاست باشد، سنگینی بُعد سیاسی و بی‌وزنی بُعد اقتصادی، توسعه پایدار مناطق مهمی همچون محور شرق و بندر شهید بهشتی را با چالش‌هایی روبرو خواهد کرد. او معتقد است مدیریت زنجیره تامین در بندر چابهار تنها توسط یک مجموعه انجام‌پذیر نیست و شرکت‌های زیادی باید در این عرصه ورود کنند حتی سرمایه گذاری های ساده هم می‌توانند آغازگر این فرایند باشند.
خروجی منفی سرمایه گذاری
 بندر شهید بهشتی 
اولین سیاست و نگاه چابهار و بندر شهید بهشتی روی کاغذ، اشتغال‌زایی در منطقه بود. مردم در منطقه چابهار فوق‌العاده نیازمند هستند و نرخ بیکاری بسیار بالاست باید به این منطقه توجه ویژه شود. توقعی که از منطقه آزاد و بندر چابهار در راستای رشد آنجا بودعملی نشد. سرمایه‌گذاری انجام شده نسبت به خروجی که داشته، همخوانی ندارد.
ما پشت دیوارهای تحریم مانده‌ایم و به ناچار از علم روز دنیا دور شده‌ایم و فکر می‌کنیم همچنان می‌توانیم به شیوه سنتی تجارت کنیم. اما ما باید به سمتی حرکت کنبم که با اقتصاد روز دنیا همسو باشیم و دستاوردهای جدید علم روز دنیا را بیاموزیم. چابهار بزودی به قطب تجارت، ترانزیت کالا و گردشگری تبدیل خواهد شد، سرمایه گذاری در حوزه زیرساخت های گردشگری، اماکن اقامتی و تفریحی در حال انجام است و بزودی ظرفیت های هتل و رستوران افزایش چشمگیری خواهد یافت.
یکی از موانع اصلی گسترش فعالیت بندر شهید بهشتی ظرفیت محدود آب‌خور کشتی‌ها به دلیل وجود تپه‌های مرجانی در آب‌های ساحلی آن بندر است‌. برای رفع این معضل مطالعه پروژه انتقال مرجان‌ها از سال 72 و با مشاوره سازمان حفاظت محیط زیست شروع شد. هر چند هم‌اکنون طرح توسعه بندر شهید بهشتی به یکی از اولویت‌های اقتصادی کشور مبدل شده و می‌توان این امید را داشت که اقتصاد کشور در این بندر به آرامی پهلو بگیرد اما توجه به ضرورت‌های حفظ محیط زیست یکی از کلید‌ی‌ترین موضوعاتی است که می‌بایست برای آن چاره‌ای اندیشید و محیط زیست را پروژه‌ای هم‌تراز با توسعه اقتصادی
 قلمداد کرد.
چرا بندر چابهار تحریم نشد؟
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه