طیبه حسین آخوندی معمار-  بندر کنگ یکی از بنادر تاریخی کشور محسوب می‌شود. این بندر در حاشیه ساحلی خلیج فارس و یکی از شهرهای شهرستان بندرلنگه میباشد. بافت تاریخی و قدیمی بندر کنگ همانند دیگر شهر های طبیعی تاریخی ایران دارای ساختار پیوسته منسجم و هماهنگ است.
خصوصیات کالبدی شهر کنگ: 
سیمای محیطی: 
 بندر کنگ شهری است که بر پهنه اراضی پس ساحلی و دور از بارندگی های کوهستان ها، در کنار ساحل خلیج فارس قرار گرفته و هیچ گونه عارضه مشخص طبیعی در محوطه و پیرامون آن دیده نمی شود. به جز بستر خشک مسیلی که در سمت شرق شهر، سیلاب ها را به دریا می رساند. در تمامی دشت ها از بوته‌زارهای تنگ و درختان کهور، کنار، ... پوشیده شده است. 
بادگیر در حقیقت تکامل یافته ترین اختراع معماری سنتی این نواحی است. در واقع به عنوان مطمئن ترین  وسیله و به منظور مقابله با هوای ناسازگار و گرم جنوب به وجود آمده است. معمولاً بادگیر در فرم ها و اندازه های مختلف و بر فراز آخرین طبقه استوار می گردند.
در تمام فصول باد مرطوب دریا شهر را آرام میکند. در تابستان شدت رطوبت هوا، گرما را طاقت فرسا می کند و دریا مهمترین عنصر و منظر محیط طبیعی شهر به شمار می‌رود. 
در اغلب بناها فضای سبزی که در وسط حیاط مرکزی که مشتمل بر درختان بومی منطقه، درخت نخل، کنار، گارمزنگی دیده می‌شود که هم به کیفیت زندگی به لحاظ سرانه ی فضای سبز هر واحد و هم به کیفیت بصری بافت بندر کنگ با درختان سر به فلک کشیده ی نخل خط آسمانی موزون را در بافت قدیم آن خلق نموده است.
 سیمای کالبدی: 
 اگر از ارتفاع بالا به شهر نظاره کنیم، حجم یکنواخت و کم ارتفاعی از بناهای خاکی رنگ را بادگیرهای روبروی شیب ملایمی از جلگه ساحلی در دامن گسترده و به سوی بلندی‌های کوهپایه روبرو پیشرفت است خواهیم دید.
معماری ساده، خانه های یک طبقه بابام های کاهگلی مسطح، بادگیر های کوتاه و بلند، کوچه های کم عرض و در زیر گرمای آفتاب جنوب کاهگلی به نظر می‌رسد. بیشتر بناها و مجزا از هم و به طور نامنظم پراکنده شده‌اند. بافت قدیم در نزدیکی ساحل آرمیده است و نسبتاً فشرده تر و دانه های آن به هم چسبیده اند و بافتی موزون و هماهنگی را ایجاد نموده است.
عناصر و المان های معماری سنتی بافت قدیم بندر کنگ: 
 ورودی: عامل دعوت کنندگی به فضا، عنصری شاخص که ریتم یکنواخت جداره‌های خارجی بنا را در مکثی دلپذیر می کشند و ما را به درون خانه فرا می خواند. یک گشایش و پیش آمدگی و عقب‌نشینی، گاه سکویی و سایبانی، همه و همه در تشدید این عامل ایفاگر نقش اند. تزیینات زیبا بر روی ورودی های چوبی خود ارزش و اهمیت آن را نزد سازندگان و استفاده کنندگان از آن را آشکار می دارد. هر دری با نقوش زیبا حرف تازه و آهنگ نویی است که از روح و جان هنرمند سازنده اش تراویده است. در ورودی ساختمان ها و درگاه اتاق های داخلی عموماً از چوب و غالباً کنده کاری شده است و چوب درها معمولاً از نوع کهور است که در مقابل حرارت و رطوبت مقاومت فراوانی دارد و در واقع استفاده از چوب های منقوش و مشبک در بناهای حوزه خلیج فارس یکی از عوامل مهم اصلی زیبایی بناهایی است که در معماری های سنتی جنوب ایران رواج کامل دارد. 
پیش آمدگی سردر و سکوهای بیرون زده در تعریف ورودی نقش موثری را ایفا می‌کند که در معماری امروز اثری از آن نمی بینیم. این تضاد را در مقایسه دو ورودی دیروز و امروز هویدا است. پیش آمدگی سردر و سکوهای بیرون زده در تعریف ورودی نقش مؤثری را ایفا می کند که در معماری امروز اثری از آن نمی بینیم. این تضاد را در مقایسه ورودی دیروز و امروز به وضوح قابل رویت است.
بادگیر: یکی از عناصر قالب و چشمگیر در معماری بافت قدیم کنگ بادگیر است. این عنصر اصلی ترین سیمای کوچه ها، خانه ها و منظر شهری است. این عنصر که در جهت جریان غالب و مطبوع هوا به سمت دریا عمل می کند، در واقع حامل نیروی تدافعی ساختمان در برابر گرما می باشد. بادگیر و عناصر تفکیک ناپذیر خانه‌های کنگ است که جریان هوا را به داخل اتاق ها هدایت می کنند. آنچه در معماری بومی هنوز ناب است تعدیل و در اختیار آوردن هوا در محیط خانه بدون استفاده از تکنولوژی جدید است. بادگیرها برج هایی هستند مربع مستطیل شکل که سطح قاعده آن معمولاً ۳ تا 5/3 متر و ارتفاع آن ها ۳ تا ۴ متر و گاها ۵ متر از سطح بام است که از داخل به جز در طبقه همکف توسط دو تیغه ضربدری به چهار بخش تقسیم میشود. قسمتی که بیرون از پشت بام است از هر چهار طرف دارای روزنه هایی است که از هر طرف باید با آن برخورد می نماید، جریان هوا کانالیزه شده و به سمت پایین حرکت می کند و به علت سنگین بودن هوای خنک به محض ورود آن، هوای گرم داخل اتاق از اطراف خارج می‌شود و این عمل همیشه در حال تکرار است و محیط زیر بادگیر نسبت به بیرون، محیطی دلپذیر و مطبوع تر خواهد بود. بیشترین بادها در طول روز به علت گرمی سطح زمین نسبت به دریا از خشکی به سمت دریا و در شب بالعکس از دریا به خشکی می باشد که این بادهای محور شمالی- جنوبی مطلوب ترین بادهای این منطقه می باشد.
میدان ها: گسستگی بافت، جهت‌گیری رو به دریا، کنج های شکسته برآب راهه های موجب شکل دادن به فضاهای خالی میدان مانند می گردند. باریکه های اطراف بناها که در فواصل کوتاه به هم متصل می شوند، فضاهای عمومی شهر را به صورت شبکه ای از فضای به هم پیوسته در قسمت هایی از بافت قدیمی بازتر می-کند و میدانچه های نامنظم با ابعاد بی‌قواره ایجاد می‌کند که برخی از آنان مرکز محله یک محله به وجود می آورند. معمولاً در فواصل هر سه یا چهار ساختمان بزرگ، میدان کوچکی وجود دارد و این شیوه معماری در تمام محلات قدیم یک از مشخصات شکل‌گیری این ناحیه است که به طور عموم در تمام بافت قابل مشاهده می گردد. 
تناسب صحیح میان بناها و کوچه ها باعث شده تا سایه در بیشتر ساعات روز مهمان کوچه ها باشد و از تابش مستقیم آفتاب بر جداره بناها محفوظ بماند. 
تناسب مناسب و انسانی به همراه منظره زیبا از درختان نخل، چشم را در انتهای پیچ کوچه به لطافت سبزی می نشاند تا از پس آن آبی آسمان را ارزانی نماید. 
ریتم موجود در جان پناه ها در کوچه ها به همراه تناسبات مناسب و عقب‌نشینی جداره ها در ابتدای ورودی در معابر، دعوت کنندگی زیبایی را در معبر ایجاد نموده که رهگذر را به درون می کشد و تا انتهای معبر می-برد. سمفونی هماهنگ خط آسمان این مجموعه معماری، آهنگی خاص را تداعی می‌کند، هماهنگی بادگیرها، المان شاخص مسجد، نخل های سبز، همگی در تنوع و زیبایی این خط سهیم اند.