سهم ایران از بازار بانکرینگ خلیج فارس چقدر است؟ اقتصادسرآمد بررسي مي كند
ضرورت ورود جدي وزارت نفت و سازمان بنادر براي رفع موانع پیشرفت صنعت بانکرینگ
گروه نفت و انرژي - محمدحسن ملکیان - صنعت بانکرینگ (Bunkering) مجموعه ای از عملیات سوخترسانی به کشتی ها و سایر شناورهای دریایی است که به دو صورت سوخترسانی بر روی دریا با استفاده از شناورهای خاص یا پهلوگیری کشتی در اسکلههای سوخت رسانی، و نیز خدمات جانبی از قبیل خدمات هتلینگ، تعمیرات و تأمین قطعات مورد نیاز کشتی ها، تهیه آذوقه و مایحتاج خدمه و کارکنان کشتی انجام می شود. سوخت مصرفی کشتی ها عمدتا سوخت كم سولفور، نفت کوره (مازوت) و بعضا گازوئیل است.
سالانه دهها هزار کشتی بزرگ تجاری، نفتکشهای غولپیکر و سایر شناورهای دریایی در آب های دنیا تردد میکنند. بنادر سنگاپور، رتردام هلند و فجیره امارات متحده عربی و نیز بنادر کشورهای آمریکا و چین، پیشروان صنعت بانکرینگ در جهان هستند. بندر فجیره امارات به عنوان مهمترین بندر حوزه خلیج فارس و دریای عمان و سومین بندر بزرگ جهان، با حجم بانکرینگ 40 میلیون لیتر در روز، اصلی ترین رقیب ایران در بازار بانکرینگ این منطقه است.
به گزارش اقتصادسرآمد، محمدحسن ملکیان، کارشناس انرژی در اين باره نوشت: آمارهای جهانی حاکی از تجارت بزرگ بانکرینگ در دنیا است و طبق برآورد صورتگرفته روزانه 600 میلیون لیتر نفت کوره و گازوئیل به ارزش تقریبی 210 میلیون دلار (متناسب با قیمت فعلی نفت خام یعنی 60 دلار در هر بشکه) در صنعت بانکرینگ مبادله میشود. به عبارت دیگر، ارزش سالانه بازار بانکرینگ دنیا، 80 میلیارد دلار است.
براساس این آمارها، سهم بانکرینگ خلیج فارس 12درصد کل دنیا است. امارات متحده عربی، ایران و عربستان کشورهای فعال منطقه در این زمینه هستند که بطور متوسط روزانه 70 میلیون لیتر سوخت را به کشتیهای عبوری تحویل می دهند. با احتساب قیمت 35 سنت برای هر لیتر نفت کوره، 9 میلیارد دلار درآمد سالانه حاصل از بانکرینگ صرفا از محل سوخت رسانی به کشتی ها برای کشورهای حوزه خلیج فارس است. اما با وجود موقعیت جغرافیایی کمنظیر کشور ايران مانند سواحل وسیع جنوبی در حاشیه خلیجفارس و دریای عمان و حجم بالای تولید نفت کوره با کیفیت در پالایشگاههای کشور و نیز پتانسیل توان خدماتدهی به کشتیها، سهم ایران تنها 10درصد از صنعت بانکرینگ خلیج فارس است.
اگر به روند توسعه صنعت بانکرینگ ایران نگاهی بیندازیم، با وجود سوابق طولانی مدت تردد کشتیهای تجاری و نفت کش در سواحل جنوبی ایران، سالهای زیادی نیست که کشورمان وارد این عرصه شده است. در واقع، از نیمه دوم سال 85 بود که ایران ورود به بازار بانکرینگ را به صورت جدی آغاز کرد.
روند توسعه این صنعت در سالهای ابتدایی آن قدر سریع صورت گرفت که توسعه صنعت بانکرینگ در قانون برنامه پنجم توسعه نیز مورد توجه قرار گرفت و مطابق با ماده 131 این قانون، وزارت نفت موظف به آماده سازی و اجرای طرحی جامع برای افزایش سالانه حداقل بیست درصدی بانکرینگ از طریق بخش غیردولتی شد. با این وجود، روند توسعه صنعت بانکرینگ در سال های 89 تا 91 دچار افت چشمگیری شد، البته در سال های اخیر دوباره این روند صعودی شده
است.
همانطور که از نمودار مشخص است حجم بانکرینگ ایران در بهترین شرایط تنها در حدود 15درصد از حجم بانکرینگ آن هم فقط در بخش سوخت رسانی و نه کل این صنعت در خلیج فارس را شامل می شود.
این درحالی است که ایران از مزایای فراوانی همچون سواحل طویل خلیج فارس و دریای عمان، ظرفیت بالای تولید نفت کوره در پالایشگاههای نفت کشور و کیفیت مناسب آن و نیز موقعیت جغرافیایی و نزدیک تر بودن (حدود 40 مایل دریایی) بنادر کشور از جمله قشم، بندرعباس، لارک و ابوموسی به خطوط بینالمللی دریایی برخوردار است.
با توجه به قانون برنامه پنجم توسعه قرار بود که حجم بانکرینگ کشور در سال پایانی این برنامه به 23 میلیون لیتر در روز برسد. دستیابی به این هدف با توجه به امتیازات ایران در خلیج فارس، یقینا امکانپذیر بود، اما روند صعودی بانکرینگ کشور از سال 89 متوقف و حتی معکوس شد،البته در دو سال گذشته با ورود چند شرکت خصوصی جدید به عرصه بانکرینگ ایران، افزایش بنادر بانکر کننده، بهرهبرداری از برخی زیرساخت های لازم مانند ساخت مخازن و خرید کشتی های سوخترسان و نیز کاهش فشار روانی تحریم، سهم ایران در بازار سوخت رسانی خلیج فارس کمی بهبود یافته است.
اما سوال این جاست آیا سهم یک میلیارد دلاری از بازار ده میلیارد دلاری فروش فرآورده های نفتی خلیج فارس شایسته جایگاه ایران در منطقه با وجود ظرفیت های موجود است؟
در راستای افزایش سهم ایران در بازار بانکرینگ خلیج فارس و نیز افزایش توان رقابتی بنادر کشور با بنادری مانند فجیره امارات در طول اجرای برنامه ششم توسعه، لازم است وزارت نفت و سازمان بنادر و دریانوردی با همکاری بخش خصوصی فعال در این عرصه، به صورت جدی رفع موانع پیشرفت صنعت بانکرینگ را در اولویت کاری خود قرار
دهند.
سالانه دهها هزار کشتی بزرگ تجاری، نفتکشهای غولپیکر و سایر شناورهای دریایی در آب های دنیا تردد میکنند. بنادر سنگاپور، رتردام هلند و فجیره امارات متحده عربی و نیز بنادر کشورهای آمریکا و چین، پیشروان صنعت بانکرینگ در جهان هستند. بندر فجیره امارات به عنوان مهمترین بندر حوزه خلیج فارس و دریای عمان و سومین بندر بزرگ جهان، با حجم بانکرینگ 40 میلیون لیتر در روز، اصلی ترین رقیب ایران در بازار بانکرینگ این منطقه است.
به گزارش اقتصادسرآمد، محمدحسن ملکیان، کارشناس انرژی در اين باره نوشت: آمارهای جهانی حاکی از تجارت بزرگ بانکرینگ در دنیا است و طبق برآورد صورتگرفته روزانه 600 میلیون لیتر نفت کوره و گازوئیل به ارزش تقریبی 210 میلیون دلار (متناسب با قیمت فعلی نفت خام یعنی 60 دلار در هر بشکه) در صنعت بانکرینگ مبادله میشود. به عبارت دیگر، ارزش سالانه بازار بانکرینگ دنیا، 80 میلیارد دلار است.
براساس این آمارها، سهم بانکرینگ خلیج فارس 12درصد کل دنیا است. امارات متحده عربی، ایران و عربستان کشورهای فعال منطقه در این زمینه هستند که بطور متوسط روزانه 70 میلیون لیتر سوخت را به کشتیهای عبوری تحویل می دهند. با احتساب قیمت 35 سنت برای هر لیتر نفت کوره، 9 میلیارد دلار درآمد سالانه حاصل از بانکرینگ صرفا از محل سوخت رسانی به کشتی ها برای کشورهای حوزه خلیج فارس است. اما با وجود موقعیت جغرافیایی کمنظیر کشور ايران مانند سواحل وسیع جنوبی در حاشیه خلیجفارس و دریای عمان و حجم بالای تولید نفت کوره با کیفیت در پالایشگاههای کشور و نیز پتانسیل توان خدماتدهی به کشتیها، سهم ایران تنها 10درصد از صنعت بانکرینگ خلیج فارس است.
اگر به روند توسعه صنعت بانکرینگ ایران نگاهی بیندازیم، با وجود سوابق طولانی مدت تردد کشتیهای تجاری و نفت کش در سواحل جنوبی ایران، سالهای زیادی نیست که کشورمان وارد این عرصه شده است. در واقع، از نیمه دوم سال 85 بود که ایران ورود به بازار بانکرینگ را به صورت جدی آغاز کرد.
روند توسعه این صنعت در سالهای ابتدایی آن قدر سریع صورت گرفت که توسعه صنعت بانکرینگ در قانون برنامه پنجم توسعه نیز مورد توجه قرار گرفت و مطابق با ماده 131 این قانون، وزارت نفت موظف به آماده سازی و اجرای طرحی جامع برای افزایش سالانه حداقل بیست درصدی بانکرینگ از طریق بخش غیردولتی شد. با این وجود، روند توسعه صنعت بانکرینگ در سال های 89 تا 91 دچار افت چشمگیری شد، البته در سال های اخیر دوباره این روند صعودی شده
است.
همانطور که از نمودار مشخص است حجم بانکرینگ ایران در بهترین شرایط تنها در حدود 15درصد از حجم بانکرینگ آن هم فقط در بخش سوخت رسانی و نه کل این صنعت در خلیج فارس را شامل می شود.
این درحالی است که ایران از مزایای فراوانی همچون سواحل طویل خلیج فارس و دریای عمان، ظرفیت بالای تولید نفت کوره در پالایشگاههای نفت کشور و کیفیت مناسب آن و نیز موقعیت جغرافیایی و نزدیک تر بودن (حدود 40 مایل دریایی) بنادر کشور از جمله قشم، بندرعباس، لارک و ابوموسی به خطوط بینالمللی دریایی برخوردار است.
با توجه به قانون برنامه پنجم توسعه قرار بود که حجم بانکرینگ کشور در سال پایانی این برنامه به 23 میلیون لیتر در روز برسد. دستیابی به این هدف با توجه به امتیازات ایران در خلیج فارس، یقینا امکانپذیر بود، اما روند صعودی بانکرینگ کشور از سال 89 متوقف و حتی معکوس شد،البته در دو سال گذشته با ورود چند شرکت خصوصی جدید به عرصه بانکرینگ ایران، افزایش بنادر بانکر کننده، بهرهبرداری از برخی زیرساخت های لازم مانند ساخت مخازن و خرید کشتی های سوخترسان و نیز کاهش فشار روانی تحریم، سهم ایران در بازار سوخت رسانی خلیج فارس کمی بهبود یافته است.
اما سوال این جاست آیا سهم یک میلیارد دلاری از بازار ده میلیارد دلاری فروش فرآورده های نفتی خلیج فارس شایسته جایگاه ایران در منطقه با وجود ظرفیت های موجود است؟
در راستای افزایش سهم ایران در بازار بانکرینگ خلیج فارس و نیز افزایش توان رقابتی بنادر کشور با بنادری مانند فجیره امارات در طول اجرای برنامه ششم توسعه، لازم است وزارت نفت و سازمان بنادر و دریانوردی با همکاری بخش خصوصی فعال در این عرصه، به صورت جدی رفع موانع پیشرفت صنعت بانکرینگ را در اولویت کاری خود قرار
دهند.
ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
-
سهم ایران از گردشگری دریایی را چگونه افزایش دهیم؟
-
بدنه علمی و دانشگاهی فرادانه، عامل موفقیت ماست
-
ضرورت ورود جدي وزارت نفت و سازمان بنادر براي رفع موانع پیشرفت صنعت بانکرینگ
-
نبرد كريدورهای دريایی
-
اجرای۲۷ طرح سالمسازی دریا در نوار ساحلی گیلان
-
اهمیت کریدورهای آسیای مرکزی تا ایران برای پکن و مسکو
-
راهاندازی مرکز مقابله با آلودگی نفتی بندرگاه جزیره کیش
اخبار روز
-
نشست هماندیشی مدیران کل حوزه وزارتی وزارتخانهها با حضور وزیر اقتصاد
-
موزه شهرداری تهران راه اندازی می شود
-
بازدید مدیرعامل شرکت نفت فلات قاره ایران از مجتمع دریایی سلمان
-
آخرین رایزنی گزینه های کابینه دولت چهاردهم اعلام شد
-
پیام تبریک اتحادیه انجمن های اسلامی صنعت آب و برق به دکتر پزشکیان
-
تکمیل ساخت هزار مدرسه جایگزین کانکسی در مناطق محروم کشور تا مهر ماه با مشارکت بنیاد برکت
-
مشارکت بنیاد برکت در تولید ۱۰ هزار پایند الکترونیکی
-
اظهارات رئیس روسنفت درباره تاثیر مازاد تولید بر تلاشهای اوپک پلاس
-
عصری با رضا عبدالهی در ویژه برنامه «سیب نقره ای»
-
امضای تفاهم نامه همکاری میان بانک سرمایه و هلدینگ پتروفرهنگ
-
مهدی بیرانوند برگزیده دوره دکتری روزنامهنگاری و رسانه دانشگاه هارویست آماریلو تگزاس آمریکا شد
-
حضور بنیاد برکت در سی یکمین نمایشگاه بین المللی مواد غذایی ایران
-
نیم نگاهی به انتخابات چهاردهم ریاست جمهوری
-
در محل نمایشگاه بین المللی کتاب تهران صورت گرفت؛
-
پرداخت تسهیلات قرضالحسنه به کسب و کارهای آسیبدیده
-
یک سر و گردن بالاتر از همه
-
آشنایی با کفپوش عایق برق فشار قوی
-
«معلم خصوصی ارزان و آنلاین برای شب امتحان» با یک تلفن!
-
تقدیرشرکت آب و نیرو از قهرمانان ورزشی شهرستان گتوند در مسابقات جهانی
-
راه اندازی کارگاه تولید شمش آلومینیوم از ضایعات