گروه اقتصاد دریاپایه –  محمد آیتی - علیرغم اینکه سه استان مازندران، هرمزگان و بوشهر، دارای مرزهای دریایی هستند و چهار استان گیلان، گلستان، سیستان و بلوچستان و خوزستان هم در کنار مرز زمینی، دارای مرز دریایی هستند، اما هیچ‌گاه ایران از اقتصاد دریا به عنوان یکی از ظرفیت‌های بزرگ خود، آن‌طور که شایسته است، بهره نبرده است.
احمد علیرضابیگی، نماینده تبریز در مجلس یازدهم در این خصوص به اقتصاد سرآمد گفت: یکی از دلایلی که کشور ما در حوزه اقتصاد دریا نتوانسته به توفیقات خوبی برسد و از این محل برای کشور درآمدزایی شود، عدم‌مشارکت مردم در این بخش است. برای این کار، نیاز به ارائه بسته‌های اقتصادی از سوی دولت است. یعنی بسته‌های اقتصادی است که اگر منطقی و قابل قبول تنظیم شود، بستر حضور مردم برای فعالیت در این بخش جذاب را فراهم خواهد کرد.

با وجود فرصت‌های برجسته‌ اقتصاد دریا، در این حوزه به توفیقات خاصی نرسیدیم
وی افزود: در مدیریت کلان کشور و در بسیاری از حوزه‌های اقتصادی نتوانسته‌ایم از قابلیت و توانایی‌های مردم استفاده کنیم. به طور مثال در بخش‌های معدنی، نفت و گاز که خیلی مشارکت مردم در آن پایین است، تولید و تجارت برق و... از این‌رو در حوزه اقتصاد دریا هم با وجود فرصت‌های برجسته‌ای وجود دارد، به توفیقات خاصی نرسیدیم، هرچند که کشورهای همسایه ما از این فرصت که مردم و بخش خصوصی را پای کار بیاورند، بهره بردند و هم به رشد اقتصادی رسیدند و هم مردم را به عنوان یک رکن مهم کشور، راضی نگه داشتند.

هیچ بستری برای ورود مردم به اقتصاد دریا مهیا نشده و شاهد خروج سرمایه های بزرگ کشوریم
عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها تصریح کرد: فقدان برنامه در جذب مردم برای مشارکت در امور اقتصادی در مملکت ما بیداد می‌کند. اگر دولتمردان فکر می‌کنند که در اقتصاد دریا تنها به واسطه امکانات دولتی می‌توانند به توفیقاتی برسند، سخت در اشتباهند. حتماً باید مردم و بخش خصوصی را پای کار آورد و نه فقط اقتصاد دریا، بلکه همه بخش‌های اقتصادی این را می‌طلبد. متاسفانه موضوع برجسته این است که دولت تاکنون هیچ بستری را برای ورود مردم به اقتصاد دریا مهیا نکرده است و همین رویکرد باعث شده، شاهد خروج سرمایه قابل ملاحظه‌ای از کشور باشیم.
علیرضابیگی اظهار داشت: مردم به دنبال سود و منفعت بیشتر هستند و زمانی که این بستر را در اقتصاد کشور پیدا نمی‌کنند، به خروج سرمایه از مملکت فکر می‌کنند و گاهی می‌بینیم که چه سرمایه‌گذاری‌های کلانی از سوی مردم در برخی کشورهای پیرامونی صورت می‌گیرد.
وی یادآور شد: بخش‌های دولتی که در حوزه اقتصاد دریا فعالیت دارند، مشخص است. به طور مثال در بخش شیلات، بنادر و کشتیرانی، ترانزیت، گردشگری دریایی و... ظرفیت و پتانسیل بالایی در کشور وجود دارد که اگر دولت برای مشارکت مردم نقشه راه داشته باشد، هم پویایی اقتصاد را شاهد خواهیم بود و هم رضایت حداکثری برای مردم ایجاد می‌شود و از مهم‌تر اینکه سرمایه عظیمی که در این سال‌ها از کشور خارج شده، روندش به مرور کمتر از همیشه خواهد شد.
نماینده تبریز گفت: عجیب است که مدیران حرف از پویایی اقتصاد می‌زنند، ولی مسیری را برای رسیدن به هدف مشخص نمی‌کنند. چرا باید برخی از مردم، پول عظیمی را به سمت خرید خانه در ترکیه یا سرمایه‌گذاری در امارات ببرند؟ به طور مثال ما کلی فضای گردشگری دریایی در ایران داریم که هم برای مردم خودمان جذاب است و هم برای توریست‌های خارجی. چرا نباید بخش عمده‌ای از مدیریت در این بخش را به مردم بدهیم که سودآفرینی و ارزآوری شود. مگر دولت چقدر توانایی مدیریت دارد؟ جزو کشورهای برجسته دنیا در زمینه دریا و سواحل هستیم، اما درآمدمان از این بخش، فوق‌العاده مایوس‌کننده است.
علیرضابیگی خاطرنشان کرد: رهبر معظم انقلاب هم بر مشارکت‌پذیری مردم در اقتصاد تاکید دارند، ولی با این حال دولت برای این امر بزرگ فضاسازی نمی‌کند و به تبع آن، مردم هم پای کار نیستند.
به گزارش اقتصاد سرآمد، ما در ایران بیش از ۵۸۰۰ کیلومتر سواحل اصلی، جزیره‌ای و رودخانه‌ای داریم، اما سهم بسیار پایینی در GDP ایران از حوزه کسب ‌و کارهای دریایی است؛ به همین دلیل به‌ تازگی به اهمیت اقتصاد دریامحور تاکید شده است.
شهریورماه سال گذشته، سیاست‌های کلی برنامه هفتم از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شد که در بند ۱۱ آن به تحقق سیاست‌های کلی آمایش سرزمین با توجه به مزیت‌های بالفعل و بالقوه و اجرایی ساختن موارد برجسته آن با توجه ویژه بر دریا، سواحل، بنادر و آب‌های مرزی تاکید شد.
همچنین ابراهیم رئیسی، رییس جمهوری آذرماه ۱۴۰۱ بخشنامه خط مشی‌ها و چارچوب کلان برنامه هفتم توسعه را ابلاغ کرد که در موضوعات کلیدی آن، به رشد اقتصادی عدالت‌محور با رویکرد ارتقای بهره‌وری با تاکید بر اقتصاد دریامحور اشاره شده، چرا که موضوعاتی مانند انرژی و ترانزیت یا اقتصاد دریامحور که موتور محرکه و کانون رشد اقتصادی و افزایش تولید هستند.
بر اساس گزارش اقتصادسرآمد، در همین رابطه فرمانده معظم کل قوا ارتقاء همه‌جانبه توان رزمی و تجهیزات دفاعی در نیروی دریایی و استمرار اقداماتی همچون دریانوردی در آب های دوردست و بین‌المللی را لازم دانستند و گفتند: استفاده از فرصت دریا و ظرفیت‌های عظیم آن باید به فرهنگ عمومی در کشور تبدیل شود.
حال با این وجود باید دید روند کار در مدیریت اقتصاد دریا در سال جاری و سال‌های پیش‌رو، علیرغم همه تاکیدات چهره‌های برجسته کشور، تغییر پیدا خواهد کرد یا خیر؟