گروه اقتصاد دریاپایه - محمد راستاد - برای این که بندری بتواند به صورت مؤثر در اقتصاد دریا پایه نقش آفرینی نماید، مجموعه‌ای از امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری را باید در اختیار داشته باشد. نحوه اداره و مدیریت بندر و مقررات حاکم بر فعالیت‌های آن نیز تأثیر بسزایی در رونق و رقابت‌پذیری بندر خواهد داشت. لذا یک بندر علاوه بر ملزومات فیزیکی مورد نیاز برای انجام عملیات دریایی و بندری، به سازوکارهای اجرایی و عوامل جانبی دیگری احتیاج دارد تا بتواند به عنوان بندری موفق و کارآمد، علاوه بر تأثیرگذاری بر اقتصاد کلان کشور، در ساختار اجتماعی و اقتصادی محدوده پیرامون خود، ایفای نقش نماید.
محوطه های پشتیبانی 
محوطه های خشکی در بندر که برای انواع کاربری ها به ویژه نگهداری کالا در اشکال مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند نیز جزو زیرساخت‌های مهم بندری محسوب می‌شوند. دارا بودن دسترسی دریایی حوضچه آرامش و اسکله‌ها بدون در اختیار داشتن اراضی با مساحت کافی به منظور احداث تأسیسات و روبناهای متنوع مورد نیاز بندر، قابل بهره‌برداری نخواهند بود. بنابراین در هر بندر تجاری، یکی از مشخصات بارز برای ارزیابی ظرفیت و قابلیت آن، مساحت محوطه های آن است. بدیهی است که در این مورد نیز تناسب ظرفیت با سایر زیر ساخت‌های بندری کاملاً ضروری است. محوطه های خشکی بنادر می توانند با استفاده از اراضی طبیعی و موجود در نوار ساحلی محل احداث بندر و یا این که با استحصال خشکی از دریا تأمین گردند. در برخی موارد که اراضی طبیعی موجود کفاف طرحهای توسعه ای بنادر را نداشته باشد از استحصال اراضی در دریا برای افزایش ظرفیت بندر بهره برده می شود.
 تأسیسات زیربنایی 
هر بندر برای عملیات متنوع خود، نیاز به تأسیسات زیربنایی همچون آب برق، گاز و... خواهد داشت. بنابراین نمی‌توان بندری را تصور کرد که فاقد چنین تأسیساتی بوده و بتواند خدمات مورد نیاز کشتی و کالا را ارائه نماید و باید آن‌ها را به عنوان زیرساخت‌های یک بندر مدنظر قرار داد میزان تأمین تأسیسات زیربنایی به ویژه برق اهمیت فراوانی دارد. برخی از تجهیزات بندری مانند گنتری‌کرین، به میزان قابل توجهی انرژی الکتریکی نیاز دارند، بنابراین تأمین برق بندر باید متناسب با تعداد تجهیزات مذکور و سایر تجهیزات و تأسیسات وابسته به انرژی الکتریکی مانند انبارهای سردخانه ای، محوطه های نگهداری کانتینرهای یخچالی، مکنده ها و سیلوهای غلات و ... باشد. در برخی شرایط ممکن است به لحاظ محدودیت های محلی امکان تأمین میزان مورد نیاز برق بندر از شبکه سراسری نباشد. در این صورت بندر میتواند نیروگاه اختصاصی خود را داشته باشد تا بدون دغدغه و نگرانی تولید و در اختیار داشتن برق مورد نیاز خود را به صورت مستقل و دائم تضمین نماید. چنین نیروگاه‌هایی می‌توانند بستگی به موقعیت و شرایط پیرامون خود از نظر امکان تأمین سوخت از گاز طبیعی و یا گازوییل بهره ببرند. امروزه تأمین انرژی پاک نیز رویکردی است که به شدت مورد توجه قرار گرفته است به طوری که در برخی بنادر به ویژه بنادر غرب اروپا، از نیروگاه‌های بادی برای تولید انرژی مورد نیاز خود استفاده می‌کنند. تأمین آب بندر نیز برای فعالیت های عملیاتی و جانبی ضروری بوده که در این مورد هم با توجه به شرایط و دسترسی امکان تأمین آن از شبکه آب عمومی و یا به صورت اختصاصی با استفاده از آب شیرین‌کن وجود خواهد داشت. یکی از زمینه‌هایی که امکان جذب سرمایه گذاری بخش خصوصی در بنادر وجود دارد احداث نیروگاه برق و آب شیرین‌کن برای تولید آب و برق بندر است که میتواند منافع قابل توجهی را نصیب مالک بندر، بهره برداران بندری و سرمایه‌گذار مربوطه نماید.

زیر ساخت های فناوری اطلاعات و ارتباطات
امروزه بنادر هوشمند و مبتنی بر داده‌های الکترونیکی، به زیر ساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات نیز احتیاج مبرمی دارند. لذا پیش نیاز استقرار سخت افزارها سامانه‌های هوشمند عملیاتی و تبادل الکترونیکی اطلاعات با درون و پیرامون بندر وجود شبکه های فیبرنوری و یا سایر انواع زیرساخت‌های مربوطه در اماکن بندری می‌باشد بسیاری از بنادر مدرن دنیا که با محدودیت فضا برای توسعه فیزیکی ظرفیت مواجه هستند، توانسته‌اند با بهره‌گیری از ابزارها و سامانه های هوشمند حداکثر بهره‌وری از زیرساخت‌های فیزیکی موجودشان را حاصل نموده و از این طریق به رشد تقاضا و ترافیک بندری پاسخ و واکنش مناسب نشان دهند. بنابراین زیر ساخت‌های مورد نیاز فناوری اطلاعات و ارتباطات را باید یکی از ملزومات مهم بنادر امروزی قلمداد نمود.
تأسیسات و روبناهای بندری
 (Port Super-structure)
كلية مستحدثات و تأسیساتی که بر بستر زیرساختهای بنادر ایجاد می شوند، روبناهای بندری محسوب میگردند. روبناها با توجه به کاربری‌های متنوع بنادر، شامل موارد عدیده‌ای هستند. اماکن نگهداری کالا شامل انبارهای روباز یا محوطه‌های بارانداز کالاهای عمومی یا کانتینری، انبارهای سرپوشیده، هانگار، سیلوهای، غلات، انبارهای سردخانه‌ای و مخازن نگهداری انواع مواد فله مایع از جمله روبناهای مهم و کلیدی بنادر تجاری می‌باشند. بدیهی است که بنادر چند منظوره که پذیرای محموله ها و کشتی های متنوع هستند نیاز به دارا بودن انواع اماکن نگهداری کالا را خواهند داشت، حال آن که بنادر تخصصی و تک منظوره، صرفاً متناسب با ترافیک مورد تقاضای خود، انبارها و اماکن نگهداری کالا را تأمین می‌کنند. شبکه های مویرگی انشعابات تأسیسات مورد نیاز اماکن بندری نیز جزو روبناها محسوب می‌شوند. اماکن و تأسیسات پشتیبانی از جمله جاده‌های دسترسی داخل بندر، شبکه ریلی درون بندر، ساختمان‌های اداری، برج های کنترل ترافیک دریایی، ایمنی و آتش نشانی، تأسیسات و امکانات تأمین امنیت بندر مانند دروازه‌های بندر و دوربین‌های مدار بسته و .... روبناهای مهم بنادر تجاری هستند.تجهیزات دریایی (Marine Equipment)
بنادر برای عملیات ورود و خروج ایمن کشتی‌ها، نیاز به ناوگان دریایی خاصی دارند که عمدتاً در محدوده لنگرگاه مسیر دسترسی دریایی، حوضچه آرامش بندر و در نهایت اسکله ها تردد و فعالیت می‌نمایند. مهم ترین شناورهای مورد استفاده «یدک‌کش» Ting Boat)) هستند که شناورهایی با ابعاد نسبتا کوچک ولی توان بالا برای جابه جایی کشتی‌های بزرگ در محدوده های اشاره شده می باشند. این شناورها به عنوان ابزار بسیار مهم پهلودهی و جداسازی کشتیها به باز اسکله در بنادر و توسط راهنمای کشتی Marine Pilot)) استفاده می شوند. راهنمایان کشتی برای الحاق و پیاده شدن از کشتی‌های ورودی و خروجی از دقایق «راهنمای کشتی» (Pilot Booti) استفاده میکنند که معمولاً در بنادر موجود است. در کنار یدک کش ها، شناورهای کوچکتری به عنوان «قایق طناب‌گیر» (Mouring Boal) برای برخی اسکله ها، طناب‌های مهار کشتی‌ها را به نقاط مورد نیاز منتقل می‌کنند. این کاربر روی عرشه اسکله ها توسط «ملوانان طناب‌گیر» (MooringMan) انجام می شود. همچنین بنادر در ناوگان دریایی خود معمولاً دارای «شناور آتشخواره»  (firefighting Boat)هستند تا در مواقع اضطراری و بروز حریق بر روی شناورها در محدوده بندرو لنگرگاه عملیات اطفاء حریق را انجام دهند. برای حفظ عمق مجاز و ایمن مورد نیاز تردد کشتی ها به بندر «شناور لایروب» (Dralging Vessel) استفاده میشود تا رسوبات جمع شده در بستر را به طور مستمر جمع آوری نموده و از کاهش عمق مسیر دسترسی دریایی، حوضچه آرامش و کنار اسکله های بندر جلوگیری نماید، بدیهی است که نیاز یا عدم نیاز به دارا بودن و استفاده از شناور لایروب در بنادر به جنس بستر و میزان رسوب گذاری بستگی دارد. در کنار شناورهای لایروب و برای کنترل وضعیت عمق دریا بنادر به «قایق آبنگاری»( Hydrography Boat)  که دارای تجهیزات خاص عمق و موقعیت یابی است، نیاز خواهند داشت. همچنین در بنادر برای برخی خدمات مورد نیاز کشتی‌ها مانند تأمین آب شیرین و سوخت، معمولاً دوبه‌های آب‌رسان و سوخت‌رسان وجود داشته که شناورهای فاقد سیستم رانش می‌باشند و برای جابه جایی آنها از یدک‌کش استفاده می‌شود. این شناورها در صورت تقاضای کشتی‌های تردد کننده به بندر کار سوخت رسانی یا آب رسانی به آن‌ها را در لنگرگاه انجام می‌دهند.