گروه دانش دريا - پروانه ماهی ها در اکثر آبسنگ های مرجانی جزیره قشم یافت می شوند، باله های ظریف آنها در هنگام شنا همانند بال های پروانه ها ظریف و نازک هستند، این گونه از ماهی ها، جاذبه های زیبای حوضچه های مرجانی و مناطق کم عمق صخره ای سرزمین آب و آفتاب برای جذب گردشگران داخلی و خارجی هستند.
علاوه بر آن، پروانه ماهیان از اسفنج ها، تخم خرچنگ، آرتمیا، میگوی خُرد شده و یا قطعات کوچک ماهی مرکب نیز تغذیه می کنند.
این ماهیان پس از مدتی به حضور پرورش دهنده عادت کرده و به او اُنس گرفته و به راحتی از دستش غذا می گیرند. پروانه ماهیان، به خصوص آنهایی که در گروه اول نگهداری قرار دارند در آکواریوم های عمومی و بزرگ بین ۹ تا ۱۸ سال عمر می کند و در آکواریوم های خانگی طول عمر معادل سه تا هشت سال خواهند داشت.
طبق تجربیات پرورش دهندگان این این نوع ماهی ها که متعلق به آب‌ های خلیج فارس، اطراف قشم و جزایر همجوار هستند، هورمون های رشد این ماهیان بنا به اندازه محیط زیست آنها به ما اجازه رشد می‌ دهد و با گذشت سال‌ ها شما متوجه خواهید شد که این ماهیان در آکواریوم های خانگی به اندازه آب دریا سریع رشد نخواهند کرد و به آن اندازه نمی رسند.
در محیط دریا این ماهیان به‌ راحتی در دسته های کوچک و یا گروه‌ های بزرگ گردهم می‌ آیند ولی نگهداری آنها به صورت گروهی در آکواریوم های خانگی برای مدتی طولانی امکان پذیر نیست و به غیر از چند گونه، پس از مدتی نزاع های سختی بین آنها به وقوع می‌ پیوندد که باعث مرگ و یا جراحت سخت در آنها خواهد شد.
فضای آکواریوم پروانه ماهیان بسته به گونه، باید با صخره های دریایی و سنگ های مرجانی تزیین شود که شب ها برای استراحت در کنار مرجان ها و یا صخره های داخل آکواریوم پناه بگیرند، همچنین فضای لازم نیز برای شنا کردن آنها مهیا باشد.
پروانه ماهی ها را می توانید با احتیار با تمامی ماهیان هم اندازه خودشان نگهداری کنید. اگر یکی از آنها زودتر به آکواریوم وارد شده باشد، می‌ تواند بسیار خشن شود. بعضی از ماهیان دیگر باله های آنها را گاز می گیرند که بهتر است با آنها نگهداری نشوند. همچنین نگهداری آنها در مجاورت بی مهرگان دریایی توصیه نمی‌ شود و آکواریوم آنها نیاز به نور زیاد دارد.
بدن پروانه ماهی ها به شدت با آلودگی‌ های انگلی و باکتریایی حساس است و استرس های وارده به آنها ماهی را ضعیف می کند و از پای در می‌آورد.
دمای مناسب نگهداری آنها بین ۲۶ تا ۲۴ درجه سانتیگراد است اگر دمای آب افزایش یابد دچار کمبود اکسیژن می شوند و به شدت تنفس می کنند PH مناسب برای آنها بین ۸.۱ تا ۸.۳ است و غلظت آمونیاک و نیترات آکواریوم باید در حد صفر باشد. بالا رفتن نیترات آب آکواریوم موجب تنفس شدید آنها می شود و شوری مناسب آنها تا PPT -۳۰ است.
پراکندگی پروانه ماهیان
در حدود ۱۱۴ گونه از ۱۰ جنس مختلف از این ماهیان در نقاط مختلف مرجانی جهان شناسایی شده که بیشترین گونه ها مربوط به جنس Chaetodon هستند. نزدیک به ۹۷ گونه از این ماهیان در مناطق گرمسیری مرجانی اقیانوس هند و آرام، دریای سرخ، دریای عمان و خلیج فارس و نواحی گرمسیری غرب آتلانتیک پراکندگی دارند و بقیه در جزایر مناطق صخره ای دور افتاده در اقیانوس ها به سر می‌ برند.
بیشتر آنها ساکنین حوضچه های مرجانی و مناطق کم عمق صخره های مرجانی هستند و به ندرت آنها را در عمق بیش از ۳۰ متر می توان یافت.
در خلیج فارس و دریای عمان چندین گونه از آنها مشاهده شده که در مناطق ساحلی و صخره های مرجانی جزایر قشم، لارک، هرمز و هنگام چهار گونه از آنها به نام های پروانه ماهی زرد، پروانه ماهی قهوه ای، پروانه ماهی پاکستانی و پروانه ماهی آنتن دار مشاهده شده است.
در این میان پروانه ماهی زرد با نام علمی کیتودون ملاپتروس و نام انگلیسی Chaetodon melapterus با پراکندگی دریای سرخ، دریای عمان، خلیج فارس و غرب اقیانوس هند مشاهده می شود که اندازه آن ۱۳ سانتیمتر با رنگ زرد با نوار نارنجی و هاله مشکی دور بدن و دو نوار چشمی مشکی مشخص می شود.
پروانه ماهی قهوه ای نیز با نام علمی کیتودون نایجرو پینکاتوس و نام انگلیسی Chaetodon nigropunctatus با پراکندگی دریای عمان، خلیج فارس شمال و شمال غربی اقیانوس هند مشاهد می شود که اندازه آن ۱۴ سانتیمتر با رنگ بدن به کلی قهوه ای با خال های تیره و نوک و صورت روشن معرفی می شود.
پروانه ماهی پاکستانی با نام علمی کیتودون کولار و نام انگلیسی Chaetodon collare با پراکندگی شمال اقیانوس هند، دریای عمان و تنگه هرمز مشاهده می شود که اندازه آن ۱۰ سانتیمتر با رنگ قهوه ای با خال های روشن صورت تیره و یک نوار سفید روی صورت و دُم قرمز مشخص می شود.
پروانه ماهی آنتن دار با نام علمی هنیوکوس آکومیناتوس و نام انگلیسی Heniochus acuminatud با پراکندگی خلیج فارس، دریای عمان، اقیانوس هند و آرام و آب سنگ بزرگ استرالیا مشاهده می شود که اندازه آن ۲۵ سانتیمتر با رنگ سفید با دو نوار مشکی رنگ و باله بلند و بزرگ و باله پشتی و دُم زرد معرفی می شود.
خلیج فارس با گستره نزدیک به ۲۳۷ هزار و ۴۷۳ کیلومتر مربع بین ۲۴ تا ۳۰ درجه و ۳۰ دقیقه عرض شمالی و ۴۸ تا ۵۶ درجه و ۲۵ دقیقه طول شرقی از نصف‌النهار گرینویچ واقع شده است و جزیره زیبای قشم، همچون نگینی بر پهنه آب های نیلگون آن می درخشد.
استان هرمزگان با دارا بودن بیش از ۹۰۰ کیلومتر مرز دریایی از سواحل شرق استان (جاسک) در دریای عمان تا سواحل نیلگون خلیج فارس در شرق استان (پارسیان) و برخورداری از جزایر ۱۴ گانه خلیج فارس، یکی از مهم ترین و راهبردی ترین استان های ایران است که از جاذبه های منحصر به فردی چون جنگل های بی همتای حرا و مرغوب ترین مروارید جهان و ده ها اثر تاریخی و طبیعی برخوردار است.
جزیره قشم با وسعت یک هزار و ۵۰۰ کیلومتر مربع از تنگه هرمز به موازات ساحل جنوبی ایران به طول ۱۳۵ کیلومتر و عرض میانگین ۱۱ کیلومتر از توابع هرمزگان است و ۳۰۰ کیلومتر خط ساحلی دارد.
شهرستان قشم شامل جزیره‌های قشم، هنگام و لارک با حدود ۱۵۰ هزار نفر جمعیت از تنگه هرمز به موازات ساحل استان هرمزگان به طول ۱۵۰ و عرض میانگین ۱۱ کیلومتر در میان آب‌های خلیج فارس گسترده شده است.