از بادهای شدید سه ماهه تابستان سیستان و بلوچستان بی نصیبیم
​​​​​​​گروه انرژی - حسین بوذری- این روزها ناترازی تولید و مصرف انرژی در کشور به معضل بزرگی تبدیل شده و دغدغه اصلی مردم و مسئولان است. کارشناسان حوزه انرژی معتقدند که راه‌حل این مشکل در افزایش تولید حامل‌های انرژی است؛ چراکه باید با قدرت بیشتری وارد صنعت تولید انرژی شد.
از سویی نسخه‌های دیگری از این دست مانند ورود بخش خصوصی و شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور می‌تواند بهبودبخش حوزه انرژی کشور باشد.
همچنین ترغیب مردم به مدیریت مصرف نکته بسیار مهمی است.

ایران مشکل کمبود برق ندارد
خبرنگار روزنامه « اقتصادسرآمد» برای بررسی مسئله ناترازی انرژی و راهکار عبور از این معضل گفت‌و‌گویی را با محمدصادق مهرجو کارشناس حوزه انرژی ترتیب داده است.
این کارشناس حوزه انرژی با بیان اینکه کشور مشکل کمبود برق ندارد، اظهار کرد: همواره در فصل زمستان به اندازه نیاز خود و مصرف داخلی برق تولید می‌کنیم که پاسخگوی نیاز صادراتی است.
مهرجو بیان کرد: مسئله کسری و ناترازی انرژی در پیک مصرف اتفاق می‌افتد و در فصل تابستان مشکل کمبود برق و در فصل زمستان مشکل کمبود گاز داریم. متأسفانه در سال‌های گذشته روند رشد مصرف انرژی بالا بوده و براساس شاخص‌ها شکاف ناترازی بیشتر و بیشتر شده و اگر با این روند پیش برویم ناترازی انرژی در کشور تبدیل به بحران خواهد شد.وی متذکر شد: در نتیجه در سال‌های آینده، مجبور خواهیم شد برای جبران مصارف داخلی مقدار زیادی گاز وارد کنیم و همانطور که می‌دانید زیرساخت برق هم وابسته به گاز است.

 85 درصد نیروگاه‌های برق، حرارتی و با سوخت گاز است
این کارشناس حوزه انرژی در ادامه توضیح داد: نزدیک به 85 درصد نیروگاه‌های برق نیروگاه‌های حرارتی با سوخت گاز هستند و این گاز در حقیقت در سبد انرژی کشور تبدیل به یک کالای استراتژیک شده است.
مهرجو تبیین کرد: بنابراین باید درراستای مدیریت پیک مصرف برق در فصل تابستان به  فکر توسعه زیرساخت‌های برق تجدیدپذیر باشیم.

در نفت و گاز غنی هستیم اما بیش از اندازه وابسته شده‌ایم
وی عنوان کرد: ایران دارای منابع غنی نفت و گاز است، با این شرایط بیش از اندازه وابسته شده‌ایم، یعنی بیش از 98 درصد سبد انرژی کشور به سوخت‌های فسیلی، نفت و گاز و فرآورده‌های آن وابسته است.
این کارشناس حوزه انرژی در بخش دیگری از گفت‌و‌گو با خبرنگار روزنامه « اقتصادسرآمد» راهکار برون‌رفت از این مشکل را اینگونه برشمرد: موضوع تنوع در سبد انرژی کشور بسیار مهم است، یعنی با انواع و اقسام انرژی‌های تجدیدپذیر و سند آمایش سرزمینی، فرض کنید در اواسط فصل تابستان تا پاییز بادهای شدید سیستان و بلوچستان را داریم، حال چه استفاده‌ای از این مزیت می‌کنیم؟ این واقعیتی است که باید دنبال استفاده از هر سرزمین با هر آب و هوایی باشیم و در طول سال تقریباً 300 روز تابش آفتاب داریم و بحث توسعه انرژی خورشیدی سهم بسیار اندکی در سبد انرژی کشور دارد.

نقش غالب دولت در تولید  و توزیع انرژی!
مهرجو تأکید کرد: بخش خصوصی باید وارد شده و روی این بخش‌ها، سرمایه‌گذاری کند. اما به‌دلیل بازار انحصاری، دولت نقش غالب را در تولید  و توزیع انرژی کشور دارد و برای اینکه بخش خصوصی وارد تولید انرژی شود باید قیمت‌گذاری دستوری را حذف و بخش خصوصی را ترغیب کنیم که سرمایه‌گذاری لازم را در حوزه انرژی انجام دهند.
وی مطرح کرد: ایران یک کشور پهناور بوده و مرکز ایران دارای بیابان‌های بسیار وسیعی است که با پنل‌های خورشیدی می‌تواند تبدیل به نیروگاه برق تجدیدپذیر شود و شرکت‌های دانش‌بنیان هم می‌توانند با توسعه فناوری‌ها در زمینه تولید پنل‌های فتوولتائیک با راندمان بالا اقدام کنند.

شرکت‌های داخلی می‌توانند با ترکیب منسجم راندمان پنل‌های خورشیدی را افزایش دهند
این کارشناس حوزه انرژی تصریح کرد: ایران وابستگی به کشورهای پیشرفته دنیا در زمینه انرژی دارد و نقش غالب را در زمینه تولید پنل‌های خورشیدی چین ایفا می‌کند و شرکت‌های داخلی می‌توانند با ترکیب منسجم راندمان پنل‌های خورشیدی را افزایش دهند.

باید روی انرژی باد و انرژی زمین گرمایی (در سبلان) تمرکز کرده و آن را توسعه دهیم
مهرجو با تأکید بر اینکه باید میزان بهره‌مندی از انرژی خورشیدی ازسوی نیروگاه‌های برق تجدیدپذیر افزایش یابد، ادامه داد: تقریباً 72 درصد سبد انرژی کشور وابسته به گاز است، در حالی که باید روی سایر انرژی‌ها مانند انرژی باد و انرژی زمین گرمایی (در سبلان) تمرکز کرده و آن را توسعه دهیم یا به توسعه معادن زغال‌سنگ ادامه دهیم، به‌عنوان مثال 40 درصد سبد انرژی کشورهایی مانند چین و آمریکا وابسته به زغال‌سنگ است، در حالی که ایران از این توانمندی و ظرفیت بی‌بهره است.
وی افزود: البته راهکارهایی وجود دارد که آلایندگی زغال‌سنگ‌ها را در نیروگاه‌های برق کاهش دهیم؛ از سویی شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند راندمان نیروگاه‌های گازی را افزایش دهند؛ نزدیک به 85 درصد نیروگاه‌ها حرارتی با سوخت گاز هستند و متأسفانه تکنولوژی ساخت توربین‌های گازی تکنولوژی ترکیبی هستند و تلاش می‌کنند با ترکیبی کردن این فرآیند، راندمان را در نیروگاه‌های گازی افزایش دهند.
این کارشناس حوزه انرژی عنوان کرد: خوشبختانه یک شرکت ایرانی موفق شده توربین های کلاس F را مهندسی معکوس کرده و آن را بسازد و توربین‌ها دارای ضریب بهره‌وری بسیار بالایی هستند و تا 60 درصد توربین‌ها راندمان دارند و دانش‌بنیان‌ها می‌توانند در این زمینه کار کنند تا توربین‌های با راندمان بالاتر را بسازند، اینگونه از صرف انرژی در نیروگاه‌های برق جلوگیری می‌شود.

20 درصد برق کشور در شبکه انتقال و توزیع تلف می‌شود
مهرجو خاطرنشان کرد: تقریباً 15 تا 20 درصد برق کشور در شبکه انتقال و توزیع تلف می‌شود؛ در حالی که می‌توان با ساخت تجهیزات برقی، می‌توان از این میزان تلفات پیشگیری کرد.
وی افزود: در نتیجه باید نقاط ضعف و قوت‌مان را در حوزه انرژی احصاء کنیم و ببینیم مصرف انرژی کجا ازدیاد دارد؟ قیمت‌های انرژی در کشورمان بسیار ارزان است و بحث بهینه‌سازی انرژی در صنایع، محل دغدغه برای صنایع نیست و می‌توانیم با بررسی جامع در صنایع فولاد، آلومینیوم و سایر صنایع ترکیبی نقاط ضعف را شناسایی کرد و با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان جلوی آن را گرفت تا تلفات انرژی به حداقل برسد و برای بهینه‌سازی مصرف باید مردم را وارد کارزار کرد. چراکه 30 درصد تولید برق کشور اختصاص به وسایل سرمایشی دارد، بنابراین خانواده‌ها را ترغیب کنیم به جای استفاده از موتور جریان مستقیم در کولرها از موتورهای الکترومغناطیس استفاده کنند که مصرف انرژی را تا 30 درصد کاهش می‌دهد و موجب افزایش راندمان هم خواهد شد.