گروه اقتصاد بین الملل - توحید ورستان - جزایر اقیانوس آرام به دلیل همپوشانی مناطق اقتصادی انحصاری با کشورهای همسایه، موقعیت مرکزی آنها در حمل و نقل دریایی و هوایی و رقابت مداوم ایالات متحده و چین در منطقه، از نظر اقتصادی و استراتژیک مهم هستند. در این میان، پلی‌نزی یکی از این مناطق بزرگ در اقیانوس آرام است و چین به طور پیوسته در حال تعمیق روابط خود با ساموآ، تونگا و تووالو است. 
به گزارش روزنامه دریایی اقتصاد سرآمد، این توسعه روابط به عنوان یک حرکت استراتژیک قابل توجه در چارچوب رقابت چین و ایالات متحده قابل توضیح است. با این حال، رقابت در این منطقه تشدید شده، زیرا روابط این سه کشور با چین برای پکن از اهمیت حیاتی برخوردار بوده و هدف آن‌ها متعادل کردن نفوذ آمریکا در منطقه است. 

تشدید رقابت چین و ایالات متحده
بر اساس گزارش روزنامه دریایی اقتصادسرآمد آنگونه که مرکز آنکسام آورده است: تاریخ‌های استعماری آمریکا و برخی کشورهای دیگر در این منطقه به توسعه نیافتگی آن کمک کرده است. مردم هنوز از مشکلات بهداشتی ناشی از آزمایش‌های هسته‌ای و سایر سلاح‌ها رنج می‌برند، در حالی که با پیامدهای بحران آب‌وهوایی نیز دست و پنجه نرم می‌کنند. افزایش ماموریت‌های دیپلماتیک چین و گسترش برنامه‌های کمک‌های اقتصادی در اقیانوس آرام با هدف تضعیف نفوذ ایالات متحده در منطقه است.
در پاسخ به این روند، ایالات متحده در حال افزایش نفوذ خود در جزایر اقیانوس آرام از طریق کمک به تغییرات آب و هوا و همکاری‌های امنیتی است. از همین روی، ساموآ، تونگا و تووالو در تلاش برای اجرای سیاست‌های متعادل کننده بین این دو قدرت بزرگ هستند. ایالات متحده در ابتدا نفوذ چین در منطقه را دست کم گرفت، اما پس از اینکه چین حضور خود را افزایش داد، ایالات متحده از سال ۲۰۱۰ به بعد تمرکز خود را به منطقه تغییر داد.
تا سال ۲۰۱۸، جزایر کوک، ساموآ و تونگا بیشترین سرمایه گذاری‌های اقتصادی را از چین دریافت و در نتیجه حوزه نفوذ آن را گسترش دادند. ساموآ، تونگا و تووالو، واقع در بخش غربی پلی‌نزی، علیرغم اینکه کشورهای جزیره‌ای کوچک در اقیانوس آرام هستند، به بخش مهم رقابت چین و ایالات متحده تبدیل شده‌اند. تحولات اخیر در این زمینه نیز قابل توجه است.

اهداف کشورهای پلی‌نزی از روابط با پکن
ساموآ برای مدت طولانی روابط دوستانه خود را با چین حفظ کرده است. در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۴، شی جین پینگ، رئیس جمهور چین و فیامه نائومی ماتاآفا، نخست وزیر ساموآ با یکدیگر ملاقات و بر روابط دوستانه خود تأکید کردند. چین کمک‌های قابل توجهی از جمله پروژه‌های زیرساختی و خدمات بهداشتی را به ساموآ ارائه می‌کند. این کمک‌های چین از توسعه اقتصادی ساموآ حمایت و در عین حال وابستگی این کشور به پکن را افزایش می‌دهد.
کشورهایی مانند ایالات متحده و استرالیا نگران استفاده چین از کمک‌های اقتصادی خود به عنوان ابزاری برای نفوذ استراتژیک هستند. با این حال، ساموآ به یک شریک دیپلماتیک مهم برای چین تبدیل شده است، به ویژه در شرایطی که پکن به دنبال متعادل کردن حضور ایالات متحده در اقیانوس آرام جنوبی است. چین ضمن تقویت پروژه‌های توسعه اقتصادی خود با ساموآ، به گسترش روابط دیپلماتیک خود برای محدود کردن نفوذ ایالات متحده در منطقه ادامه می‌دهد.ساموآ، در حالی که از چین حمایت مالی دریافت می‌کند، به همکاری‌های امنیتی با ایالات متحده نیز ادامه می‌دهد. می‌توان گفت که ساموآ، سیاست متعادل کننده‌ای را دنبال می‌کند. روابط تونگا با چین عمدتاً با حمایت اقتصادی و سرمایه گذاری‌های زیرساختی شکل گرفته است. در مقابل، چین با ارائه کمک‌های مالی و پروژه‌های عمومی روابط دیپلماتیک خود را با این کشور تقویت می‌کند. در همین حال، ایالات متحده و متحدانش در حال کار بر روی استراتژی‌های جدید برای تقویت روابط سیاسی با تونگا هستند. ایالات متحده کمک به تغییرات آب و هوایی تونگا و پیشنهادهای همکاری نظامی را ارائه می‌دهد. تونگا همچنین با همکاری استرالیا و نیوزلند به دنبال متعادل کردن نفوذ اقتصادی چین است.
اما علیرغم این تلاش‌ها، ایالات متحده هنوز نمی‌تواند مانع از تضعیف سرمایه گذاری‌های چین شود. در نهایت، تووالو به وضوح بازیگر مهمی در مبارزه چین و تایوان است. تووالو یکی از معدود کشورهایی است که تایوان را به رسمیت می‌شناسد. روابط دوستانه دیرینه تووالو با تایوان به عاملی تبدیل شده است که تلاش‌های چین را برای جلب تووالو از طریق ابزارهای اقتصادی و دیپلماتیک به سمت خود پیچیده می‌کند. از سوی دیگر، نیاز تووالو به حمایت بین المللی در مبارزه با تغییرات آب و هوایی، این کشور را به اتخاذ سیاست محتاطانه‌تری در قبال چین سوق داده است. ایالات متحده این وضعیت را درک و به نظر می‌رسد که تووالو را به عنوان حامی تایوان سعی می‌کند از آن به عنوان یک مزیت در برابر چین استفاده کند. 

تاثیر مولفه تایوان در معادلات اقیانوس آرام
اخیرا اهمیت استراتژیک ساموآ، تونگا و تووالو در زمینه رقابت چین و آمریکا به دلیل نفوذ قدرت‌های بزرگ در اقیانوس آرام افزایش یافته است. تحولات در این کشورها نشان می‌دهد که این منطقه به مرکز درگیری‌های ژئوپلیتیکی تبدیل شده است. مجمع جزایر اقیانوس آرام ۲۰۲۴ که در تونگا برگزار شد، تلاش‌های چین برای افزایش نفوذ خود و اقدامات متقابل ایالات متحده را نمایان کرد. واکنش چین به تلاش تایوان برای دستیابی به وضعیت «شریک توسعه» در مجمع جزایر اقیانوس آرام، به وضوح استراتژی پکن برای افزایش نفوذ دیپلماتیک خود در منطقه را نشان می‌دهد. در مقابل، ایالات متحده و متحدانش که از مشارکت تایوان دفاع می‌کنند، قصد خود برای مقاومت در برابر چین را نشان می‌دهند. چنین تنش‌هایی در این مجمع تأکید می‌کند که منطقه به خط مقدم رقابت آمریکا و چین تبدیل شده است. موضع چین در این مجمع نشان می‌دهد که تعداد کشورهای دوست پکن در جزایر اقیانوس آرام احتمالا افزایش یابد. از سوی دیگر، متحدان آمریکا و کشورهایی مانند تووالو که تایوان را به رسمیت می‌شناسد، از حمایت‌های آمریکا برای تقویت مواضع دیپلماتیک خود استفاده می‌کنند. در واقع، تایوان موافقتنامه مشارکت توسعه را با جزایر اقیانوس آرام تا سال ۲۰۲۷ تمدید کرده است. حمایت در زمینه‌هایی مانند کشاورزی، آموزش و مراقبت‌های بهداشتی نشان می‌دهد که تایوان به عنوان یک متحد دائمی در منطقه شناخته می‌شود. اما این احتمال وجود دارد که فشارهای دیپلماتیک چین همچنان این روابط را در اقیانوس آرام به چالش بکشد. 
بر اساس گزارش روزنامه دریایی اقتصادسرآمد، مانند سایر مناطق اقیانوس آرام، پلی‌نزی به عرصه مهمی برای مبارزه ایالات متحده و چین برای نفوذ تبدیل شده است. آسیب پذیری‌های اقتصادی این کشورها، تهدیدات ناشی از تغییرات آب و هوایی و موقعیت ژئوپلیتیکی آن‌ها نشان می‌دهد که این رقابت ادامه خواهد داشت. این پویایی در منطقه نه تنها منعکس کننده یک جنگ قدرت منطقه‌ای، بلکه جهانی است. این کشورهای کوچک به عنوان سکویی هستند که منافع استراتژیک ابرقدرت‌ها را شکل و تعیین می‌کنند که چگونه حمایت‌های اقتصادی و دیپلماتیک در منطقه متقابل خواهد بود. این تحولات اهمیت بین‌المللی ساموآ، تونگا و تووالو را بیشتر می‌کند. تلاش‌های چین برای افزایش نفوذ خود در منطقه از طریق کمک‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری‌های زیربنایی توسط ایالات متحده به دقت رصد می‌شود. در همین حال، کشورهای کوچکی مانند ساموآ، تونگا و تووالو تلاش خواهند کرد تا منافع خود را در این جنگ قدرت به حداکثر برسانند.