حرکت پرشتاب هند در محور دریانوردی جهانی
​​​​​​​گروه صنایع دریایی- محمدکیان اسماعیلی نژاد - هند هم‌اکنون یک نقشه راه سرمایه‌گذاری به ارزش یک‌تریلیون دلار در صنعت دریایی را نهایی کرده است؛ اقدامی با ابعاد کلان که تلاش می‌کند کشور را به یک محور جهانی دریانوردی تبدیل کند. این نقشه از سوی سارباناندا سونوال، وزیر بنادر، حمل‌ونقل دریایی و راه‌آب، در دیداری با سفیران معرفی شده است. نقشه راه سرمایه‌گذاری یک‌تریلیون دلاری هند برای رشد و توسعه بنادر، کشتیرانی، لجستیک و صنایع دریایی در حضور نمایندگان ۲۸کشور رونمایی شده است. این در حالی است که این کشور در حال آماده‌سازی برنامه‌ای ۲.۳میلیارد دلاری برای ساخت کشتی‌های جدید است که براساس آن قصد دارد ۲۶فروند کشتی ساخت داخل سفارش دهد.
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، کارشناسان حوزه صنایع دریایی در جهان بر این باورند که نقشه سرمایه‌گذاری یک‌تریلیون دلاری هند در صنعت دریایی، تبلوری از رویکرد بلندمدت این کشور برای تبدیل‌شدن به یک ابرقدرت دریایی است. همچنین بررسی گزارش‌های رسمی منتشرشده از سوی رسانه‌های بین‌المللی نشان می‌دهد که با ترکیب توسعه زیرساخت، اصلاح قوانین، تمرکز بر فناوری‌های نو، اقتصاد سبز و مشارکت جهانی، هند در مسیر ایجاد تحول عمیق قرار گرفته است. از طرف دیگر، مسئولان دولتی هند اعتقاد دارند که این فرصت‌ها برای سرمایه‌گذاران بین‌المللی جذاب بوده و در آینده‌ای نزدیک شاهد تبدیل ایده‌ به پروژه و رشد ملموس در بنادر و شهرهای ساحلی کشور خواهیم بود.
اقتصاد دریایی در کشور هند نقش بسیار مهمی در توسعه اقتصادی و اشتغالزایی دارد. هند با دارا بودن سواحل طولانی و منابع غنی دریایی، از ظرفیت بالقوه‌ای برای توسعه اقتصاد دریایی برخوردار است. بنابراین، حوزه‌هایی مانند حمل‌ونقل دریایی، صنایع مرتبط با دریا، پرورش ماهی و توریسم ساحلی از جمله زمینه‌هایی هستند که می‌توانند به توسعه اقتصاد دریایی کشور هند کمک کنند. با توجه به اهمیت رو به افزایش اقتصاد دریایی در کشور هند، دولت این کشور برنامه‌ها و استراتژی‌هایی را برای توسعه این حوزه به‌کار گرفته است.
ایجاد بنادر و انجمن‌های تجاری دریایی، تشویق به سرمایه‌گذاری در صنایع مرتبط با دریا، توسعه فناوری های دریایی و ایجاد شرایط ملایم برای تجارت بین‌المللی از جمله اقداماتی هستند که دولت هند در راستای توسعه اقتصاد دریایی انجام داده است. این تدابیر منجربه ایجاد فرصت‌های شغلی، افزایش تولید و ارتقای رفاه اجتماعی در نواحی ساحلی و دریایی کشور هند خواهد شد.

رونمایی از بسته یک‌تریلیون دلاری صنایع دریایی هند
رسانه‌های بین‌المللی گزارش داده‌اند که هند در نشست سفیران و نمایندگان ۲۸کشور و ذی‌نفعان صنعت، از یک طرح سرمایه‌گذاری یک‌تریلیون دلاری برای افزایش رشد در بنادر، کشتیرانی و لجستیک پرده برداشت. براساس این گزارش، سارباناندا سونوال، وزیر بنادر، کشتیرانی و آبراه‌های هند در این نشست گفت: صنعت دریایی هند وارد فصل جدیدی می‌شود. این فرصت‌های تازه، پتانسیلی بالغ بر یک‌تریلیون دلار با چشم‌اندازی قوی برای سرمایه‌گذاری‌های مشترک جهانی ایجاد می‌کنند. این نقشه راه توسعه ترمینال‌های بندری و باری، مراکز حمل‌ونقل چندوجهی، کشتی‌سازی، بازیافت و تعمیر کشتی، در کنار سرمایه‌گذاری در هیدروژن سبز، سوخت‌رسانی و کشتیرانی پایدار را هدف قرار می‌دهد. وی افزود: این نقشه راه در میان موجی از اقدامات بزرگ دریایی در سراسر هند ارائه می‌شود. ترمینال‌های‌APM اخیراً قراردادی یک‌میلیارد دلاری برای نوسازی و بهره‌برداری از سه‌بندر در ایالت آندراپرادش امضا کرده‌اند که نشان‌دهنده افزایش علاقه سرمایه‌گذاران به زیرساخت‌های بندری هند است.
شرکت کشتیرانی هند نیز در حال آماده‌سازی برنامه‌ای ۲.۳میلیارد دلاری برای ساخت کشتی‌های جدید است. در این راستا، قصد دارد ۲۶کشتی ساخت داخل سفارش دهد که ۱.۱۸میلیون تن‌DWT به ناوگان آن اضافه می‌کند و جاه‌طلبی‌های کشتی‌سازی هند را تقویت خواهد کرد. همچنین در این نشست به پروژه‌های بزرگی همچون بندر وادهاوان، مرکز حمل‌ونقل خلیج گالاتیا و فرصت‌هایی در زمینه بانکرینگ‌LNG، مراکز هیدروژن و پارک‌های صنعتی دریایی اشاره شد. در همین چارچوب، تلاش هند برای گسترش ظرفیت کشتی‌سازی، تقویت توسعه مبتنی بر بندر و تسریع دیجیتالی‌شدن در لجستیک مورد تأکید قرار گرفت. نمایندگان کشورهایی از جمله ژاپن، سریلانکا، مالت، کره‌جنوبی و بلاروس نیز بر پتانسیل اقتصاد آبی هند و لزوم تسریع حرکت به سمت کشتی‌های کم‌آلاینده تأکید کردند. این نشست به‌عنوان مقدمه‌ای برای هفته دریایی هند ۲۰۲۵ که قرار است از ۲۷ تا ۳۱اکتبر در بمبئی برگزار شود، محسوب می‌شود.

شتاب هند در صنایع دریانوردی
مؤسسه کلارکسونز در گزارشی اعلام کرده که بر پایه داده‌های تازه‌منتشرشده، واردات دریایی هند به حدود ۸۳۰میلیون تُن رسیده است که معادل ۷درصد از کل تجارت دریایی جهان بوده و این کشور را در رتبه دوم جهانی پس از چین قرار می‌دهد. میانگین رشد سالانه واردات هند طی یک‌دهه گذشته ۲.۹درصد بوده که بالاتر از میانگین جهانی ۱.۷درصد است. هند در حال حاضر یکی از واردکنندگان اصلی کالاهای استراتژیک دریایی به‌شمار می‌رود؛ از جمله: زغال‌سنگ با سهم ۱۹درصدی از واردات جهانی، نفت‌خام با سهم ۱۲درصدی (بخش عمده از روسیه) و گاز مایع با سهم ۱۶درصدی. در مقابل، صادرات دریایی هند در سال گذشته با رشد محدود به حدود ۲۲۵میلیون تُن رسید و این کشور را در رتبه دهم صادرکنندگان دریایی جهان قرار داد. این رشد اندک عمدتاً به دلیل کاهش صادرات سنگ‌آهن و تمرکز بر صادرات فرآورده‌های نفتی، مواد معدنی و محموله‌های کانتینری بوده است.
هند با بیش از ۸۰بندر فعال و ثبت بیش از ۷۰هزار تماس کشتی، سهم قابل‌توجهی در فعالیت‌های بندری دارد. بااین‌حال، بندر Mundra به‌ عنوان بزرگ‌ترین بندر این کشور با ۲۲۴.۵میلیون تُن تناژ ناخالص در رتبه پنجاهم جهانی قرار دارد. دولت هند در راستای ارتقای جایگاه بندری، تا سال‌۲۰۳۰ میلادی هدف‌گذاری کرده است سه بندر عظیم جدید راه‌اندازی کند و زیرساخت‌های دریایی کشور را گسترش دهد. در حوزه ناوگان تجاری، هند با سهم ۱.۵درصدی از ظرفیت جهانی، در جایگاه نوزدهم جهان قرار دارد. این کشور با هدف دستیابی به ظرفیت ۱۰۰میلیون تُن ناخالص و ورود به جمع پنج مالک بزرگ ناوگان جهانی، برنامه‌ریزی بلندمدتی تا سال‌۲۰۴۷ میلادی تدوین کرده است.

چشم‌انداز برنامه ساگارامالا برای هند
برنامه ساگارمالا، طرح بلندپروازانه دولت هند برای توسعه زیرساخت‌های بندری و لجستیک دریایی، با سرمایه‌گذاری ۸.۵تریلیون روپیه تا سال‌۲۰۳۵، به دنبال افزایش ظرفیت بنادر، کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل، ایجاد ۱۰میلیون شغل و تبدیل هند به یک هاب لجستیکی جهانی است. برنامه ساگارمالا یکی از بلندپروازانه‌ترین طرح‌های توسعه‌ای دولت هند در حوزه لجستیک و زیرساخت‌های بندری است که هدف آن بهره‌برداری از ظرفیت‌های طبیعی کشور در حوزه دریا و آبراه‌های داخلی برای تسهیل تجارت، کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل، توسعه صنایع ساحلی و ایجاد اشتغال گسترده است. این برنامه که از سال‌۲۰۱۵ طراحی و اجرا شده، تا افق‌۲۰۳۵ با سرمایه‌ای بالغ بر ۸.۵تریلیون روپیه‌(معادل تقریبی ۱۴۰میلیارد دلار آمریکا) به دنبال پیاده‌سازی بیش از ۵۷۰پروژه زیربنایی است.
به گزارش اندیشکده پیشرفت دریایی، هند با برخورداری از بیش از ۷۵۰۰کیلومتر خط ساحلی و حدود ۱۴۵۰۰کیلومتر آبراه قابل‌کشتیرانی، ظرفیت بسیار گسترده‌ای برای توسعه حمل‌ونقل دریایی و استفاده از دریا برای ارتقای زنجیره تأمین خود دارد. با وجود این ظرفیت‌ها، سهم فعلی حمل‌ونقل دریایی از جابه‌جایی داخلی کالاها کمتر از ۶درصد است؛ در حالی‌که هزینه حمل‌ونقل از طریق آبراه‌ها بین یک‌سوم تا یک‌پنجم سایر روش‌هاست. ساگارمالا در این راستا می‌کوشد سهم حمل‌ونقل ساحلی را تا سال‌۲۰۲۵ به بیش از ۳۳درصد افزایش دهد.
مدتی قبل بود که رسانه‌ها گزارش دادند یکی از اهداف هند در راستای رقابت با کشور‌های پیشرفته کشتی‌سازی، ساخت کشتی‌های کوچک و متوسط است. در حالی‌که چین و کره‌جنوبی بیشتر در زمینه تولید کشتی‌های بزرگ و غول‌پیکر فعالیت دارند، هند قصد دارد با تمرکز بر ساخت کشتی‌های کوچک‌تر، مزیت رقابتی خود را در بازار جهانی کشتی‌سازی تقویت کند. در این راستا، هند نقشه‌راهی را در سال۲۰۲۱ میلادی ترسیم کرده است که چشم‌انداز آن برای سال‌۲۰۳۰ میلادی به‌طور روشن مشخص شده است. در این نقشه، تمرکز ویژه‌ای بر نیروی انسانی آموزش‌دیده و متخصص، توسعه زیرساخت‌ها، آموزش دریانوردان، توسعه مراکز آموزشی ساخت و تعمیر کشتی و استفاده از فنّاوری‌های روز شده
 است.