تحریمهای بانکی چگونه خنثی می شود
یک کارشناس اقتصادی گفت: در پیمان های پولی دو یا چند جانبه، پول کشور مبدا و مقصد تجارت، به عنوان وجه معامله استفاده می شود و ارز های واسط مانند دلار در آن کنار گذاشته می شود.
به گزارش اقتصادسرآمد از مهر ، محسن شرافتی نیا، کارشناس اندیشکده دیپلماسی اقتصادی دانشگاه امام صادق (ع) در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: اگر بخواهیم یک عامل تاثیرگذار در فضای بانکداری بینالملل را نام ببریم، مهمترین عامل تحریمها است. در سالهای گذشته تحریمها نقش پررنگی در امر تجارت بینالملل و مراودات بانکی داشتهاند و ما باید تا کنون از این تحریمها به عنوان یک فرصت استفاده کرده و راهکارهایی را در مقابل آن اتخاذ میکردیم. به عقیده بسیاری از کارشناسان در تمام تحریمهایی که تا کنون از سوی غرب اعمال شده، تحریمهای بانکی قلب تمام تحریمها محسوب میشود. بنابراین نمیتوانیم مشکلاتی که تحریم برای کشور به وجود آورده کاملاً چشم پوشی کنیم.وی در خصوص پیشینه تحریمهای بانکی بیان کرد: تحریمهای مالی و بانکی به طور رسمی از سپتامبر ۲۰۰۶ با محدود کردن معامله غیر مستقیم با بانکهای خاص آغاز شد. در یک نگاه کلی، تحریمهای بانکی علیه ایران به سه دسته تقسیم میشود. دسته اول اعمال محدودیتها برای بانکهای ایرانی در فرایند انتقال پول، دسته دوم محدودیت در گشایش LC برای بانکهای ایرانی که دشواری ضمانت مبادلات را ایجاد کرده است و دسته سوم قطع دسترسی بانکهای ایرانی به زیرساخت اطلاعات مالی برای انتقال پول است. برای نمونه در سالهای گذشته بحث قطع دسترسی ما به سوئیفت مطرح شد که راهکارهای جایگزین آن از سوی کارشناسان ارائه و برخی از این راهکارها مانند سامانه سپام اجرایی شد.شرافتی نیا ادامه داد: راهکارهایی که به جهت تعدیل اثرات تحریم بر نظام بانکداری بینالملل و نظامات بینالمللی مطرح است را میتوان در سه گروه راهکارهای کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت بررسی کرد. برای نمونه یکی از روشهای مرسوم کوتاه مدت، استفاده از اسناد اعتباری بانکی است. همچنین از اعتبارات اسنادی که برخی از تجار ما در بخش خصوصی از آن استفاده میکنند نیز میتوان بهره برد. حتی گاهاً تجار ما، اعتبارات اسنادی را با استفاده از کشور ثالث اجرایی میکنند که روش خوبی است. روش کوتاه مدت دیگر نیز، گشایش اعتبار اسنادی با در نظر گرفتن حق کمیسیون بالا برای واسطه خارجی است. از طرفی چندین مورد دیگر همچون ضمانت نامه پیش پرداخت یا برات دخلی در یک کشور نیز میتواند مورد استفاده قرار بگیرد.وی افزود: یکی از مهمترین راهکارهای کوتاه مدت، استفاده از بانکهای کارگزار است. بانکهای کارگزار بانکهایی هستند که خدماتی از قبیل مدیریت نقدینگی، امکان افتتاح حساب با بهره و قبول سپردههای دیداری را ارائه میدهد. همچنین از جمله راهکارهای دیگر بانک مجازی است که صرفاً مجوز بانک دارد و شعبه فیزیکی از آنها دیده نمیشود. در نهایت پولهای مجازی نیز وجود دارند که برای نمونه چینیها، یوآن دیجیتال را آغاز کردهاند. البته ارزهای مجازی نیز میتوانند در این میان مورد توجه واقع شوند.این کارشناس اقتصادی درباره راهکار میان مدت تعدیل اثرات تحریمها گفت: ما انتظار داریم دولت سیزدهم به عنوان یکی از راهکارهای موثر در عرصه دیپلماسی اقتصادی، توجه وافری به پیمانهای پولی دو یا چند جانبه داشته باشد. برای نمونه پیمان نامه شانگهای که اخیراً کشور ما به عضویت آن درآمده است، میتواند فرصت خوبی باشد که ما با کشورهای عضو این مقوله را با رعایت دستورالعملهایی مطرح کنیم. لذا پیمانهای پولی یکی از مهمترین روشها برای تبادلات مالی بینالمللی است که در آن به جای یک پول واحد، از دو پول برای تصفیه تجاری استفاده میشودوی ادامه داد: در پیمانهای پولی دو یا چند جانبه، پول کشور مبدا و مقصد تجارت، به عنوان وجه معامله استفاده میشود و ارزهای واسط مانند دلار در آن کنار گذاشته میشود. برای اجرایی شدن این پیمان نیاز است بانکهای مرکزی کشورهای مبدا و مقصد وارد مذاکره با یکدیگر شده و پیمان پولی را منعقد کنند. پس از آن، تجارت دو کشور با استفاده از یک حساب ویژه در بانک مرکزی دو کشور شروع و در آن بستر به معاملات میپردازند. عملیات حسابداری برای حسابهای ویژه نیز بر اساس دارایی ارزشمند با ثبات مانند نفت و طلا صورت میگیرد.این کارشناس افزود: بهره بردن از پیمانهای پولی قطعاً مزایا و معایبی به همراه دارد و سیاست گذاران باید این موارد را به خوبی مدیریت کنند تا بهترین استفاده را داشته باشیم. به طور مثال قطعاً استفاده از پیمان پولی برای بانک مرکزی مزایای خوبی به همراه دارد. از جمله اینکه جایگاه ریال به عنوان پول ملی ایران در جایگاه بینالمللی ارتقا پیدا میکند و تبدیل به یک ارز قابل خرید برای ذخیره ارزی میشود. از طرفی در این حالت، اعتبار و قدرت پول هر کشور به اندازه قدرت صادرات آن کشور است و به جای استفاده از چند ارز محدود، از سبدی از ارزها برای این امر استفاده میشود.
شرافتی نیا بیان کرد: یکی دیگر از مزایای پیمانهای پولی برای بانک مرکزی این است که مسائل تحریمهای بانکی حل میشود. آمارها نشان میدهد که نیمی از تحریمهای بانکی، با استفاده از پیمانهای پولی حل خواهد شد. از طرفی دیگر با توجه به تجارت مواد دارویی، تجهیزات پزشکی، محصولات کشاورزی، مواد خوراکی و … که در فهرست تحریمها نیستند، استفاده از پیمانهای پولی به تسهیل واردات و صادرات این گروه کمک شایانی میشود. چرا که عمده مشکلات آنها برای تجارت، نقل و انتقال پول میان وارد کننده و صادر کننده است که با استفاده از پیمان پولی رفع خواهد شد.در تمام تحریمهایی که تا کنون از سوی غرب اعمال شده، تحریمهای بانکی قلب تمام تحریمها محسوب میشود.وی در ادامه در باره نقش بخش خصوصی در تسهیل انعقاد پیمانهای پولی اظهار داشت: بخش خصوصی میتواند نقش پر رنگی در اجرای این پیمانها داشته باشد. چرا که بخش خصوصی میتواند از طریق شرکای تجاری خود که بازار ایران را از دست دادهاند، به بانکهای مرکزی و دیگر نهادهای تاثیرگذار در کشورهای طرفین تجاری فشار وارد کند. چنانچه امروزه پیمانهای پولی با ایران مورد درخواست بازرگانی ایران و کشورهای طرف خارجی باشد، لابی مناسب این نهادها تسهیل گر مناسبی برای توسعه این مفهوم خواهد بود. همانطور که گفته شد، گشایش LC در صدور ضمانت نامهها در کشور مقصد، از مهمترین مزیتهای پیمان پولی دوجانبه برای بخش خصوصی خواهد بود. در صورتی که پیمانهای پولی برقرار شود چه برای بخش خصوصی و دولتی ما بسیاری از ریسکهای معامله را کاهش میدهد.این کارشناس اقتصادی ادامه داد: باید در کنار مزیتهایی که ذکر شد این نکته را نیز بیان کنم که استفاده از پیمانهای پولی صرفاً مزیت اقتصادی ندارد. وقتی با کشوری وارد پیمان پولی میشویم، سطح روابط در عرصههای دیگر هم پر رنگ میشود و سپس مناسبتهای فرهنگی و اجتماعی نیز با کشورهایی که در پیمان پولی قرار دارند پر رنگ تر میشود. اما همین پیمانهای پولی اگر به شکل ناصحیح اجرا شوند، احتمالاً معایبی برای نظام اقتصادی کشورمان به دنبال خواهند داشت.وی افزود: یکی از معایب این است که چنانچه این پیمان میان کشورهایی امضا شود که از لحاظ اقتصادی و صنعتی از ایران پیشرفتهتر باشند، ممکن است تجارت یک طرفه شکل گیرد که به ضرر صنایع داخلی ما است. برای مثال اگر بدون ملاحظه توان داخلی، سقف این پیمانها با کشور چین بالاتر از میزان تعیین شده باشد، ممکن است رقابت پذیری صنایع ما کاهش پیدا کند.
به گزارش اقتصادسرآمد از مهر ، محسن شرافتی نیا، کارشناس اندیشکده دیپلماسی اقتصادی دانشگاه امام صادق (ع) در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: اگر بخواهیم یک عامل تاثیرگذار در فضای بانکداری بینالملل را نام ببریم، مهمترین عامل تحریمها است. در سالهای گذشته تحریمها نقش پررنگی در امر تجارت بینالملل و مراودات بانکی داشتهاند و ما باید تا کنون از این تحریمها به عنوان یک فرصت استفاده کرده و راهکارهایی را در مقابل آن اتخاذ میکردیم. به عقیده بسیاری از کارشناسان در تمام تحریمهایی که تا کنون از سوی غرب اعمال شده، تحریمهای بانکی قلب تمام تحریمها محسوب میشود. بنابراین نمیتوانیم مشکلاتی که تحریم برای کشور به وجود آورده کاملاً چشم پوشی کنیم.وی در خصوص پیشینه تحریمهای بانکی بیان کرد: تحریمهای مالی و بانکی به طور رسمی از سپتامبر ۲۰۰۶ با محدود کردن معامله غیر مستقیم با بانکهای خاص آغاز شد. در یک نگاه کلی، تحریمهای بانکی علیه ایران به سه دسته تقسیم میشود. دسته اول اعمال محدودیتها برای بانکهای ایرانی در فرایند انتقال پول، دسته دوم محدودیت در گشایش LC برای بانکهای ایرانی که دشواری ضمانت مبادلات را ایجاد کرده است و دسته سوم قطع دسترسی بانکهای ایرانی به زیرساخت اطلاعات مالی برای انتقال پول است. برای نمونه در سالهای گذشته بحث قطع دسترسی ما به سوئیفت مطرح شد که راهکارهای جایگزین آن از سوی کارشناسان ارائه و برخی از این راهکارها مانند سامانه سپام اجرایی شد.شرافتی نیا ادامه داد: راهکارهایی که به جهت تعدیل اثرات تحریم بر نظام بانکداری بینالملل و نظامات بینالمللی مطرح است را میتوان در سه گروه راهکارهای کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت بررسی کرد. برای نمونه یکی از روشهای مرسوم کوتاه مدت، استفاده از اسناد اعتباری بانکی است. همچنین از اعتبارات اسنادی که برخی از تجار ما در بخش خصوصی از آن استفاده میکنند نیز میتوان بهره برد. حتی گاهاً تجار ما، اعتبارات اسنادی را با استفاده از کشور ثالث اجرایی میکنند که روش خوبی است. روش کوتاه مدت دیگر نیز، گشایش اعتبار اسنادی با در نظر گرفتن حق کمیسیون بالا برای واسطه خارجی است. از طرفی چندین مورد دیگر همچون ضمانت نامه پیش پرداخت یا برات دخلی در یک کشور نیز میتواند مورد استفاده قرار بگیرد.وی افزود: یکی از مهمترین راهکارهای کوتاه مدت، استفاده از بانکهای کارگزار است. بانکهای کارگزار بانکهایی هستند که خدماتی از قبیل مدیریت نقدینگی، امکان افتتاح حساب با بهره و قبول سپردههای دیداری را ارائه میدهد. همچنین از جمله راهکارهای دیگر بانک مجازی است که صرفاً مجوز بانک دارد و شعبه فیزیکی از آنها دیده نمیشود. در نهایت پولهای مجازی نیز وجود دارند که برای نمونه چینیها، یوآن دیجیتال را آغاز کردهاند. البته ارزهای مجازی نیز میتوانند در این میان مورد توجه واقع شوند.این کارشناس اقتصادی درباره راهکار میان مدت تعدیل اثرات تحریمها گفت: ما انتظار داریم دولت سیزدهم به عنوان یکی از راهکارهای موثر در عرصه دیپلماسی اقتصادی، توجه وافری به پیمانهای پولی دو یا چند جانبه داشته باشد. برای نمونه پیمان نامه شانگهای که اخیراً کشور ما به عضویت آن درآمده است، میتواند فرصت خوبی باشد که ما با کشورهای عضو این مقوله را با رعایت دستورالعملهایی مطرح کنیم. لذا پیمانهای پولی یکی از مهمترین روشها برای تبادلات مالی بینالمللی است که در آن به جای یک پول واحد، از دو پول برای تصفیه تجاری استفاده میشودوی ادامه داد: در پیمانهای پولی دو یا چند جانبه، پول کشور مبدا و مقصد تجارت، به عنوان وجه معامله استفاده میشود و ارزهای واسط مانند دلار در آن کنار گذاشته میشود. برای اجرایی شدن این پیمان نیاز است بانکهای مرکزی کشورهای مبدا و مقصد وارد مذاکره با یکدیگر شده و پیمان پولی را منعقد کنند. پس از آن، تجارت دو کشور با استفاده از یک حساب ویژه در بانک مرکزی دو کشور شروع و در آن بستر به معاملات میپردازند. عملیات حسابداری برای حسابهای ویژه نیز بر اساس دارایی ارزشمند با ثبات مانند نفت و طلا صورت میگیرد.این کارشناس افزود: بهره بردن از پیمانهای پولی قطعاً مزایا و معایبی به همراه دارد و سیاست گذاران باید این موارد را به خوبی مدیریت کنند تا بهترین استفاده را داشته باشیم. به طور مثال قطعاً استفاده از پیمان پولی برای بانک مرکزی مزایای خوبی به همراه دارد. از جمله اینکه جایگاه ریال به عنوان پول ملی ایران در جایگاه بینالمللی ارتقا پیدا میکند و تبدیل به یک ارز قابل خرید برای ذخیره ارزی میشود. از طرفی در این حالت، اعتبار و قدرت پول هر کشور به اندازه قدرت صادرات آن کشور است و به جای استفاده از چند ارز محدود، از سبدی از ارزها برای این امر استفاده میشود.
شرافتی نیا بیان کرد: یکی دیگر از مزایای پیمانهای پولی برای بانک مرکزی این است که مسائل تحریمهای بانکی حل میشود. آمارها نشان میدهد که نیمی از تحریمهای بانکی، با استفاده از پیمانهای پولی حل خواهد شد. از طرفی دیگر با توجه به تجارت مواد دارویی، تجهیزات پزشکی، محصولات کشاورزی، مواد خوراکی و … که در فهرست تحریمها نیستند، استفاده از پیمانهای پولی به تسهیل واردات و صادرات این گروه کمک شایانی میشود. چرا که عمده مشکلات آنها برای تجارت، نقل و انتقال پول میان وارد کننده و صادر کننده است که با استفاده از پیمان پولی رفع خواهد شد.در تمام تحریمهایی که تا کنون از سوی غرب اعمال شده، تحریمهای بانکی قلب تمام تحریمها محسوب میشود.وی در ادامه در باره نقش بخش خصوصی در تسهیل انعقاد پیمانهای پولی اظهار داشت: بخش خصوصی میتواند نقش پر رنگی در اجرای این پیمانها داشته باشد. چرا که بخش خصوصی میتواند از طریق شرکای تجاری خود که بازار ایران را از دست دادهاند، به بانکهای مرکزی و دیگر نهادهای تاثیرگذار در کشورهای طرفین تجاری فشار وارد کند. چنانچه امروزه پیمانهای پولی با ایران مورد درخواست بازرگانی ایران و کشورهای طرف خارجی باشد، لابی مناسب این نهادها تسهیل گر مناسبی برای توسعه این مفهوم خواهد بود. همانطور که گفته شد، گشایش LC در صدور ضمانت نامهها در کشور مقصد، از مهمترین مزیتهای پیمان پولی دوجانبه برای بخش خصوصی خواهد بود. در صورتی که پیمانهای پولی برقرار شود چه برای بخش خصوصی و دولتی ما بسیاری از ریسکهای معامله را کاهش میدهد.این کارشناس اقتصادی ادامه داد: باید در کنار مزیتهایی که ذکر شد این نکته را نیز بیان کنم که استفاده از پیمانهای پولی صرفاً مزیت اقتصادی ندارد. وقتی با کشوری وارد پیمان پولی میشویم، سطح روابط در عرصههای دیگر هم پر رنگ میشود و سپس مناسبتهای فرهنگی و اجتماعی نیز با کشورهایی که در پیمان پولی قرار دارند پر رنگ تر میشود. اما همین پیمانهای پولی اگر به شکل ناصحیح اجرا شوند، احتمالاً معایبی برای نظام اقتصادی کشورمان به دنبال خواهند داشت.وی افزود: یکی از معایب این است که چنانچه این پیمان میان کشورهایی امضا شود که از لحاظ اقتصادی و صنعتی از ایران پیشرفتهتر باشند، ممکن است تجارت یک طرفه شکل گیرد که به ضرر صنایع داخلی ما است. برای مثال اگر بدون ملاحظه توان داخلی، سقف این پیمانها با کشور چین بالاتر از میزان تعیین شده باشد، ممکن است رقابت پذیری صنایع ما کاهش پیدا کند.
ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
-
ارسال پیامک به صاحبان کارتخوان برای تشکیل پرونده مالیاتی
-
قیمت دلار افزایش پیدا میکند یا کاهشی میشود؟
-
کنسرسیوم بانکی در تکمیل آزادراه مراغه- هشترود مشارکت میکند
-
میانگین رشد اقتصادی کشور در ۸ سال گذشته صفر است
-
آغاز مالیاتستانی از فعالان اقتصادی فضای مجازی از پایان 1400
-
تحریمهای بانکی چگونه خنثی می شود
-
مدیرعامل بانک کارآفرین اکوسیستم کارآفرینی را ایجاد میکنیم
-
مدیرعامل پست بانک ایران: منابع باجه های روستایی در پایان شهریورماه ۲۹ درصد رشد داشته است
-
۸۱۶۵ میلیارد ریال تسهیلات قرض الحسنه ازدواج بانک رفاه کارگران
-
کلنگ احداث سومین مدرسه بانک سینا با حضور قائم مقام بانک سینا
اخبار روز
-
توزیع ۳۵ هزار بسته معیشتی در مناطق سیل زده استان سیستان و بلوچستان
-
تغییر نگاه به سرمایهگذاریها موجب شده تا بسیاری از دعواهای حقوقی با مذاکرات حل شود
-
بهسازی فضاهای بی دفاع شهری جهت کاهش آسیب های اجتماعی
-
تجهیز بیش از ۱۰۰۰ هکتار از زمینهای کشاورزی اردبیل به سیستم آبیاری تحت فشار
-
بهینهسازی طرح روسازی دال خط کوهاندار برای رفع معضل راهآهنهای کویری
-
استفاده از ظرفیت های مردمی در پروژه های اشتغال زایی با همت بنیاد برکت در سال جهش تولید با مشارکت مردم
-
اتمام خط کشی محوری جنوب به شمال خیابان ولیعصر (عج)
-
بهرهبرداری از نخستین نیروگاه خورشیدی حمایتی کشور در کاشان
-
تلاش مضاعف، برنامه محوری و تخصص گرایی - هم افزایی، سودآوری
-
اهمیت طراحی وبسایت برای کسب و کارهای سنتی
-
آغاز بهکار TV شهری در ورودی ساختمان منطقه دو پایتخت
-
۱۰۰ ساختمان بلند در پایتخت روی گسل قرار دارد
-
۱۴ شهر و روستای سیستان و بلوچستان تحتتاثیر زلزله قرار گرفت
-
اولویت همه شرکتهای صندوق ذخیره باید سودآوری و توجه به اقتصاد دانش بنیان باشد
-
اجرای طرحهای زنجیره سبز و آبی در پنج شهرستان استان خوزستان
-
اجرای طرح ویژه جمع آوری شنهای پخش شده در معابر شمال تهران
-
تشکیل" قرارگاه ویژه تامین مسکن معلم" در صندوق ذخیره فرهنگیان
-
همه چیز درباره خرید چمن مصنوعی که باید بدانید
-
قرارداد ساخت ۷۰۰ واحدی خوابگاه متاهلی دانشگاه مازندارن منعقد شد
-
اقدام قوه قضاییه در شناسایی اموال بابک زنجانی در خارج و انتقال آن به تهران قابل تقدیر و تشکر است