ایران مصرف کننده ۳۴ درصد آب خاورمیانه، « اقتصادسرآمد» گزارش می دهد

آب هم فدای سیاست های غلط شد

گروه نفت و انرژی - مدیریت پایدار و همیشگی منابع آبی که در عین حال ضامن رفع مسایل و مشکلات در این زمینه باشد نیاز به تعقل و خرد جمعی دارد. بحران آب طی سال‌های اخیر که در پی تغییرات اقلیمی، اثرات منفی بیشتری را بجای گذاشته چاره جویی‌هایی عاجل و تاثیر گذار را می‌طلبد که بی‌شک تنها با گرامیداشت یک روز خاص یا یک مقطع از قبل تعیین شده نتیجه‌ای در خور به‌بار نخواهد آورد. درعین حال مخاطرات محتمل برای امنیت آب شرب، کشاورزی، صنعتی و غذایی و درک واقعیت‌های جاری درباره منابع آبی و مدیریت این بخش‌ها نیز دغدغه‌مندان حوزه آب را وامی‌دارد که هیچ تاخیر و تعللی برای برون رفت از مشکلات پیش رو را نپذیرند.
به گزارش اقتصادسرآمد، روز ملی آب پاسخ مناسبی به این دغدغه‌هاست اما لزوما نقش کارکردی همیشگی و برای همه زمان‌ها را نمی‌توان برای آن مترتب شد. مدیریت پایدار وهمیشگی منابع آبی که در عین حال ضامن رفع مسایل و مشکلات در این زمینه باشد نیاز به تعقل و خرد جمعی دارد. آب مسئله امروز کشور ماست و طبعا یک مدیر یا یک سازمان و نهاد، به تنهایی قادر نخواهد بود تا آن را محقق سازد. با این همه روز ملی آب می‌تواند بستری باشد برای دست به دست دادن همه این عوامل تا هدف اصلی که همانا برقراری امنیت آبی سرزمینمان است محقق شود.مدیریت آب شرب، کشاورزی و نیازهای آبی صنایع غذایی، هم‌اکنون در دنیا به مفهومی بسیار جدی در دستور کار متولیان و سیاستگزاران بدل شده و این درحالی است که نه فقط در اقلیم‌های کم آب، بلکه مناطق و سرزمین‌های پرآب دنیا نیز چنین رویکردی را از مدت‌ها پیش جدی گرفته‌اند و در راستای تحقق تمام و کمال آن می‌کوشند. در کشور ما دو موضوع کمبود آب و عدم رعایت الگوهای مصرف، شانه به شانه یکدیگر قد علم می‌کنند و مقولاتی جدا از هم نیستند. فاصله گرفتن از این دو مشکل و نتیجه مثبت گرفتن از هرکدام دو سرفصل، به دیگری نیز مربوط می‌شود. پس نمی‌توان اصلاح الگوی مصرف آب را از موجودی ذخایر آبی جدا دانست.
آب هم فدای سیاست غلط شد
بهرام حداد کارشناس و فعال محیط‌زیست در اینباره به روزنامه اقتصادسرآمد، گفت: دلایل اصلی بحران آب در ایران تنوع آب و هوایی زیاد، توزیع نامناسب آب و اولویت دادن به توسعه اقتصادی است.
ایران با مشکلات جدی آب در مقیاس محلی و ملی روبرو است
او در ادامه با بیان این مهم که صورت مساله کاملا مشخص است؛ ایران با مشکلات جدی آب در مقیاس محلی و ملی روبرو است، می‌گوید: نبود برنامه‌ریزی مناسب، مدیریت ضعیف، توسعه یافتگی ناهمگون، اعمال سیاست‌های پرخطا در مورد تخصیص آب و  همچنین قیمت‌گذاری نامناسب، فقدان توانایی کشاورزان در بهینه‌سازی آبیاری، مصرف مسرفانه صنایع و بسیاری از علت‌های دیگر دست به دست هم می‌دهند و گره بحران آب را کورتر می‌کنند.
کشاورزی سنتی آب را می‌بلعد
به گفته وی، برآوردهای علمی نشان می‌دهند که حدود ۸۵ درصد از منابع آبی که در منطقه خاورمیانه مورد استفاده قرار می‌گیرند، در بخش کشاورزی به مصرف می‌رسند. به این ترتیب، واضح است که دست‌کم در این منطقه از جهان، میان برداشت از منابع آب و امنیت غذایی، درهم‌تنیدگیِ گسترده‌ای وجود دارد.
وضعیت بحران آب در ایران، در زمره بدترین‌ها قرار دارد
حداد معتقد است: این اما در حالی است در میان کشورهای منطقه، وضعیت بحران آب در ایران، در زمره بدترین‌ها قرار دارد و حالا دوباره به یک نگرانیِ فوری بدل شده است. در دو سال اخیر، میزان بارندگی‌ها در سراسر کشور اندکی از میانگین بلندمدت بالاتر بود. از آن سو، سیلاب‌هایِ بهار ۱۳۹۸ (که به گفته حسن روحانی، رییس‌جمهور، حدود ۵۰۰ میلیارد مترمکعب بارش در کشور را به دنبال داشت) این توهم را ایجاد کرد که «ترسالی» برگشته است.
ایران مصرف کننده ۳۴ درصد آب خاورمیانه
کارشناس انرژی می افزاید: ایران به تنهایی حدود ۳۴ درصد از تمامِ مصرفِ آب در منطقه خاورمیانه را به خود اختصاص می‌دهد و ۶۰ درصد از نیاز ایران به آب هم از سفره‌هایِ آبِ زیرزمینی تامین می‌شود. تکان‌دهنده‌تر اینکه میزان برداشت از این منابع آب زیرزمینی در ایران، ۳ برابر سریع‌تر از میزان بازیابیِ این منابع است.یکی از این سرفصل‌ها نادیده گرفتن الگوی صحیح مصرف در بخش خانگی است. در شرایطی که طی سال‌های گذشته برنامه‌ریزی مدونی برای این موضوع طراحی نشده، یا به هر دلیلی سیاست‌های مدیریت آب موفق نبوده، نمی‌توان از مردم متوقع بود که در مصرف آب، صرفه جویی‌های لازم را به عمل بیاورند. بر این اساس تصمیم‌سازی‌های عمدتا نامشخص و نبود زیر ساخت‌های تامین آب در بخش خانگی، تابعات منفی خود را ببار می‌آورد، همانطور که تاکنون نیز ببار آورده است. همچنین مصرف فزاینده بخش خانگی به موازات رشد تقاضای غیر موجه صنایع و کشاورزی، ما را به انواع مشکلات پیش رو نزدیک‌تر می‌کند.واقعیتِ علمی اما این است که نه تنها «ترسالی» وجود ندارد، که تغییراتِ اقلیمی در ایران و بسیاری نقاط جهان در واقع بلندمدت‌تر از چرخه‌هایِ خشکسالی-ترسالی هستند. فراتر از این، دست‌اندازیِ حیرت‌انگیز ما به سفره‌هایِ آب زیرزمینی در دهه‌های اخیر، وضعیتی به مراتب نگران‌کننده‌تر از عدمِ بارش نزولات جوی را هم بر سر ایران آوار
 کرده است.
 آب هم فدای سیاست های غلط شد
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه