گروه راه و ساختمان - آخرین آمارهای رسمی نشان می‌دهد سهم تهران از کل پروانه‌های ساختمانی صادر شده با یک کاهش سه مرحله‌‌ای مواجه بوده است؛ در حالی که در همین بازه زمانی، سهم شهرهای شمالی از سرمایه‌‌گذاری‌‌های ساختمانی در قالب ساخت‌وسازهای جدید و صدور پروانه‌های ساختمانی افزایش یافته است. در واقع روند حجم ساخت‌وساز در پایتخت با روند شهرهای شمالی به واسطه رشد ساخت‌وسازها و صدور حجم جدید پروانه‌های ساختمانی متفاوت بوده است. ورود سرمایه‌های ساختمانی به شهرها و روستاهای شمالی با شکل جدید همراه شد. آمار یک دهه رویش و ریزش ساخت‌وسازهای مسکونی در استان‌ها نشان می‌دهد پایتخت وزن غالب دهه۹۰ درپروانه‌های ساختمانی را از دست داده است؛ به‌طوری‌که تصویر۱۴۰۰ بازار ساختمان‌سازی از سبقت شمال نسبت به تهران حکایت دارد. سازنده‌ها با اثرپذیری از جهش قیمت جابه‌جا شده‌اند.
به گزارش اقتصادسرآمد، این وضعیت به دنبال سقوط سهم پروانه‌های ساختمانی شهر تهران از کل پروانه‌های ساختمانی صادر شده در کشور قابل رویت شد. در تازه‌‌ترین آمارهای رسمی منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران نشان می‌دهد در حالی که سهم پایتخت از سرمایه‌‌گذاری‌‌های ساختمانی با معیار و تراز تعداد پروانه‌های ساختمانی صادر شده در سال 1400 از کل پروانه‌های کشوری کاهش یافته است، این سهم در استان‌های شمالی رشد داشته است. این موضوع را می‌توان به عنوان ریزش در روند فعالیت‌‌های ساختمانی در تهران و رویش ساخت و سازهای جدید در مناطق شمالی کشور به‌ویژه استان‌های توریستی مانند مازندران و گیلان، تعبیر کرد.
سهم تهران در ابتدای دهه 90، از کل پروانه‌های ساختمانی صادر شده معادل 15 درصد بوده است؛ این سهم در میانه دهه 90، در سال 95 و در حالی که هنوز جهش قیمت در بازار ملک پایتخت آغاز نشده بود و بازار معاملات آپارتمان‌‌های مسکونی در شرایط عادی نه رکود و نه رونق) قرار داشت معادل 7 درصد بود. اما این سهم در سال 1400 یعنی در سال بعد از جهش درسال پساجهش، به 5 درصد کاهش یافت.
مهاجرت سازندگان از تهران به شهرهای خوش آب و هوای کشور
رضا سوری کارشناس و فعال حوزه مسکن در اینباره به زروزنامه اقتصاد سرآمد، گفت: رشد افسارگسیخته قیمت مسکن در تهران و در مناطق ییلاقی پایتخت مانند لواسان، فشم، میگون، دماوند، بومهن و رودهن و از طرف دیگر شدت گرفتن آلودگی هوا در تهران، پایتخت نشینان را بر آن داشته است که به خوش آب و هواترین نقطه در دسترس خود مهاجرت کنند.
بازار مسکن مازندران از تهران پیشی گرفت
او افزود: این سرمایه‌گذاری تنها توسط پایتخت نشینان صورت نمی‌گیرد به گفته مردم محلی این منطقه، از ده‌ها سال قبل گفته می‌شده است که بازار مسکن مازندران از تهران پیشی خواهد گرفت و انتظارات رشد قیمت‌ها مردم محلی را نیز ترغیب به ساخت و ساز در این منطقه کرده است.
وی معتقد است: تظارات تورمی در شمال کشور کار خود را کرده است و منجر به ساخت و سازهای بی رویه چه از طرف مردم محلی این منطقه و چه از طرف مهاجران در شهر مازندران و سایر مناطق ساحلی کشور شده است و از طرفی میانگین قیمت مسکن و زمین و حتی واحدهای تجاری را به طور چشمگیری افزایش داده است. بررسی‌های میدانی حاکی از آن است که در حال حاضر ۴۲ متر واحد تجاری در منطقه دشت نور ۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان قیمت دارد.
هجوم ویلاسازان به مناطق روستایی
سوری افزود: افزایش تقاضا برای ساخت ویلا و شهرک‌های برند در استان مازندران متقاضیان را به مناطق روستایی سوق داده است؛ اقدامی که منجر به تغییر وضعیت اقلیمی و کمبود آب در این مناطق شده است و از طرفی کشاورزی مناطق روستایی را در معرض نابودی قرار داده است. این امر ابدا برای آینده اقلیمی کشور آینده خوبی را به همراه نخواهد داشت. پس از اشباع ویلاسازی در مناطق جلگه ای و کوهستانی غرب مازندران توسط افراد بومی و غیربومی، اکنون این ویروس زمین سوز به مناطق ییلاقی شرق استان سرایت کرده است و مناطق بکر را در معرض تهدید سودجویان قرار داده است.
خروج اجباری تقاضای مصرفی از بازار معاملات مسکن به واسطه جهش شدید قیمت‌‌ها، منجر به بروز نقص در زنجیره ساخت‌وساز و عدم تکمیل حلقه آخر زنجیره ساخت‌وساز که همان فروش واحدهای مسکونی نوساز در زمان مناسب است، شد. به دنبال آن، برخی از سازنده‌ها و سرمایه‌‌گذاران ساختمانی از تهران به برخی دیگر از شهرهای با جذابیت بالاتر برای ساخت‌وساز، به‌ویژه شهرهای شمالی کوچ کردند. این موضوع در سهم تهران از کل سرمایه‌‌گذاری‌‌های ساختمانی (حجم ریالی سرمایه‌‌گذاری‌‌های ساختمانی) نیز مشاهده می‌شود. در ابتدا مهاجرت پایتخت نشینان به خطوط ساحلی مازندران تنها برای گذران وقت و استفاده از طبیعت بود اما حال این خطوط ساحلی به یکی از اصلی‌ترین نقاط سرمایه‌گذاری بدل شده است.
این روزها خط ساحلی مازندران پر شده است از شهرک‌های ساحلی لاکچری ساخته شده و یا در دست ساخت؛ شهرک‌های ساحلی که واحدهای آن حداقل متری ۱۰۰ میلیون تومان به فروش می‌رسد. چرا که از دیرباز و از زمانی که مناطق جنوبی کشور با گرمای شدید، خشکسالی و طوفان‌های شن مواجه شده است، سواحل دریای خزر به اولویت پایتخت نشینان برای خرید ملک و سرمایه گذاری و گذران وقت بدل شده است.