گروه بانک، بیمه و بورس - با وجود رشد نجومی پرداخت تسهیلات در 6 ماه اول سال 1401، سهم بخش مسکن از وام‌های پرداختی تقریبا هیچ است و نهضت ملی مسکن در صورت تداوم وضع موجود با مشکل مواجه خواهد شد.با اعلام بانک مرکزی در ۶ ماهه‌‌ نخست سال ۱۴۰۱ میزان ۱۹۵۴ هزار میلیارد تومان تسهیلات به افراد مختلف پرداخت شده‌است، این در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته، ۱۲۴۱ هزار میلیارد تومان تسهیلات به افراد مختلف پرداخت شده‌ بود. به عبارت دیگر، تسهیلات پرداختی توسط نظام بانکی در نیمه نخست سال ۱۴۰۱، میزان ۵۷ درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است، در صورتی که تسهیلات پرداختی نظام بانکی به افراد مختلف با همین نرخ رشد کند، پیش‌بینی می‌شود تسهیلات پرداختی در انتهای سال از عدد عجیب و عظیم ۴۶۰۰ هزار میلیارد تومان عبور کند.
به گزارش اقتصادسرآمد، در همین راستا علی نادر‌ی‌شاهی، کارشناس اقتصاد با اشاره به رشد قابل توجه تسهیلات پرداختی نظام بانکی به خبرنگار فارس گفت: پرداخت این حجم عظیم تسهیلات در حالی است که بانک مرکزی هنوز نتوانسته‌ است کنترل مناسبی بر تسهیلات پرداختی بانک‌ها داشته باشد.
وی افزود: باوجود اینکه یکی از وعده‌های دولت سیزدهم، اصلاح نظام بانکی به نفع تولید و مردم بود این امر همچنان در این دولت با وجود برنامه‌های اعلام شده، مغفول مانده‌ است.
این کارشناس اقتصاد تاکید کرد: اگر ۴۶۰۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات به درستی هدایت می‌شد و به تولید واقعی می‌رسید، می‌توانست اقتصاد کشور و اشتغال را به معنای واقعی کلمه متحول کند.
ساخت مسکن‌همچنان تشنه‌‌ تسهیلات
یکی از بخش‌هایی که باوجود پرداخت ۲۰۰۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات در ۶ ماهه‌‌ نخست سال ۱۴۰۱، از این تسهیلات محروم بوده، بخش مسکن است. ساخت یک میلیون مسکن در سال، یکی از وعده‌های اصلی رئیس جمهور است که با استقبال مردم هم مواجه شد.
براساس آمار وزارت راه و شهرسازی، تاکنون بیش از ۵ میلیون نفر در طرح نهضت ملی مسکن ثبت نام کرده‌اند که از این تعداد بیش از یک میلیون ۵۴۰ هزار نفر واجد شرایط شناخته شدند، یک میلیون و ۵۴۰ هزار نفری که در حال حاضر امید دارند دولت به وعده‌‌ خود عمل کند و چشم انتظار خانه‌دار شدن می‌باشند اما در عمل پیشرفت طرح مسکن دولت با سختی‌های زیادی روبه‌رو است.بر این مبنا، با گذشت بیش از یک سال از ابلاغ قانون جهش تولید مسکن و تاکید ماده ۴ این قانون بر پرداخت حداقل ۲۰ درصد از کل تسهیلات پرداختی نظام بانکی به ساخت مسکن که در سال اول نباید کم‌تر از ۳۶۰ هزار میلیارد تومان شود، کل تسهیلات پرداختی نظام بانکی به طرح نهضت ملی مسکن براساس آمار وزارت راه و شهرسازی حدود ۱۸ هزار میلیارد تومان بوده است که تقریبا تمام آن توسط بانک مسکن پرداخت شد و عملکرد سایر بانک‌ها در این زمینه نزدیک به صفر بود.
بر همین اساس، مهم‌ترین توجیه نظام بانکی برای عدم ایفای تعهدات، ناتوانایی نظام بانکی در پرداخت این تسهیلات است که آمار منتشر شده توسط بانک مرکزی نشان می‌دهد این موضوعی بهانه‌ای بیش نیست و تنها در ۶ ماهه‌‌ نخست سال ۱۴۰۱، حدود ۲۰۰۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شده‌ است که ۲۰ درصد آن معادل ۴۰۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات ساخت مسکن می‌شود.
سهم مسکن از تسهیلات نظام بانکی تقریبا هیچ
با توجه به این‌که در ۶ ماهه‌‌ دوم سال ۱۴۰۰، حدود ۱۷۶۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شده‌است، می‌توان گفت در سال اول ابلاغ قانون جهش تولید مسکن، معادل ۳۷۶۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات توسط نظام بانکی پرداخت شده‌ است که ۲۰ درصد آن معادل ۷۵۲ هزار میلیارد تومان می‌شود. در حقیقت تسهیلات پرداختی به ساخت مسکن بخش کوچکی از کل تسهیلات نظام بانکی را تشکیل می‌دهد و بانک‌ها به تعهدات خود در این زمینه عمل نکرده‌اند.
بر اساس این گزارش، تغییر این وضعیت نیازمند اقدام جدی بانک مرکزی است، بانک مرکزی به عنوان نهاد حاکمیتی وظیفه‌ی نظارت و سیاست‌گذاری بر بخش پولی و بانکی را دارد و لازم است به وظیفه‌‌ خود با جدیت عمل کند. بر این مبنا با گذشت بیش از یک سال از روی کار آمدن دولت سیزدهم، عدم تغییر رویه‌‌ بانک‌ها در پرداخت تسهیلات به تولید و پیشرفت کند طرح نهضت ملی مسکن، تحقق وعده‌های دولت را با تردیدهایی مواجه کرده‌ است.
بانک‌ها وام نهضت ملی مسکن را ندادند‌
بانک‌ها وام نهضت ملی مسکن را ندادند‌ بر اساس آمار بانک مرکزی سهم نهضت ملی مسکن از تسهیلات پرداخت شده در یک سال گذشته فقط ۱۸ هزار میلیارد تومان است که معادل ۲.۴ درصد از تعهد قانونی نظام بانکی بر اساس قانون جهش تولید و تامین مسکن است.
بر اساس آمار تسهیلات پرداخت شده به نهضت ملی مسکن از منابع بانکی، در 6 ماه دوم سال 1400 نظام بانکی تنها 2 هزار میلیارد تومان تسهیلات در اختیار نهضت ملی مسکن قرار داده است.
از سوی دیگر در 6 ماه اول سال 1401، رقم تسهیلات پرداختی نظام بانکی به نهضت ملی مسکن به 16 هزار میلیادر تومان می‌رسد. به معنای دیگر از زمان ابلاغ قانون جهش تولی و تامین مسکن 18 هزار میلیارد تومان تسهیلات به ساخت مسکن اختصاص یافت.