حامد وفایی
بسیاری از دوستان درباره ماجرای خارج کردن «هو جین تائو» دبیرکل سابق حزب کمونیست چین از نشست کنگره بیستم حزب کمونیست پرسیده بودند؛ در این باره چند مورد زیر که کمتر مورد توجه رسانه های فارسی زبان قرار گرفته، قابل توجه است:اول، اصل این ماجرا هنوز روشن نیست و تمام قضاوت های داخلی و خارجی مبنی بر اخراج دبیرکل سابق از نشست یا نمایش قدرت و موارد مشابه صرفا گمانه هایی اند با پیش داوری های عمدتا منفی نسبت به حاکمان کنونی چین و در فضای گفتمانی منتقدین پکن؛ پس برای روشن شدن دقایق ماجرا باید کمی صبور بود.دوم، این ماجرا هیچ گونه بازتابی در رسانه های داخلی کشور چین نداشته و با جستجوی نام هو جین تائو در موتورها و منابع چینی اثری از این داستان به چشم نمی خورد که بر این مبنا هرگونه تلاش برای استفاده داخلی از این موضوع یا اقدامی که منجر به غلبه حاشیه بر متن اجلاس شود، منتفی خواهد بود.سوم، با مرور مواضع سیاسی و اقتصادی هو جین تائو و مقایسه آن با نظرات شی جین پینگ برغم مشاهده برخی تفاوت ها در شیوه های سیاستگذاری، اختلاف فاحش یا تفاوت چشم گیری که انگیزه حذف همقطار هشتاد ساله حزبی آن هم در ملا عام و با کارکرد خارجی را برای حاکم فعلی ایجاد نماید به چشم نمی خورد.چهارم، در حال حاضر قضاوت ها در این مورد به چند دسته قابل تقسیم است: اپوزیسون و رسانه های ضد چین، منفی و ضد پکن حامیان چین در خارج، توجیه خروج هو و توضیح به عنوان امری عادی بی طرف، طرح هر دو احتمال. جالب آنکه موضع رسانه ها و ناظران ایرانی عمدتا به دسته اول نزدیک بوده است!پنجم، در فیلم های دیگر جلسات کنگره بیستم، مواردی از عملکرد کُند هو جین تائو ثبت و ضبط شده که از آن جمله تداوم ایستادن و بی خبری او از پایان سرود آغازین جلسه است که نهایتا با دخالت شی جین پینگ و دعوت او به جلوس بر صندلی، پایان می یابد که این امر تا حدی مقوم ادعای بیماری او است.
ششم، برای آشنایان با تحولات سیاسی چین، حضور کهنه کاران حزبی و سیاستمداران سابق حزب کمونیست در جلسات اینچنینی آن هم به رغم کهولت زیاد سنی و حواشی آن مسبوق به سابقه است و در دوره های گذشته چنین مواردی در خصوص غیبت جیانگ زه مین دبیرکل اسبق حزب و موارد مشابه نیز مطرح شده بود.هفتم، کنگره حزب از مهم ترین وقایع سیاسی چین است که با مرور مسائل ۵ سال قبل به ریل گذاری سیاست های ۵ سال آینده می پردازد. فارغ از اینکه هو جین تائو به چه علتی از این جلسه خارج شده، قاعدتا محتوای جلسه نیز امری مهم است که متاسفانه در رسانه های کشورمان توجه چندانی به جزییات آن نشد.
هشتم، چه خروج هو جین تائو از نشست کنگره حزب با برنامه و عمدی بوده باشد و چه سهوی، امروز شی جین پینگ و تیم او با قدرتی بیش از پیش در راس هرم تصمیم سازی یکی از مهم ترین کشورهای جهان قرار دارند و تعامل مدبرانه با پکن حداقل تا ۵ سال آینده مستلزم شناخت دقیق جهان بینی این افراد است.نهم، باید پذیرفت که بخش مهمی از قضاوت ایرانیان در باب چین و البته بالعکس بواسطه نوع اخبار و فضای جاری در رسانه های غربی است که ماجرای اخیر نیز گواهی است بر این مدعا. چنین فضایی در شناخت متقابل ایرانیان و چینی ها هر چند لازم اما ابدا کافی نیست و در این عرصه باید طرحی نو درانداخت.