«سرآمد» گزارش می‌دهد؛

نابودی اقتصاد دریایی  در باریکه غزه

تبعات ممنوعیت ماهیگیری در آب‌های غزه و بحران غذا در محاصره
​​​​​​​گروه اقتصاد دریا- رضا رضایی- در ۱۲ژوئیه۲۰۲۵، نیروهای اشغالگر اسرائیل با صدور دستوری نظامی، آب‌های دریایی غزه را به‌طور کامل مسدود و تا اطلاع ثانوی، ماهیگیری را ممنوع اعلام کردند. این اقدام معیشت هزاران خانواده فلسطینی را که برای تأمین نیازهای غذایی روزانه خود به ماهیگیری وابسته‌اند، هدف قرار می‌دهد، گرسنگی را تشدید می‌کند و راه‌های حیاتی برای دسترسی به مایحتاج زندگی را می‌بندد. به گفته یک ماهیگیر اهل غزه، بسیاری از همکارانش کشته، زخمی یا بازداشت شده‌اند، زیرا نیروهای اشغالگر اسرائیل عمداً هر قایقی را که در دریا حرکت کند و همچنین قایق‌هایی را که در بندر غزه یا در امتداد خط ساحلی پهلو گرفته‌اند، هدف قرار می‌دهند. 
به گزارش روزنامه اقتصاد سرآمد، براساس گزارش مشترک انجمن حقوق‌بشر الضمیر و شبکه جامعه مدنی غزه، از زمان آغاز جنگ حداقل ۲۰۲نفر فعال در بخش ماهیگیری کشته شده‌اند. از این تعداد، ۵۰نفر در حین انجام کار خود در دریا بر اثر تیراندازی نیروی دریایی اسرائیل کشته و بیش از ۳۰۰نفر دیگر زخمی شدند. این گزارش همچنین تأکید می‌کند که بیش از ۹۰درصد قایق‌ها و کشتی‌های ماهیگیری، به همراه تأسیسات ذخیره‌سازی و پناهگاه‌های ماهیگیران، به‌طور کامل نابود شده‌اند.
در شرایط عادی، آب‌های غزه توسط مقامات اسرائیلی کنترل می‌شد و مرتباً تعطیلی‌های ناگهانی اعمال می‌کردند و مناطق ماهیگیری مجاز را کاهش می‌دادند. این سیاست به عنوان سیاست‌های مجازات جمعی علیه ساکنان نوار غزه تلقی می‌شود. اکنون نیز کشتی‌های نیروی دریایی اسرائیل با آتش گشودن به روی ماهیگیران، تخریب قایق‌ها و تهدید آن‌ها به مرگ، ماهیگیران را مجبور به بازگشت به ساحل می‌کنند.
این تاکتیک‌ها در میان جامعه ماهیگیران رعب و وحشت ایجاد می‌کند و آن‌ها را از پیشروی بیشتر در دریا باز می‌دارد. ویدئوهای اخیر نشان می‌دهند که قایق‌های گشتی اسرائیلی بی‌وقفه قایق‌های ماهیگیری کوچک فلسطینی‌ها را تعقیب و گاهی اوقات آن‌ها را به طرز خطرناکی به ساحل نزدیک می‌کنند. 

بخش کلیدی اقتصاد غزه
به گزارش روزنامه الاستقلال، ماهیگیری همچنان منبع اصلی درآمد صدها خانواده در نوار غزه است، به‌ویژه در بحبوحه محاصره مداوم اسرائیل که بیش از ۱۵سال ادامه داشته و شرایط اقتصادی و معیشتی را تشدید کرده است. اکنون نیز بحران غذا پس از بسته‌شدن کامل گذرگاه‌های اسرائیل و جلوگیری از ارسال کمک‌ها از ۲مارس۲۰۲۵، به شدت تشدید شده است. در آوریل۲۰۲۵، پیش از آنکه ممنوعیت رسمی اسرائیل رسماً اعلام شود، زکریا بکر، رئیس کمیته‌های ماهیگیری غزه گزارش داد که تعداد ماهیگیران فعال از ۶۰۰۰نفر به تنها ۴۰۰نفر کاهش یافته است و فعالیت قایق‌ها اکنون به آب‌هایی محدود شده‌اند که ۵۰۰متر از ساحل فاصله دارند.
از زمان آغاز جنگ علیه غزه در اکتبر۲۰۲۳، بخش ماهیگیری شاهد کاهش چشمگیر ۹۸درصدی تولید بوده است. «بکر» خاطرنشان کرد که با توقف تولید، این صنعت ماهانه تا ۷میلیون دلار ضرر متحمل شده است. او در گفت‌وگو با مطبوعات هشدار داد که از زمان از سرگیری تجاوز اسرائیل به نوار غزه در ماه مارس، حملات به ماهیگیران به شدت افزایش یافته و به امری روزمره تبدیل شده است. او گفت: «اخیراً شاهد تعقیب آن‌ها توسط پهپادهای کوادکوپتر بوده‌ایم و این یک تحول نگران‌کننده است. «اشغالگران در تلاشند تا این بخش حیاتی را که پس از کشاورزی دومین منبع تولید در غزه است، به‌طور کامل از بین ببرند.»

نابودی ۹۵درصدی زیرساخت‌ها
طبق برآوردهای سازمان ملل، صنعت ماهیگیری در غزه زمانی معیشت بیش از ۶۰۰۰فلسطینی را تأمین می‌کرد. امروز این صنعت در آستانه فروپاشی کامل قرار دارد، زیرا کسانی که در این بخش کار می‌کنند، شرایط را به هدف قرار دادن سیستماتیک زیرساخت‌های توصیف می‌کنند. سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد‌(فائو) اعلام کرد که بخش ماهیگیری زمانی در مجموع از معیشت حدود ۱۱۰هزار نفر حمایت می‌کرد و نقش مستقیمی در تأمین امنیت غذایی نزدیک به دومیلیون فلسطینی داشت. این نهاد خاطرنشان کرد که حتی پیش از تشدید تنش‌ها، ماهیگیران با محدودیت‌های شدیدی روبه‌رو بودند و مناطق مجاز ماهیگیری در شمال به 6مایل دریایی و در جنوب به ۱۵مایل محدود می‌شد.
امروزه، ماهیگیری تنها به چندمتر دورتر از خط ساحلی محدود شده است و ماهیگیران را در معرض خطر مداوم قرار می‌دهد. بیانیه‌ای که پیش از این توسط سازمان‌های جامعه مدنی فلسطین منتشر شده بود، تأیید کرد که حملات اسرائیل حداقل ۴۵۰۰ماهیگیر و ۱۵۰۰کارگر در مشاغل مرتبط با ماهیگیری را بدون درآمد جایگزین رها کرده است. زکریا بکر، رئیس کمیته‌های ماهیگیری غزه، در ادامه توضیح داد که از آغاز جنگ، نیروهای اشغالگر اسرائیل با استفاده از کشتی‌های جنگی و هواپیماهای جنگی، حملات سیستماتیکی را به اسکله‌ها و قایق‌های ماهیگیران انجام داده‌اند و تقریباً ۹۵درصد از دارایی‌های آن‌ها، از جمله کارخانه‌های یخ، غرفه‌های ماهی و بازار اصلی ماهی در بندر شهر غزه را نابود کرده‌اند. 
تصویری از رنج بزرگ
این آسیب‌ها بسیار فراتر از بخش ماهیگیری و هدف قرار دادن ماهیگیران است و واقعیتی گسترده‌تر و دردناک‌تر را در بر می‌گیرد و اینکه ده‌ها هزار فلسطینی آواره در سراسر غزه به دریا پناه برده‌اند. بسیاری از کسانی که مجبور به ترک خانه‌های ویران خود شده‌اند، اکنون چادرهای خود را در امتداد خط ساحلی برپا کرده‌اند و گهگاه با تیراندازی گشت‌های دریایی مواجه می‌شوند که مرتباً ماهیگیران را تعقیب می‌کنند. قایق‌های گشت دریایی، در کنار هواپیماهای جنگی و پهپادها، مدت‌هاست که چادرهای غیرنظامیان آواره را در امتداد خطوط ساحلی هدف قرار می‌دهند؛ پناهگاه‌هایی که تنها خانواده‌های بی‌گناه را در خود جای داده‌اند.
دریا همواره به عنوان تنها راه خروج برای ۲.۲میلیون نفر از ساکنان غزه -به‌خصوص از زمان آغاز محاصره در سال ۲۰۰۷- در نظر گرفته می‌شود. در طول ماه‌های سوزان تابستان و در بحبوحه قطعی‌های طولانی برق که نوار غزه را فرا گرفته است، بسیاری به دریا پناه می‌برند و تمام روز را در کنار ساحل آن می‌گذرانند، اما این تنها پناهگاه نیز به منبع جدیدی از رنج تبدیل شده است. متأسفانه این ترس کاملاً بجاست. اخیراً، در ۲۲ژوئیه، یک مرد جوان با گلوله مستقیم از سوی ناوهای نیروی دریایی اسرائیل کشته شد.

گرسنگی در غزه تصادفی نیست
روزنامه گاردین با انتشار گزارشی مدعی شده که گرسنگی در غزه تصادفی نیست؛ نتیجه محاسبات دقیق اسرائیلی است. رژیمی که حتی تعداد کالریِ لازم برای زنده‌ماندن فلسطینی‌ها را حساب کرده، حالا غذا را عمداً قطع کرده است. محاسبات گرسنگی در غزه بسیار ساده است؛ فلسطینی‌ها امکان خروج از نوار غزه را ندارند، کشاورزی بر اثر جنگ ویران شده، صید ماهی ممنوع شده و در نتیجه، هر کالری غذایی که مردم غزه مصرف می‌کنند باید از خارج وارد شود. طبق گزارش گاردین، اسرائیل دقیقاً می‌داند چه مقدار غذا مورد نیاز است. این رژیم دهه‌هاست که میزان گرسنگی در غزه را تنظیم می‌کند؛ به‌گونه‌ای که فشار وارد شود اما منجربه مرگ نشود.
با ورود نوار غزه به وضعیت قحطی در تابستان جاری، مقامات اسرائیلی منکر وقوع قحطی جمعی شده‌اند و بدون ارائه مدرک، مدعی شده‌اند که جنبش حماس کمک‌ها را سرقت یا انبار می‌کند یا اینکه سازمان ملل در توزیع غذا شکست خورده است. در کنار این ادعاها، تصاویر بسته‌های کمک غذایی که هنوز در مرزها مانده‌اند، به عنوان شاهدی بر «وفور غذا» به اشتراک گذاشته شده است. سازمان طبقه‌بندی یکپارچه مراحل امنیت غذایی که براساس داده‌های اسرائیل گزارش تهیه کرده، اعلام کرده که میزان غذا بسیار کمتر از سطح لازم است و محدودیت‌های شدید بر ورود کمک‌ها اعمال می‌شود. در ماه‌های مارس و آوریل، غزه تحت محاصره کامل قرار داشت و هیچ غذایی وارد نشد. در اواسط ماه می، بنیامین نتانیاهو اعلام کرد که در پی فشارهای بین‌المللی درباره «بحران قحطی»، ارسال کمک‌ها از سر گرفته خواهد شد.
نابودی اقتصاد دریایی  در باریکه غزه
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه