ضرورت توجه به شناسنامه فنی ساختمان درهنگام خرید 

عضو هیات علمی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله با اشاره به چالش های اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی نوسازی بافت‌های فرسوده بر اهمیت توجه به بافت‌های فرسوده و نقش آن در توسعه و تاب آوری شهری تاکید کرد.به گزارش اقتصادسرآمد از ایسنا ، مرتضی بسطامی با اشاره به مفاهیم پایه در حوزه بافت های شهری گفت: پیش از اینکه وارد بحث بافت فرسوده شویم نیاز داریم که چند اصطلاح دیگر را بررسی کنیم.اول از همه باید دانست که لغت بافت در مفاهیم شهری به چه چیزی اطلاق می شود.وی با بیان اینکه اصطلاح بافت به معنای گستره ای هم پیوند است که با ریخت شناسی های متفاوت طی دوران حیات شهری در محدوده شهر یا در حاشیه آن شکل گرفته باشد، افزود: بافت می تواند شامل تأسیسات ، راه ها ، بناها ، مجموعه ها و تجهیزات شهری باشد.بسطامی اصطلاح بعدی را  فرسودگی دانست و با اشاره به اینکه فرسودگی ناکارآمدی و کاهش کارآیی یک بافت نسبت به سایر بافت های شهری است، عنوان کرد: فرسودگی عوامل زیادی دارد که قدمت بافت، فقدان برنامه توسعه و نظارت فنی پایین، از علل فرسودگی بافت هستند.بسطامی بر اساس تعاریف فوق بافت فرسوده را این چنین تعریف می کند که بافت فرسوده بخش هایی از بافت های شهری هستند که کیفیت کالبدی و کارکردی آنها کاهش یافته یا مختل شده است و وقتی یک بافت از بعد کالبدی فرسوده می شود ، فعالیت ها و کاربری ها در جریانند و انجام می شوند، اما کالبد بافت امن نیست و یا نمی تواند پاسخگوی شهروندان باشد، این در حالی است که فرسودگی عملکردی دقیقا در نقطه مقابل قرار دارد و به این معناست که کالبد حفظ شده، ولی عملکردها به هم ریخته است. فرسودگی به طور کلی نسبی است و اگر هر دو مورد از فرسودگی های مذکور به وقوع بپیوندند می توان عنوان فرسوده را به بافت مورد نظر نسبت داد.این کارشناس با بیان اینکه پیامدهای فرسودگی بافت که در نهایت به از دست رفتن منزلت بافت شهری بین شهروندان منجر می شود به چند شکل نمود پیدا می کند، افزود: مورد اول فقدان و کاهش شرایط زیست پذیری است. همچنین بافت فرسوده ایمنی خود را از دست می دهد و این نوع بافت سبب وقوع نابسامانی های ساختاری، اجتماعی، اقتصادی و تاسیساتی می شود.رییس اندیشکده نوآوری و آینده پژوهی در مدیریت بحران پژوهشکده سوانح ادامه داد: علاوه بر بافت های فرسوده بافت دیگری نیز وجود دارد که استفاده صحیح از ظرفیت های موجود در آنها می تواند به افزایش عمر مسکن ما کمک کند. به چنین بافت هایی بافت ناکارآمد گفته می شود. بافت ناکارآمد گستره هایی با کاربری نامتجانس هستند که بخش بزرگی از شهر را به خود اختصاص می دهند اما کاربری آنها با کاربری شهر مغایرت دارد. بخش زیادی از کارخانه ها ، زندان ها ، پادگان ها، ساختمان های متروکه و ... از این دسته هستند. بافت های نابسامان نیز وجود دارند که لزوما قدیمی نیستند اما مشکل دارند. همچنین الزاما همه بافت های تاریخی و قدیمی نابسامان و مسئله دار نیستند. بافت نابسامان در واقع شامل بناهایی است که با موازین و روش های اصولی شهرسازی ساخته نشده است.بسطامی تصریح کرد: براساس مصوبات شورای عالی معماری و شهرسازی ساختمان هایی که حداقل یکی از شاخص های  فرسودگی را داشته باشند فرسوده تلقی می شوند. شاخص اول ریزدانگی است. ریزدانگی به این معناست که بیش از ۵۰ درصد بناهای بلوک های مورد بررسی مساحتی کمتر از ۱۰۰ متر مربع داشته باشند که این مورد در پایتخت به وفور مشاهده می شود. ساختمان های زیاد و با متراژ پایین.وی شاخص بعدی را ناپایداری ساختمان ها عنوان کرد و گفت: ناپایداری به این معنا که بیش از ۵۰ درصد بناها در بلوک های مورد بررسی ناپایدار یا فاقد سیستم سازه ای و باربری مناسب باشد. برای مثال دیوارهای آجری سنتی داشته باشد و بدون هیچ ضوابط علمی بنا شده باشد. شاخص سوم هم نفوذ ناپذیری است. نفوذناپذیری به این معناست که ۵۰ درصد معابر در بلوک های مورد بررسی ما کمتر از ۶ مترعرض داشته باشند.عضو هیات علمی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله با اشاره به اینکه طبیعتا بافت فرسوده بخشی از ساختار یک شهر است و ناکارآمدی آن مانند ناکارآمدی یکی از اعضای بدن بوده و بالطبع کل بدن را درگیر مشکل می کند، اظهارکرد: این ناکارآمدی کل شهر را تحت تاثیر قرار می دهد و از لحاظ اجتماعی و زیست محیطی هزینه های زیادی به شهر وارد می کند و کنترل زیرساخت های شهری و شریان های حیاتی مانند برق، آب و گاز به مشکل می خورد. همچنین در شرایط بحرانی علاوه بر مشکلاتی که با وقوع بحران رخ می دهد ، کمک رسانی به این مناطق نیز سخت خواهد شد و بسیاری از اقدامات امدادی با مشکل مواجه خواهد شد.به گفته وی، مقاومت پایین ساختمان های فرسوده در برابر زلزله سبب آسیب پذیری بالای آنها می شود و از سوی دیگر با توجه به تراکم بالای ساختمان ها و به سبب آن جمعیت زیادی که در آنها سکونت دارند ، در معرض خطرات جدی قرار می گیرند، به طوریکه کوچه های کم عرض و تنگ باعث ایجاد مشکل برای امدادرسانی می شوند و تلفات انسانی بیشتر خواهد بود.
این کارشناس با تأکید بر اینکه برای بازسازی این بافت ها با چالش های اقتصادی ، حقوقی ، اجتماعی ، فنی و ... مواجه هستیم، مهمترین و سخت ترین این چالش ها را مشکل اجتماعی دانست و افزود: راضی کردن مردم برای رفتن به سمت بازسازی و بهسازی کار بسیار سختی است. تغییر ذهنیت تک تک افراد یک منطقه از عهده و توان نهادهای حکومتی خارج است و نیاز به همکاری بین خود مردم وجود دارد. از طرفی اکثر مردمی که در این مناطق زندگی می کنند از موقعیت مالی و اجتماعی پایینی برخوردارند و نمی توان از آنها نیز توقع اقدامات این چنینی را داشت. همچنین بسیاری از این مردم نیز همانگونه که اشاره شد تمایلی به همکاری در این پروژه ندارند و نمی توان آنها را مجبور به انجام آن کرد.
ضرورت توجه به شناسنامه فنی ساختمان درهنگام خرید 
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه