گروه آب و انرژی - فاطمه کریمی - کشور ما در وضعیت تغییر اقلیم و در کمربند خشک جهانی واقع شده و در صورتی که مصرف آب همچنان افزایش یابد، وضعیت ما بسیار بحرانی خواهد شد. کما اینکه خشکسالی در سه سال اخیر نیز در قیاس با آنچه در هفت دهه گذشته تجربه شده، بی سابقه بوده است. در این سال‌ها در حق آب ظلم شده و امروز بحران آبی به عنوان زنگ خطری جدی برای جامعه ایرانی بدل شده است.
بخش کشاورزی ۸۹٫۷ درصد مصرف آب، بخش صنعت ۲٫۱ درصد و آب شرب در شهرها ۸٫۲درصد از مصرف آب را به خود اختصاص داده اند.هم اکنون روستاهای بسیاری فاقد آب شرب و بهداشت هستند و با تانکر به آن‌ها آبرسانی انجام می‌گیرد و در صورتی که هر چه سریع‌تر در موضوع آب تدبیراندیشی و اقدام نشود، وضعیت به مراتب بدتر خواهد شد.
میزان وابستگی به منابع زیرزمینی آب را در خراسان رضوی، ۸۷درصد است، برداشت بی رویه آب از سفره های زیرزمینی موجب رشد شوری خاک و افزایش فرونشست زمین شده و طبق آمار، در سال گذشته حدود ۳۵۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز در کشور وجود داشته است.
افزایش تبخیر آب نیز به دنبال افزایش دما در این سال‌ها رخ داده است. بحران آب موجب تخریب زیستگاه‌ها و تخلیه روستاها و افزایش حجم حاشیه نشینی در شهرهای بزرگ می‌شود
توجه به موضوع آب مجازی در شرایط فعلی بسیار حیاتی است، توجه به رشد بهره وری آب و بهینه سازی مصرف به کاهش فشار بر منابع آبی کمک می‌کند. از سویی، برداشت بی رویه و غیرقانونی از منابع آبی با کمک قوه قضائیه باید حل شود. در انتخاب مکان برای استقرار واحدها و شهرک‌های صنعتی نیز باید بررسی‌های دقیق و متناسب با وضعیت منابع آبی صورت بگیرد. یکی از سیاست‌های برنامه هفتم،‌ تلاش برای رفع ناترازی انرژی و ناترازی در آب و حل بحران خشکسالی و کم آبی است، مهمترین برنامه در این زمینه اعمال مدیریت مصرف آب و افزایش بهره‌وری در مصرف آب کشاورزی و صنعت است.
به گزارش اقتصادسرآمد، رویکرد کلی برنامه هفتم ارتقای حکمرانی بر منابع آبی، کنترل برداشت‌های غیر مجاز و جلوگیری از آلوده کردن منابع سطحی و زیر‌زمینی است.
بر اساس این گزارش ، در حال حاضر بهره‌وری آب در کشاورزی حدود ۳۷ درصد است که با روش‌های مدیریت آب و روش نوین آبیاری مثل آبیاری نواری، قطره‌ای و تحت پلاستیک و معرفی بذرهای مقاوم به خشکی و کم آب بر، بهره‌وری آب در این بخش را افزایش دهیم، در بخش صنایع‌آب‌بر هم با بازچرخانی آب و استفاده از آب تصفیه شده فاضلاب در خط تولید، در مصرف آب مدیریت کنیم. با نگاه به لایحه برنامه هفتم متوجه می‌شویم، راهکارهای ارائه‌شده در پیش‌نویس سند برنامه هفتم توسعه، برای مقابله با بحران کم‌آبی، رویکرد‌های مدیریت آب تغییرات اساسی کرده و تمهیدات لازم برای مدیریت به هم پیوسته منابع آب با تقویت شورای عالی آب و مدیریت مبتنی بر حوضه‌های آبریز در نظر گرفته شده است.
بدون تردید بحران آب در جهان سال به سال رو به افزایش است، لذا دانشمندان برای تامین امنیت غذایی، ناگزیر هستند راهکارهایی برای مقابله با بحران کم‌آبی معرفی کنند.
بر این اساس؛ راهکارهای ارائه‌شده در حوزه مقابله با بحران آب، بر اساس راهکارهای علمی و نوین تدوین شده است، به طوری که در طول اجرای برنامه هفتم، آب مصرفی بخش صنعت و معدن از منابع آبی نامتعارف تامین خواهد شد و بازار مبادله آب‌های غیر متعارف با هدف تشویق به استفاده از آب‌های غیر متعارف و کاهش فشار بر منابع آب زیرزمینی راه‌اندازی می‌شود.
به طور کلی رویکرد برنامه هفتم توسعه، ارتقا حکمرانی آب و کنترل برداشت‌های غیر مجاز از منابع آب و جلوگیری از آلوده نمودن منابع سطحی و زیر زمینی است، لذا با اجرایی شدن برنامه هفتم شاهد تحولی بزرگی در حوزه حکمرانی بر منابع آب خواهیم بود.
بدون تردید، آموزش و تغییر الگوی مصرف برای رویارویی و موفقیت در مقابله با بحران کم‌آبی ضروری است که برنامه هفتم در این زمینه، اصلاح تدریجی ساختاری اقتصاد آب شرب و کشاورزی در اقلیم‌های مختلف آب و هوایی در نظر گرفته که بسیار امیدوار کننده است.

ایران به روایات آمار جهانی
پایش سامانه‌های جهانی از بارش گسترده طی روزهای گذشته خبر می‌دهد که بیشترین میزان آن در مرز استان‌های تهران، سمنان و گلستان از ۱۲۵ میلیمتر فراتر رفت.
بر اساس اطلاعات سامانه‌های جهانی هواشناسی، در ماه گذشته همه نقاط ایران به جز بخشی از استان فارس و هرمزگان به همراه نوار ساحلی جنوب کشور، بارش باران را تجربه کرده‌اند.
بر اساس این اطلاعات، کمربند شروع شده از دریای خزر به سمت استان کرمان و سیستان و بلوچستان بیشترین بارش را در سامانه‌های بارندگی ۷ روز اخیر دریافت کرده است. بر این مبنا مرز استان‌های گلستان، تهران و سمنان بیش از هر نقطه دیگری طی ۷ روز گذشته بارش باران را تجربه کرده و میزان این بارندگی تجمعی در مناطقی از ۱۲۵ میلیمتر فراتر رفته است.
از سوی دیگر، مناطق مرکزی استان سیستان و بلوچستان نیز بارش فراتر از ۱۰۰ میلیمتر را تجربه کرده است.

کاهش ۱۳ درصد بارندگی نسبت به بلند مدت
به گزارش فارس، بارش باران در خردادماه با این ابعاد که پیشتر نیز پیش‌بینی شده و هشدار قرمز هواشناسی برای آن صادر شده بود، زمینه بروز پدیده سیل در برخی از نقاط کشور را ایجاد کرد. برای مثال این بارش‌ها سبب ریزش کوه در محور چالوس و مسدود شدن این محور پر تردد شد.بر اساس آمار در سال آبی جاری، میزان بارش‌ها ۱۰.۴ درصد بیشتر از سال گذشته است اما این شاخص نسبت به متوسط بلند مدت ۱۳.۵۲ درصد کمتر بوده است.

۱۷ استان بیشتر از پارسال باران دریافت کردند
در همین راستا، فیروز قاسم زاده، سخنگوی صنعت آب اعلام کرد: میزان بارش باران در سال جاری و مقایسه آن با سال گذشته برای بسیاری از مناطق کشور متفاوت است و هم اکنون ۱۷ استان بیشتر از پارسال و ۱۴ استان نیز کمتر از سال گذشته باران دریافت کرده‌اند.

افزایش تاب‌آوری منابع با باران‌های خرداد
بارش باران در مناطق مختلف کشور در این فصل از سال علاوه بر تاثیرات منفی نظیر سیل، زمینه آب شدن برف‌ها و افزایش ورودی مخازن سدهای کشور را فراهم می‌کند.
این بارندگی‌ها در نهایت به ارتقای تاب‌آوری منابع آبی کشور ختم می‌شود.