گروه بازارسرمایه - زهرا عسکری- بیماری بازار سرمایه این روزها، خروج ادامه‌دار نقدینگی از بورس است. آمارها در چند ماه گذشته (از نیمه اردیبهشت تاکنون) نشان می‌دهد که ارزش معاملات خرد نیز روند کاهشی دارد.
به گزارش اقتصادسرآمد، این روزها به دلیل سیاست انقباضی از سوی بانک مرکزی برای مهار تورم سبب شده است که کمبود نقدینگی در اقتصاد نمایان شود. نبود نقدینگی موجب افزایش رقابت نزد متقاضیان پول شده است که به تبع آن، افزایش تقاضا و کاهش عرضه پول، سبب بالا رفتن قدرت چانه‌زنی صاحبان نقدینگی شده است. موردی که در رشد نرخ بهره در بازار غیر رسمی دیده می‌شود.
سود روزشمار و کوتاه‌مدت اکنون زیر 10درصد است، اما این مقدار برای پول‌های عادی و کم است. مشاهدات میدانی نشان می‌دهد که بانک‌ها برای جذب نقدینگی از افراد با پول بالا با هم رقابت می‌کنند و به اصطلاح مقدار سود قابل مذاکره است.

جذابیت صندوق‌های با درآمد ثابت
بالا بودن نرخ سود که ریسک صفر دارد در مقایسه با ریسک بورس سبب شده است که سرمایه‌گذاران از بازار سرمایه دوری کنند. رونق صندوق‌های درآمد ثابت همراه با نزول قیمت سهام در بازار سرمایه در چند ماهه گذشته شاهد این ادعاست.
واکاوی نرخ سود صندوق‌ها با درآمد ثابت نشان می‌دهد که سود بازپرداختی روزشمار (چند ماهی است که بانک‌ها سود روزشمار ندارند و فقط ماهانه پرداخت می‌کنند) صندوق‌های با درآمد ثابت در محدوده بالای20درصد است. سود بالای 20درصد با ریسک صفر، مقدار P/E را 5 نشان می‌دهد.

 سه نوع صندوق با درآمد ثابت وجود دارد:
1- صندوق درآمد ثابت با تقسیم سود: در زمان‌های مشخصی از هر ماه مبلغی به حساب سهامداران به‌عنوان سود توزیع می‌کنند.
 ۲- صندوق درآمد ثابت بدون تقسیم سود: این نوع از صندوق‌ها تقسیم سود ندارند و سهامداران از تفاوت قیمت صدور و ابطال آن منتفع می‌شوند. صندوق سرمایه گذاری نوع دوم کارا در این دستـه از صندوق‌های درامد ثابت قرار می‌گیرد.
۳- صندوق درآمدثابت مختص اوراق دولتی: نوع خاصی از صندوق‌ها است که اجازه خرید سهام، حق تقدم و دیگر ابزارهای بازار سرمایه را ندارد. صندوق سرمایه گذاری مختص اوراق دولتی کاریزما از این نوع است.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت حداقل بازده مورد انتظار را نصیب سرمایه‌گذاران خود می‌کنند. افرادی که واحدهای این صندوق‌ها را خریداری می‏‌کنند‏، در واقع سرمایه‌گذارانی کم‌ریسک هستند. این افراد انتظار دارند سودی معقول با حداقل ریسک ممکن را به دست آورند. به همین علت مدیران این صندوق‌های سرمایه‌گذاری، منابع مالی حاصل از فروش واحدهای این صندوق‌ها را عمدتاً به خرید اوراق بهادار بدون ریسک یا کم‌ریسک مثل اوراق مشارکت، اوراق اجاره، اوراق خزانه و… اختصاص می‌‏دهند تا بتوانند سود مورد نظر را برای سرمایه‌گذاران محقق کنند.

خروج 439 میلیارد تومان پول حقیقی
(سه‌شنبه) چهارمین روز معاملات، 439میلیارد تومان خروج پول حقیقی ثبت شد همچنین ارزش معاملات خرد نیز به 3.4میلیارد تومان رسید. خروج همزمان پول حقیقی و کاهش ارزش معاملات خرد نشان‌دهنده رکود چند ماهه بورس است. رکودی که سبب شد در چند ماه گذشته، حمایت‌های شاخص کل بورس یکی پس از دیگری از دست برود.
معاملات خرد همان معاملات عادی هستند که توسط سهام‌داران خرد صورت می‌گیرد. این نوع از معاملات شامل محدودیت‌های قیمتی و حجمی هستند. این امر بر خلاف معاملات بلوکی است که هیچ‌گونه محدودیتی در رابطه ‌با قیمت و حجم نداشتند. سرمایه‌گذارانی که به‌صورت حرفه‌ای در این بازار مشغول هستند در فرایند انتخاب بهترین سهام از ارزش معاملات خرد برای تصمیم‌گیری استفاده می‌کنند، زیرا حجم و ارزش معاملات خرد در بورس میزان نقدشوندگی روزانه‌ی این بازار را مشخص می‌کند و اطلاعاتی را در رابطه ‌با خریدوفروش سهام به سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهد. در واقع می‌توان گفت در یک روز معاملاتی سهام هر نماد بورسی با قیمت‌های مختلف و حجم‌های متفاوت به فروش می‌رسد. توجه به همین اطلاعات حائز اهمیت است.

کارشناسان درباره وضع رکودی 
هشدار داده بودند
علی اسکینی، کارشناس بورس خرداد ماه، در مطلبی با عنوان «گروه‌های ریالی جذابترند» در باره نقش نقدینگی در بورس به «اقتصاد سرآمد» گفته بود: « فاکتور مهمی که این روزها سبب فاز رکودی در بورس شده است کمبود نقدینگی در بازار سرمایه است که همین امر روند صعودی بورس را با چالش همراه کرده است.»
او یادآوری کرده بود: «ارزش معاملات در بازار سرمایه اکنون کاهش قابل توجهی (حدود 10 همت) در مقایسه با روزهای اوج خود (بالاتر از 15 همت) تجربه می‌کند؛ بنابراین افزایش ارزش معاملات یکی از پیش‌نیازهای ضروری برای رشد بورس است.»

کاهش 210 واحدی شاخص کل بورس
پس از دو روز روند افزایشی شاخص کل بورس در روزهای یکشنبه و دوشنبه، سه‌شنبه شاخص کل بورس 210 واحد کاهش یافت و در تراز یک‌میلیون و 981هزار واحدی ایستاد. پس از اینکه شاخص کل بورس تزاز دو میلیون واحدی را روز شنبه گذشته با کاهش50هزار واحدی از دست داد روند برگشتی رو به بالا در بورس اتفاق افتاد، اما به دلیل ضعف روند برگشتی، شاخص کل بورس نتوانست سطح روانی 2میلیون واحدی را در دو روز صعود پس بگیرد.
مخابرات ایران با 898واحد، معدنی و صنعتی گل‌گهر با 760واحد، فولاد مبارکه اصفهان با 230واحد، سرمایه‌گذاری توکا با 93واحد و نفت بهران با 89واحد بیشترین نقش را در رشد شاخص و در نقطه مقابل، پالایش نفت تهران با 380واحد، پالایش نفت بندرعباس با 309واحد، ایران‌خودرو با 251واحد، سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی با 204واحد و سایپا با 163واحد تاثیر منفی در رشد شاخص کل داشتند.

برترین گروه‌های صنعت
گروه خودروسازی با ارزش 3همت ریال در حالی رتبه نخست گروه‌های صنعت را از آن خود کرد که گروه انبوه‌سازی (ساختمان) با 2.3، فلزات اساسی با 1.5، شیمیایی (پتروشیمی) با 1.3 و سیمان با 1.2همت ریال رتبه‌های دوم تا پنجم در این گروه را کسب کردند.

اعلام جدول زمان‌بندی و جزئیات تشکیل پرونده در «میراث»
یکی از مشکلات سهامداران سهام عدالت مربوط به افرادی بود که این سهام به دلیل فوت صاحب اصلی سهام عدالت به آنان ارث می‌رسید. چند سال است که تکلیف وراث سهام عدالت نامشخص است. مشکلات مالیاتی تعلق‌گرفته به ارث از یک‌سو و نبود زیرساختی برای انتقال این سهام به وراث از سوی دیگر، سبب سرگردانی این گروه از وراث شده بود. این روزها و با تلاش سازمان بورس، سامانه انتقال سهام متوفیان سهام عدالت به وراث با نام «میراث» آماده بهره‌برداری است.
محمد باغستانی، مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی در این باره به سنا، گفت: با تلاش متخصصان و کارشناسان شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، سامانه انتقال سهام متوفیان سهام عدالت به وراث با نام میراث آماده بهره‌برداری است، به طوری که این سامانه تست‌های فنی، امنیتی و پایداری خود را با موفقیت پشت سر گذاشته است.