سند نابودی ژئوپارک جهانی قشم با امضای رئیس سازمان شیلات ایران!

حمید الماسی نیا - سفر اخیر معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان شیلات کشور به قشم، موجی از نگرانی‌ها را در میان فعالان محیط‌زیست و گردشگری به همراه داشته است و دستور مستقیم ایشان برای آغاز به کار مزارع پرورش میگو در نزدیکی غار نمکدان طولانی‌ترین غار نمکی جهان به باور کارشناسان، نه تنها یک تهدید زیست‌محیطی، بلکه ضربه‌ای کاری به جایگاه بین‌المللی ژئوپارک جهانی قشم خواهد بود.
این مزارع که با دستور رئیس سازمان شیلات کشور که بناست زیر نظر اداره کل شیلات استان هرمزگان فعالیت، نظارت و آغاز به کار نماید با واکنش محیط‌زیست، ژئوپارک جهانی و وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی روبرو نشده است و بنا به گفته اهالی روستای کانی که در مجاورت طولانی ترین غار نمکی جهان  واکنشی روشنی نسبت به این دستور نشان نداده‌اند و سکوت این نهادها، به گفته منابع محلی، چیزی جز شراکت در جنایت علیه میراث جهانی ایران تلقی نخواهد شد.
منابع محلی این تصمیم را یک خطای مدیریتی نمی‌دانند، یک خیانت آشکار است و وزارت جهاد کشاورزی باید پاسخ دهد که چرا منافع کوتاه‌مدت مزارع میگو را به میراث جهانی ایران ترجیح داده است.
این نخستین بار نیست که توسعه پرورش میگو در حاشیه مناطق حساس قشم خبرساز می‌شود و در سال‌های گذشته نیز اعتراضات مردمی و هشدارهای علمی مانع گسترش بی‌رویه این فعالیت‌ها شده بود، اما اکنون با دستور مستقیم مقام عالی‌رتبه کشوری، نگرانی‌ها جدی‌تر از گذشته است.
قشم از سال ۲۰۰۶ به عنوان نخستین و تنها ژئوپارک جهانی خاورمیانه ثبت شد و این عنوان، حاصل تلاش سال‌ها پژوهش، مستندسازی و حفاظت از ژئوسایت‌های بی‌نظیر جزیره است و اما تجربه‌های بین‌المللی نشان داده که یونسکو در برابر تعرض به این مناطق، بسیار حساس است که در سال‌های گذشته، ژئوپارک‌هایی در آسیا و اروپا به دلیل تخریب محیطی و توسعه‌ بی‌رویه از فهرست جهانی حذف شده‌اند.
تجربه‌های جهانی؛ اخطار روشن به ایران
سابقه جهانی نشان می‌دهد یونسکو در برابر چنین اقدامات مخربی بی‌تفاوت نمی‌ماند: 
*دره اِلبه در درسدن آلمان در سال ۲۰۰۹ به دلیل ساخت یک پل در حریم اثر جهانی، از فهرست یونسکو حذف شد.
*لیورپول بریتانیا در ۲۰۲۱ به دلیل پروژه‌های عمرانی گسترده و بی‌توجهی به بافت تاریخی، نامش را از فهرست جهانی از دست داد.
*پناهگاه اوریکس عربی در عمان نیز در ۲۰۰۷ به دلیل استخراج نفت و کاهش مساحت حفاظتی از فهرست خارج شد.
این نمونه‌ها هشدار جدی به ایران است که اگر ژئوپارک قشم آسیب ببیند، یونسکو درنگ نخواهد کرد.
اگر این روند ادامه یابد، یونسکو اخطار خواهد داد و در نهایت قشم از فهرست ژئوپارک‌های جهانی کنار گذاشته می‌شود و حذف قشم یعنی سقوط جایگاه بین‌المللی ایران در عرصه ژئوتوریسم و از دست رفتن یک برند جهانی که با هیچ سرمایه‌ای قابل جبران  نخواهد شد.
غار نمکدان، که نقش محوری در ثبت جهانی ژئوپارک قشم نزد یونسکو دارد، زیست‌بوم حساسی است که هرگونه فعالیت صنعتی در حریم آن می‌تواند به شور شدن آب‌های زیرزمینی، آلودگی ناشی از پساب‌های پرورش میگو  و تخریب تنوع زیستی منطقه منجر شود.
امضای سند نابودی ژئوپارک جهانی قشم اگر متوقف نشود، می‌تواند نام قشم را از نقشه ژئوپارک‌های جهان پاک کند و لکه ننگی تاریخی بر کارنامه مدیرانی بگذارد که با بی‌تدبیری، میراث جهانی ایران را قربانی منافع کوتاه‌مدت کردند.
سند نابودی ژئوپارک جهانی قشم با امضای رئیس سازمان شیلات ایران!
ارسال دیدگاه
اخبار روز
ضمیمه