در شماره های پیشین روزنامه به این نکته تمرکز داشتیم که بدانیم مزیت نسبی کشور ما در بخش ساخت یا تعمیر کشتی، کدام است؟ آیا ما می توانیم کشتی بسازیم؟ آیا در صورت توانستن، ساخت کشتی برای ما مزیت دارد یا باید از خیر ساخت کشتی بگذریم و به سراغ تعمیرات برویم؟ وجود رقبای بزرگ و پیش تاخته از یک سو و نداشتن دانش فناوری ساخت تجهیزات از دیگر سو و نیز، گران بودن ساخت در ایران نسبت به برخی کشورها، آیا مزیت رقابتی برای ما ایجاد می کند و در بازار ساخت کشتی، جایی برای ایران پیدا می شود؟
معاون بخش مطالعات کریدورها و سیاست پژوهی راه اندیشکده جهان معاصر، نظر مثبتی برای ساخت کشتی دارد. مروری می کنیم بر این نظرگاه:
معاون بخش مطالعات کریدورها و سیاست‌پژوهی راه اندیشکده جهان معاصر گفت: ما باید تلاش کنیم بخشی از بازار ساخت و تعمیر کشتی کشورهای آسیای میانه- به خصوص قزاقستان و ترکمنستان- را در دست بگیریم و با هزینه کمتر نسبت به کشورهای غیرهمسایه، کشتی بسازیم.
به گزارش اقتصاد سرآمد به نقل از ایلنا، احسان موحدیان درباره امکان ساخت نفتکش برای کشورهای همسایه اظهار داشت: بعد از آغاز جنگ روسیه و اوکراین شاهد برخی تحولات ژئوپلیتیک در منطقه قفقاز و آسیای میانه هستیم که بی‌توجهی به آن ها باعث می‌شود. ایران هم منافع اقتصادی و هم در حوزه‌های سیاسی، امنیتی و اطلاعاتی و روابط با کشورهای دیگر مزیت‌های رقابتی را از دست بدهد، با آغاز این جنگ مسیرهای تجاری چین و کشورهای آسیای میانه از طریق روسیه به اروپا بسته شد بنابراین کشورهای آسیای میانه و چین برای تجارت با کشورهای اروپایی باید از راه‌های دیگری استفاده کنند، یکی از مسیرها می‌تواند از ایران عبور کند و از جمهوری آذربایجان و ترکیه به اروپا برسد، اما چون مسیرهای ریلی ما از شرق به غرب کشور تکمیل نیست و ریل‌ها قدیمی و ظرفیت حمل بارشان محدود است، بخصوص در مسیرهای کوهستانی تونل‌ها و زیرساخت‌ها توان حمل بار را ندارند، مثلا مسیر رشت به آستارا تکمیل نیست و از آن سو در استان اردبیل مسیر ریلی کامل‌شده نداریم، از این سو ریل مرز اینچه‌‌برون تا گنبدکاووس به مسیرها وصل نمی‌شود، در واقع مسیری برای انتقال کالا از آسیای میانه و چین به اروپا نداریم. اما مسیر جایگزینی که برای حمل کالا و انرژی وجود دارد مسیری است که به بنادر ترکمنستان و یا قزاقستان برسد و از آنجا با شناور، فله‌بر و نفتکش؛ بار، کالا و انرژی را به بندر باکو، گرجستان، ترکیه و اروپا برساند.
وی افزود:  در شرایط جدیدی که پیش آمده نیاز به سفارش شناور و نفتکش در کشورهای همسایه افزایش پیدا کرده اما ما غفلت کردیم و در بازارهای این کشورها حضور پیدا نکردیم، در حالی که اکنون باید شرکت‌هایی که در ایران کشتی‌سازی می‌کنند، دفاتری را در این کشورها ثبت و بازاریابی کنند و افراد ذی‌نفوذ را شناسایی و لابی و قراردادهایی را امضا کنند.
معاون دپارتمان مطالعات کریدورها و سیاست‌پژوهی راه اندیشکده جهان معاصر گفت: اکنون کشورهایی که همسایه دریای کاسپین هم نیستند از این فرصت استفاده کردند و در بازار های جدید حضور پیدا کردند، در چند ماه گذشته قزاقستان قراردادهایی با شرکت‌های اماراتی برای ساخت شناور در آب‌های کم‌عمق امضا کرد چند روز قبل ترکمنستان قراردادهایی برای ساخت کشتی و انواع شناور امضا کرد و از طرفی برای توسعه بنادر و ایجاد زیرساخت تعمیر و ساخت کشتی هم هر دو کشور در حال برنامه‌ریزی هستند، اگر این اتفاق بیفتد و تلاش نکنیم بخشی از بازار این کشورها را بدست بیارویم. درواقع یک بازاری که حداقل ۶۰۰ میلیون دلار ارزش دارد را از دست می‌دهیم و چون کشتی‌های تجاری متعددی ساخته خواهد شد کشورهایی مثل ترکمنستان و قزاقستان برای حفظ امنیت و کنترل سفارش ساخت کشتی نظامی هم بدهند و درواقع دریای کاسپین تبدیل به یک دریای نظامی و امنیتی خواهد شد که این موضوع تبعاتی برای امنیت ملی ایران خواهد داشت، بخصوص اینکه کشورهای کره‌جنوبی و امارات که با ترکمنستان و قزاقستان همکاری می‌کنند، پیوندهای نزدیکی با امریکا و رژیم صهیونسیتی دارند. تداوم این وضع حتی می‌تواند به جمع‌آوری اطلاعات از منطقه و آسیب دیدن امنیت ایران منجر شود. حتی ممکن است این کشورها بر روی کشتی‌هایی که برای قزاقستان و ترکمنستان می‌سازند تجهیزاتی نصب کنند که قابلیت شنود و جمع‌آوری اطلاعات داشته باشد.
با توجه به گفته های این کارشناس، ما مجبوریم به سمت کشتی سازی پیش برویم. در این رابطه هم تجارب موفق و شرکت های موفقی مانند ایزایکو و صدرا داریم که قدرت ساخت کشتی دارند. اما باید توجه داشت که ساخت کشتی سرمایه گذاری کلان می خواهد و زمانی موفق خواهد بود که از سراسر جهان مشتری داشته باشید. یک یا دو کشور مانند قزاقستان برای پشتوانه مشتری ایران کافی نیست؛ بنابراین، به یک بازاریابی گسترده در سطح جهان نیاز داریم تا همراه با رهبری قیمت ها، بتوانیم در بازار کشتی سازی، حرفی برای گفتن داشته باشیم. 
باید توجه داشت که تا کنون کشورهای محدودی مانند ونزوئلا مشتری ما بوده اند و سایر کشورها به سراغ کشتی سازان بز رگی مانند کره جنوبی رفته اند که رقیب مستقیم ما قلمداد می شود. 
به هر روی، اگر دولت با توجه به سیاست های برنامه هفتم، نگاه به سمت اقتصاد دریا محور داشته باشد، باید سرمایه گذاری بزرگی در بخش کشتی سازی و تعمیرات داشته باشد تا ما به یکی از پایگاه های بزرگ ساخت و تعمیر تبدیل شویم؛ در غیر این صورت، نمی توان امید داشت که به یکی دو شرکت که برای ساخت هزاران محدودیت دارند و هر کدام در چند سال یک بار می توانند یک کشتی را بسازند. 
به طور طبیعی منظور از تولید و ساخت کشتی، کمیت و کیفیت را در بر می گیرد به نحوی که بتوان سر به سر رقبا گذاشت. در غیر این صورت، کشتی سازی هم یک شوخی بیش نخواهد بود.