چرا خبری از افزایش نرخ رشد جمعیت نیست؟
فاطمه امی
از زمانی که رهبر معظم انقلاب سیاستهای کلی جمعیت را ابلاغ کردند، هشت سال میگذرد. یعنی کودکانی که سال ۹۳ و همزمان با تأکید رهبری برای افزایش جمعیت به دنیا آمدند. این روزها کلاس دوم دبستان را شروع کردهاند. درواقع از آن روزی که همه مسئولان شیرفهم شدند که کشور نیاز به افزایش جمعیت دارد و بالاخره با سلام و صلوات به سمت تصویب قانونی رفتند که این روزها معروف به قانون جوانی جمعیت است؛ مدتی طولانی میگذرد. البته پس از تصویب قانون یک عده خیالشان راحت شد که سهم خود را در نجات آینده ایران انجام دادهاند و شبها دیگر خواب راحت دارند! اما ما هنوز خوابمان نمیبرد؛ علت نگرانیمان هم هشدارهای پیدرپی مبنی بر بسته شدن پنجره جمعیتی است. آمارها میگویند، میزان باروری کل کشور در سال ۱۴۰۰، ۷۴/۱ بوده. یعنی هر زن تعداد فرزندانی که در طول دوره باروری خود به دنیا میآورد این تعداد است. همین آمار چهار سال پیش یعنی در سال ۱۳۹۶، ۰۷/۲ بوده است. کاهشی بودن این اعداد، آن هم پس از اینکه به سمت اصلاح سیاستهای جمعیتی رفتیم، کمی ناامید کننده است. آمارها را از سوی دیگر هم میتوان نگاه کرد. به جای نرخ باروری کل کافیاست نگاهی به تعداد سالمندان بیندازیم. در سال ۱۴۰۰ نزدیک ۶ میلیون سالمند ۶۰ سال و بالاتر از آن داشتیم، اما مرکز آمار گفته است با نرخ رشد جمعیت کنونی، در سال ۱۴۳۰، تعداد سالمندان بیشتر از ۱۸ میلیون نفر خواهد بود. تازه سالمندانی که دورشان خالی است و خانواده پرجمعیتی برای رسیدگی یا تنها نماندن در آن روزها ندارند. اما چرا با وجود تصویب قانون و تغییر سیاستها هنوز شاهد کاهش جمعیت هستیم؟
ما برای دیدن تغییر در جمعیت نیازمند زمان هستیم. جمعیت ما هنوز تحت تأثیر عوارض فرهنگی است که فرزند کمتر را مساوی با زندگی بهتر میدانست. از سال ۹۴ تا ۹۹، حدود ۴۵۰ هزار نوزاد کمتر به دنیا آمدند. این عدد یعنی بیشتر از یک ارتش، یعنی معادل جمعیت استان قزوین، یعنی شما تصور کنید از سال ۹۸ که کرونا بر سرمان خراب شد؛ تا امروز ۱۴۴ هزار نفر فوت کردهاند؛ حالا مقایسه کنید با ۴۵۰ هزار تولدی که اتفاق نیفتاده است.
نخستین قدم مهم برای عملیاتی کردن سیاستهای جمعیتی ابلاغی رهبر، تصویب قانون جوانی جمعیت بود؛ قانونی که بیشتر تمرکزش روی موانع مالی فرزندآوری است، اما هنوز خبری از کار فرهنگی بنیادین نیست. اگر این چند سال که زمان طلایی ما برای نجات نرخ باروری است بگذرد، هیچ اقدامی برای افزایش جمعیت مؤثر نخواهد بود. در حال حاضر تمام اقداماتی که انجام میشود، میتواند سرعت کاهش نرخ باروری را کم کند. تفاوتش را به شکل ملموس متوجه نخواهیم شد؛ زیرا تغییرات جمعیتی در طول زمان خودشان را نشان میدهند. براساس پیشبینی سازمان ملل، تا سال ۱۴۲۰ ما با افزایش چشمگیر نرخ باروری مواجه نمیشویم، اما اگر طبق سناریوهای خوشبینانهای که مرکز آمار طراحی کرده، جلو برویم و نرخ باروری
۵/۲ فرزند به ازای هر زن باشد، فاصلهمان با نرخ رشد جمعیت صفر یا منفی، بیشتر و بیشتر خواهد شد.
*روزنامهنگار اجتماعی
از زمانی که رهبر معظم انقلاب سیاستهای کلی جمعیت را ابلاغ کردند، هشت سال میگذرد. یعنی کودکانی که سال ۹۳ و همزمان با تأکید رهبری برای افزایش جمعیت به دنیا آمدند. این روزها کلاس دوم دبستان را شروع کردهاند. درواقع از آن روزی که همه مسئولان شیرفهم شدند که کشور نیاز به افزایش جمعیت دارد و بالاخره با سلام و صلوات به سمت تصویب قانونی رفتند که این روزها معروف به قانون جوانی جمعیت است؛ مدتی طولانی میگذرد. البته پس از تصویب قانون یک عده خیالشان راحت شد که سهم خود را در نجات آینده ایران انجام دادهاند و شبها دیگر خواب راحت دارند! اما ما هنوز خوابمان نمیبرد؛ علت نگرانیمان هم هشدارهای پیدرپی مبنی بر بسته شدن پنجره جمعیتی است. آمارها میگویند، میزان باروری کل کشور در سال ۱۴۰۰، ۷۴/۱ بوده. یعنی هر زن تعداد فرزندانی که در طول دوره باروری خود به دنیا میآورد این تعداد است. همین آمار چهار سال پیش یعنی در سال ۱۳۹۶، ۰۷/۲ بوده است. کاهشی بودن این اعداد، آن هم پس از اینکه به سمت اصلاح سیاستهای جمعیتی رفتیم، کمی ناامید کننده است. آمارها را از سوی دیگر هم میتوان نگاه کرد. به جای نرخ باروری کل کافیاست نگاهی به تعداد سالمندان بیندازیم. در سال ۱۴۰۰ نزدیک ۶ میلیون سالمند ۶۰ سال و بالاتر از آن داشتیم، اما مرکز آمار گفته است با نرخ رشد جمعیت کنونی، در سال ۱۴۳۰، تعداد سالمندان بیشتر از ۱۸ میلیون نفر خواهد بود. تازه سالمندانی که دورشان خالی است و خانواده پرجمعیتی برای رسیدگی یا تنها نماندن در آن روزها ندارند. اما چرا با وجود تصویب قانون و تغییر سیاستها هنوز شاهد کاهش جمعیت هستیم؟
ما برای دیدن تغییر در جمعیت نیازمند زمان هستیم. جمعیت ما هنوز تحت تأثیر عوارض فرهنگی است که فرزند کمتر را مساوی با زندگی بهتر میدانست. از سال ۹۴ تا ۹۹، حدود ۴۵۰ هزار نوزاد کمتر به دنیا آمدند. این عدد یعنی بیشتر از یک ارتش، یعنی معادل جمعیت استان قزوین، یعنی شما تصور کنید از سال ۹۸ که کرونا بر سرمان خراب شد؛ تا امروز ۱۴۴ هزار نفر فوت کردهاند؛ حالا مقایسه کنید با ۴۵۰ هزار تولدی که اتفاق نیفتاده است.
نخستین قدم مهم برای عملیاتی کردن سیاستهای جمعیتی ابلاغی رهبر، تصویب قانون جوانی جمعیت بود؛ قانونی که بیشتر تمرکزش روی موانع مالی فرزندآوری است، اما هنوز خبری از کار فرهنگی بنیادین نیست. اگر این چند سال که زمان طلایی ما برای نجات نرخ باروری است بگذرد، هیچ اقدامی برای افزایش جمعیت مؤثر نخواهد بود. در حال حاضر تمام اقداماتی که انجام میشود، میتواند سرعت کاهش نرخ باروری را کم کند. تفاوتش را به شکل ملموس متوجه نخواهیم شد؛ زیرا تغییرات جمعیتی در طول زمان خودشان را نشان میدهند. براساس پیشبینی سازمان ملل، تا سال ۱۴۲۰ ما با افزایش چشمگیر نرخ باروری مواجه نمیشویم، اما اگر طبق سناریوهای خوشبینانهای که مرکز آمار طراحی کرده، جلو برویم و نرخ باروری
۵/۲ فرزند به ازای هر زن باشد، فاصلهمان با نرخ رشد جمعیت صفر یا منفی، بیشتر و بیشتر خواهد شد.
*روزنامهنگار اجتماعی
ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
-
چرا خبری از افزایش نرخ رشد جمعیت نیست؟
-
بندر نوشهر از خواب رکود بیدار می شود؟
-
نیروگاه طرشت میزبان برگزاری همایش شیمی نیروگاه های کشور
-
ظرفیت نیروگاههای احداثی صنایع تا تابستان به ۱۴۰۰ مگاوات میرسد
-
بستر اعتراض قانونی فراهم شود
-
توسعه واحدهای تولیدی و معدنی مشمول نرخ صفر مالیاتی می شود؟
-
روزنامه سرآمد، نشریه نمونه دریایی کشور شد
-
لاوروف خطاب به آمریکا: درباره درگیری هستهای، احتیاط کن!
-
بستر اعتراض قانونی فراهم شود
اخبار روز
-
پرداخت 2200 میلیارد تومان از مطالبات مراکز دانشگاهی طرف قرارداد
-
توزیع ۳۵ هزار بسته معیشتی در مناطق سیل زده استان سیستان و بلوچستان
-
تغییر نگاه به سرمایهگذاریها موجب شده تا بسیاری از دعواهای حقوقی با مذاکرات حل شود
-
بهسازی فضاهای بی دفاع شهری جهت کاهش آسیب های اجتماعی
-
تجهیز بیش از ۱۰۰۰ هکتار از زمینهای کشاورزی اردبیل به سیستم آبیاری تحت فشار
-
بهینهسازی طرح روسازی دال خط کوهاندار برای رفع معضل راهآهنهای کویری
-
استفاده از ظرفیت های مردمی در پروژه های اشتغال زایی با همت بنیاد برکت در سال جهش تولید با مشارکت مردم
-
اتمام خط کشی محوری جنوب به شمال خیابان ولیعصر (عج)
-
بهرهبرداری از نخستین نیروگاه خورشیدی حمایتی کشور در کاشان
-
تلاش مضاعف، برنامه محوری و تخصص گرایی - هم افزایی، سودآوری
-
اهمیت طراحی وبسایت برای کسب و کارهای سنتی
-
آغاز بهکار TV شهری در ورودی ساختمان منطقه دو پایتخت
-
۱۰۰ ساختمان بلند در پایتخت روی گسل قرار دارد
-
۱۴ شهر و روستای سیستان و بلوچستان تحتتاثیر زلزله قرار گرفت
-
اولویت همه شرکتهای صندوق ذخیره باید سودآوری و توجه به اقتصاد دانش بنیان باشد
-
اجرای طرحهای زنجیره سبز و آبی در پنج شهرستان استان خوزستان
-
اجرای طرح ویژه جمع آوری شنهای پخش شده در معابر شمال تهران
-
تشکیل" قرارگاه ویژه تامین مسکن معلم" در صندوق ذخیره فرهنگیان
-
همه چیز درباره خرید چمن مصنوعی که باید بدانید
-
قرارداد ساخت ۷۰۰ واحدی خوابگاه متاهلی دانشگاه مازندارن منعقد شد