گروه نفت و انرژی - گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی روزبه‌روز بیشتر زندگی بشر را تهدید می‌کنند و دولت‌ها باید برای تامین انرژی به سراغ روش‌هایی بروند که کربن بیشتری وارد جو نشود. یکی از این راه‌ها، جایگزینی سوخت‌های فسیلی با انرژی تجدیدپذیر است، اما در میان یک سوال مهم وجود دارد: آیا کشورها می‌توانند برای تامین انرژی موردنیازشان تنها به منابع تجدیدپذیر و این نوع انرژی اکتفا کنند؟. در حال حاضر کشورها برای تامین انرژی موردنیازشان به سراغ منابع مختلفی از زغال‌سنگ گرفته تا انرژی بادی می‌روند. بنابراین انرژی بسیاری از خانه‌ها در جهان، از ترکیبی از منابع مختلف بدست می‌آید، اما آیا روزی می‌رسد که بتوانیم تمام انرژی موردنیاز از منابع تجدیدپذیر بدست آوریم؟.
به گزارش اقتصادسرآمد، گرمایش جهانی و تجربه دمای بسیار بالا در برخی کشورها و مواردی مانند ذوب شدن یخ‌های قطبی و رکوردشکنی دما در قاره جنوبگان، باعث شده کشورها توجه بیشتری به کاهش تولید کربن داشته باشند. دولت‌ها برنامه‌های مختلفی را برای سال‌های آینده دنبال می‌کنند. برای مثال دولت آمریکا با ریاست جمهوری جو بایدن می‌خواهد تا سال ۲۰۳۰، ۳۰ گیگاوات انرژی از طریق نیروگاه‌های بادی تولید کند. کره جنوبی می‌خواهد با سرمایه‌گذاری ۴۳ میلیارد دلاری بزرگترین نیروگاه بادی دریایی دنیا را بسازد و سنگاپور هم یکی از بزرگترین مزارع خورشیدی را روی آب راه‌اندازی می‌کند.
از موفقیت‌های کشورها هم می‌توان به تامین ۹۷ درصدی برق مصرفی سال ۲۰۲۰ در اسکاتلند از طریق منابع پاک و همچنین پیشی گرفتن تولید برق سال ۲۰۲۰ توسط انرژی‌های تجدیدپذیر از سوخت‌های فسیلی در اروپا اشاره کرد. اتحادیه اروپا همچنین می‌خواهد تولید گازهای گلخانه‌ای را تا سال ۲۰۳۰، تا ۵۵ درصد کاهش دهد. بریتانیا هم سال گذشته میلادی برای اولین بار توانست نیمی از برق موردنیاز روزانه‌اش را توسط باد تامین کند. در این میان مهندسان هم بیکار نبوده‌اند با طرح‌های جدید به دنبال بهینه‌سازی هرچه بیشتر استفاده از انرژی تجدیدپذیر هستند. برای مثال می‌توان به مهندسان دانمارکی اشاره کرد که با طراحی جدید پره توربین، می‌خواهند هزینه انرژی بادی را کاهش دهند. 
تاثیرانرژی پاک بر طبیعت «صفر» نیست!
محمدمهدی صدیقی، کارشناس حوزه انرژی درباره ماهیت انرژی‌های تجدیدپذیر گفت: به نظر می‌رسد استفاده از عبارت تجدیدپذیر به عنوان روشی برای تولید انرژی، به نوعی دور زدن مفهوم پاک بودن است؛ چراکه تمام فعالیت‌های انسانی، از جمله کشاورزی و تولید انرژی از جهات مختلف تأثیری خالص بر طبیعت می‌گذارند که این تأثیر هیچ گاه کاملاً صفر نخواهد شد ولی باید تلاش کنیم مجموع این تأثیرات را تا حد ممکن کاهش دهیم.
وی با اشاره به اینکه کلمه پاک درباره انرژی یک مفهوم نسبی است، ادامه داد: به طور مثال در کشور افغانستان که مصرف هیزم که دی اکسیدکربن بیشتر و انرژی کمتری تولید می‌کند رایج‌تر است، استفاده از نفت، به دلیل عدم آسیب به جنگل‌ها، نسبت به هیزم پاک‌تر محسوب می‌شود. به همین ترتیب استفاده از گاز نسبت به نفت آلایندگی کمتری دارد و پاک‌تر است.
تجدیدپذیر بودن برای انرژی لزوماً معادل پاک بودن نیست
به گفته صدیقی تجدیدپذیر بودن برای انرژی لزوماً معادل پاک بودن نیست. اساساً منابع مختلف انرژی را می‌توان با دو معیار چگالی (فشردگی) و منظم بودن مورد بررسی و قضاوت قرار داد. به این ترتیب هر چه یک انرژی فشرده‌تر و منظم‌تر باشد از نظر تولید انرژی و سرمایه‌گذاری و حتی از نظر محیط زیستی بهتر است.
این کارشناس انرژی افزود: هر چه یک منبع تولید انرژی فشرده‌تر باشد در مساحت کمتری از محیط زیست و با مصرف مواد و حجم تأسیسات کمتری انرژی بیشتری را در اختیار ما قرار می‌دهد. به طور مثال نفت نسبت به ذغال‌سنگ فشرده‌تر بوده و ارزش انرژی بیشتری دارد.
صدیقی تصریح کرد: در حقیقت، بدون یارانه‌های سرشار دولتی، هیچ انگیزه و سود اقتصادی برای بهره‌برداری از این انرژی‌ها وجود نخواهد داشت. درباره انرژی بادی نیز با وجود مساحت زیادی که از طبیعت اشغال می‌کند میزان تولید انرژی و پایداری آن رقم چندانی نیست.
در مورد امکان حل مشکلات انرژی تجدیدپذیر با فناوری‌های جدید ذخیره‌سازی انرژی (باتری) باید گفت: نیروگاه آیون پا در کالیفرنیای آمریکا به عنوان پیشرفته‌ترین و بزرگترین نیروگاه خورشیدی جهان، علی‌رغم استفاده از بهینه‌ترین روش استخراج انرژی آفتاب (خورشیدی متمرکز) و بهینه‌ترین روش ذخیره انرژی (نمک مذاب)، ۴ هزار هکتار فضا از محیط زیست بکر را اشغال کرده است اما تنها به اندازه یک نیروگاه گازی متوسط یعنی ۳۹۰ مگاوات برق تولید می‌کند.
با این وجود آهنگ کاهش آلایندگی تولید برق در این ایالت در آن سال‌ها از کل آمریکا کمتر شد. قیمت برق نیز به دلیل هزینه‌هایی که نامنظم بودن شبکه دارد، افزایش نسبتاً زیادی داشت. در عمل، تنها منبعی که می‌تواند نامنظمی انرژی‌های بادی و خورشیدی در شبکه برق را جبران کند، منبعی از سوخت فسیلی است. علت اینکه آلمان به عنوان پایتخت انرژی‌های تجدیدپذیر دنیا وابستگی روزافزونی به ذغال‌سنگ خود و گاز روسیه و آمریکا دارد جبران همین نامنظم بودن است. بر خلاف تصور عمومی، بررسی‌های کلان آماری نشان می‌دهد که هیچ ارتباط حائز اهمیتی بین افزایش سهم منابع انرژی تجدیدپذیر و کاهش استفاده از انرژی فسیلی در کشورها وجود ندارد. علت این امر غیرقابل اتکا بودن انرژی‌های تجدیدپذیر در شبکه برق است.