بررسی درآمدهای نفت ۱۰۰ دلاری اعراب خلیج فارس
آخرین موج عظیم ثروت نفت در خلیج فارس
گروه بین الملل - بهبود اقتصاد جهانی بعد از کرونا و حمله روسیه به اوکراین، قیمت نفت را بالا برده و باعث انتقال خیره کننده ثروت از مصرف کنندگان جهانی به کشورهای صادرکننده سوخت شده است. از ژانویه تا ژوئن، قیمت هر بشکه نفت خام برنت از ۸۰ دلار به بیش از ۱۲۰ دلار افزایش یافت. صندوق بینالمللی پول تخمین میزند که صادرکنندگان انرژی در خاورمیانه و آسیای مرکزی امسال ۳۲۰ میلیارد دلار بیشتر از پیشبینیها، درآمد نفتی خواهند داشت که تقریبا معادل ۷ درصد از مجموع تولید ناخالص داخلی آنها میشود. طی پنج سال آینده، تجمیع مازاد تجاری آنها شاید به ۱.۴ تریلیون دلار برسد.
به گزارش اقتصادسرآمد،اکونومیست نوشت: در گوشه شمال غربی عربستان سعودی، نه چندان دور از دهانه خلیج عقبه، تکهای از بیابان عمدتاً برهنه، قرار است محل شکلگیری شهر نئوم باشد. این شهر قرار است گامی جسورانه به سمت آینده باشد و نمایشی از تلاش سعودی برای تنوع بخشیدن به اقتصاد و دوری از نفت است. صحبت از رباتهایی است که کار پست را انجام میدهند، و همچنین سواحل پوشیده از سنگ مرمر خرد شده و ناوگان هواپیماهای بدون سرنشین است که یک ماه مصنوعی را تشکیل میدهند. یکی از جدیدترین آرزوها، ساخت طولانیترین ساختمانهای جهان، چیزی مانند آسمانخراشهای خوابیده است، این اکوسیستمهای مستقل تا بیش از ۱۰۰ مایل کشیده میشوند. برآوردها حاکی از آن است که ساخت این شهر ممکن است ۵۰۰ میلیارد دلار هزینه داشته باشد.
در ادامه این مطلب آمده است: هنگامی که از این رویا برای اولین بار در سال ۲۰۱۷ رونمایی شد، تامین مالی آن تقریبا غیرممکن به نظر میرسید. اکنون سیل پولهای نفتی ممکن است به عربستان سعودی اجازه دهد تا اوضاع را به حالت عادی دربیاورد. بهبود اقتصاد جهانی بعد از کرونا و حمله روسیه به اوکراین، قیمت نفت را بالا برده و باعث انتقال خیره کننده ثروت از مصرف کنندگان جهانی به کشورهای صادرکننده سوخت شده است. از ژانویه تا ژوئن، قیمت هر بشکه نفت خام برنت از ۸۰ دلار به بیش از ۱۲۰ دلار افزایش یافت. صندوق بینالمللی پول تخمین میزند که صادرکنندگان انرژی در خاورمیانه و آسیای مرکزی امسال ۳۲۰ میلیارد دلار بیشتر از پیشبینیها، درآمد نفتی خواهند داشت که تقریبا معادل ۷ درصد از مجموع تولید ناخالص داخلی آنها میشود. طی پنج سال آینده، تجمیع مازاد تجاری آنها شاید به ۱.۴ تریلیون دلار برسد.
با این وجود، مردم کشورهای حوزه خلیج فارس احساس فشار میکنند. امارات یارانه سوخت خود را در سال ۲۰۱۵ حذف کرد و قیمت بنزین از ژانویه تا ژوئیه ۷۹ درصد افزایش یافت، دولت یک بار دیگر هم این قیمت را افزایش داد و به ۴.۵۲ درهم (۱.۲۳ دلار) در هر لیتر رسید. این از نظر استانداردهای جهانی بد نیست، اما برای یک دولت نفتی ثروتمند بسیار گران است - رانندگان در عربستان سعودی نصف این قیمت را پرداخت میکنند. در ماه ژوئیه، امارات اعلام کرد که بودجه رفاهی برای شهروندان فقیر را تقریبا دو برابر، از ۲.۷ میلیارد درهم به ۵ میلیارد، خواهد کرد. خانوادههای واجد شرایط برای مسکن و تحصیل کمک هزینه دریافت خواهند کرد، به علاوه کمک هزینهای برای جبران هزینههای بالاتر غذا و انرژی پرداخت خواهد شد.
امارات متحده عربی با داشتن تنها ۱ میلیون شهروند، که ۱۰ درصد از کل جمعیت را تشکیل میدهد، میتواند اندکی ولخرجی کند. جلب رضایت شهروندان یک چالش بزرگتر در عربستان سعودی خواهد بود، جایی که دو سوم از جمعیت ۳۵ میلیونی آن شهروند هستند. دولت عربستان سعودی از رونق نفت گذشته برای ایجاد شغل و دستمزدهای بالاتر در بخش دولتی استفاده کرد. انجام این کار در حال حاضر مغایر با چشم انداز ۲۰۳۰، برنامهای برای تنوع اقتصادی با هدف دور کردن پادشاهی از نفت است. شرکتها قبلاً در مورد سخت بودن حفظ استعدادها غر میزنند. بسیاری از جوانان سعودی کار بخش خصوصی را سرگرمی تا زمان رسیدن به شغل دولتی میدانند.
ثروت نفتی راههای دیگری را برای محافظت از شهروندان در برابر فشارهای اقتصادی ایجاد میکند. در سال ۲۰۱۶، کشورهای حاشیه خلیج فارس با وضع مالیات بر ارزش افزوده ۵ درصدی موافقت کردند و از آن زمان تاکنون چهار کشور این کار را انجام داده اند (کویت و قطر عقب ماندهها هستند). عربستان سعودی بسیار فراتر رفته است. در سال ۲۰۲۰ مالیات بر ارزش افزوده را سه برابر و ۱۵ درصد کرد، به این امید که اثرات مالی ناشی از بیماری همه گیر و قیمت پایین نفت را جبران کند. ناصر سعیدی، اقتصاددان لبنانی که یک شرکت مشاوره در دبی را اداره میکند، میگوید: «اکنون ابزار سیاستی دارید که قبلاً نداشتید. به جای افزایش هزینه یا استخدام، میتوانید مالیات بر ارزش افزوده را کاهش دهید».
رقابت با چنین نگرانیهایی نیازمند تفکر بلندمدت، فراتر از رونق و در نهایت فراتر از نفت است. در دفتر صندوق ثروت دولتی بحرین، چنین افکاری نگران کننده است. یکی از مدیران اجرایی میگوید: «البته همه ما از بالا بودن قیمت نفت خوشحالیم، اما باید تمرکز روی اقتصاد غیرنفتی باقی بماند. عمل به آن کار آسانی نیست. برخی از مدیران دارایی حاکمیتی در خلیج فارس میگویند که وظایف آنها تقریباً متناقض شده است. آنها به دنبال حفظ ثروت نفتی برای نسلهای آینده هستند، اما به طور فزایندهای از آنها خواسته میشود که سرمایهشان را برای تقویت رشد غیرنفتی به کار گیرند، مشاغلی که خطرات زیادی را به همراه دارند.
محاسبات ریسک در کشورهای حاشیه خلیج فارس همیشه خوب انجام نمیشود. منطقه مملو از پروژههای بزرگ شکست خورده از رونق قبلی است. منطقه مالی درخشان عربستان سعودی که برای رقابت با دبی طراحی شده بود، با تاخیر و گرانی مواجه شد و هنگامی که در نهایت به پایان رسید، خالی ماند: بانکها دلیلی برای فعالیت نمیدیدند. امارات میلیاردها دلار برای ایجاد جزایر مصنوعی به شکل نقشه جهان هزینه کرد. بیش از یک دهه بعد، مجمع الجزایر متروک است. برنامههای جاه طلبانه امارات متحده عربی برای تبدیل شدن به یک مرکز تولید نیمه هادی و مرکزی برای گردشگری سلامت نیز به همین ترتیب ناکام مانده است.شاید این آخرین فرصت باشد. در کشورهای فقیر و کشورهای ثروتمند، درد ناشی از افزایش هزینههای انرژی، فوریت جدیدی به تلاشها برای کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی میدهد. آقای السلیم، سرمایهگذار کویتی، میگوید: «نوعی حس رسیدن به «آخرین روزهای درآمدهای بالا» وجود دارد. به وضعیت اروپا نگاه کنید، فکر نمیکنم آنها بخواهند در سالهای آینده هم تا این حد آسیبپذیر باشند». سوال اینکه آیا خلیج فارس این خطر را میپذیرد؟
به گزارش اقتصادسرآمد،اکونومیست نوشت: در گوشه شمال غربی عربستان سعودی، نه چندان دور از دهانه خلیج عقبه، تکهای از بیابان عمدتاً برهنه، قرار است محل شکلگیری شهر نئوم باشد. این شهر قرار است گامی جسورانه به سمت آینده باشد و نمایشی از تلاش سعودی برای تنوع بخشیدن به اقتصاد و دوری از نفت است. صحبت از رباتهایی است که کار پست را انجام میدهند، و همچنین سواحل پوشیده از سنگ مرمر خرد شده و ناوگان هواپیماهای بدون سرنشین است که یک ماه مصنوعی را تشکیل میدهند. یکی از جدیدترین آرزوها، ساخت طولانیترین ساختمانهای جهان، چیزی مانند آسمانخراشهای خوابیده است، این اکوسیستمهای مستقل تا بیش از ۱۰۰ مایل کشیده میشوند. برآوردها حاکی از آن است که ساخت این شهر ممکن است ۵۰۰ میلیارد دلار هزینه داشته باشد.
در ادامه این مطلب آمده است: هنگامی که از این رویا برای اولین بار در سال ۲۰۱۷ رونمایی شد، تامین مالی آن تقریبا غیرممکن به نظر میرسید. اکنون سیل پولهای نفتی ممکن است به عربستان سعودی اجازه دهد تا اوضاع را به حالت عادی دربیاورد. بهبود اقتصاد جهانی بعد از کرونا و حمله روسیه به اوکراین، قیمت نفت را بالا برده و باعث انتقال خیره کننده ثروت از مصرف کنندگان جهانی به کشورهای صادرکننده سوخت شده است. از ژانویه تا ژوئن، قیمت هر بشکه نفت خام برنت از ۸۰ دلار به بیش از ۱۲۰ دلار افزایش یافت. صندوق بینالمللی پول تخمین میزند که صادرکنندگان انرژی در خاورمیانه و آسیای مرکزی امسال ۳۲۰ میلیارد دلار بیشتر از پیشبینیها، درآمد نفتی خواهند داشت که تقریبا معادل ۷ درصد از مجموع تولید ناخالص داخلی آنها میشود. طی پنج سال آینده، تجمیع مازاد تجاری آنها شاید به ۱.۴ تریلیون دلار برسد.
با این وجود، مردم کشورهای حوزه خلیج فارس احساس فشار میکنند. امارات یارانه سوخت خود را در سال ۲۰۱۵ حذف کرد و قیمت بنزین از ژانویه تا ژوئیه ۷۹ درصد افزایش یافت، دولت یک بار دیگر هم این قیمت را افزایش داد و به ۴.۵۲ درهم (۱.۲۳ دلار) در هر لیتر رسید. این از نظر استانداردهای جهانی بد نیست، اما برای یک دولت نفتی ثروتمند بسیار گران است - رانندگان در عربستان سعودی نصف این قیمت را پرداخت میکنند. در ماه ژوئیه، امارات اعلام کرد که بودجه رفاهی برای شهروندان فقیر را تقریبا دو برابر، از ۲.۷ میلیارد درهم به ۵ میلیارد، خواهد کرد. خانوادههای واجد شرایط برای مسکن و تحصیل کمک هزینه دریافت خواهند کرد، به علاوه کمک هزینهای برای جبران هزینههای بالاتر غذا و انرژی پرداخت خواهد شد.
امارات متحده عربی با داشتن تنها ۱ میلیون شهروند، که ۱۰ درصد از کل جمعیت را تشکیل میدهد، میتواند اندکی ولخرجی کند. جلب رضایت شهروندان یک چالش بزرگتر در عربستان سعودی خواهد بود، جایی که دو سوم از جمعیت ۳۵ میلیونی آن شهروند هستند. دولت عربستان سعودی از رونق نفت گذشته برای ایجاد شغل و دستمزدهای بالاتر در بخش دولتی استفاده کرد. انجام این کار در حال حاضر مغایر با چشم انداز ۲۰۳۰، برنامهای برای تنوع اقتصادی با هدف دور کردن پادشاهی از نفت است. شرکتها قبلاً در مورد سخت بودن حفظ استعدادها غر میزنند. بسیاری از جوانان سعودی کار بخش خصوصی را سرگرمی تا زمان رسیدن به شغل دولتی میدانند.
ثروت نفتی راههای دیگری را برای محافظت از شهروندان در برابر فشارهای اقتصادی ایجاد میکند. در سال ۲۰۱۶، کشورهای حاشیه خلیج فارس با وضع مالیات بر ارزش افزوده ۵ درصدی موافقت کردند و از آن زمان تاکنون چهار کشور این کار را انجام داده اند (کویت و قطر عقب ماندهها هستند). عربستان سعودی بسیار فراتر رفته است. در سال ۲۰۲۰ مالیات بر ارزش افزوده را سه برابر و ۱۵ درصد کرد، به این امید که اثرات مالی ناشی از بیماری همه گیر و قیمت پایین نفت را جبران کند. ناصر سعیدی، اقتصاددان لبنانی که یک شرکت مشاوره در دبی را اداره میکند، میگوید: «اکنون ابزار سیاستی دارید که قبلاً نداشتید. به جای افزایش هزینه یا استخدام، میتوانید مالیات بر ارزش افزوده را کاهش دهید».
رقابت با چنین نگرانیهایی نیازمند تفکر بلندمدت، فراتر از رونق و در نهایت فراتر از نفت است. در دفتر صندوق ثروت دولتی بحرین، چنین افکاری نگران کننده است. یکی از مدیران اجرایی میگوید: «البته همه ما از بالا بودن قیمت نفت خوشحالیم، اما باید تمرکز روی اقتصاد غیرنفتی باقی بماند. عمل به آن کار آسانی نیست. برخی از مدیران دارایی حاکمیتی در خلیج فارس میگویند که وظایف آنها تقریباً متناقض شده است. آنها به دنبال حفظ ثروت نفتی برای نسلهای آینده هستند، اما به طور فزایندهای از آنها خواسته میشود که سرمایهشان را برای تقویت رشد غیرنفتی به کار گیرند، مشاغلی که خطرات زیادی را به همراه دارند.
محاسبات ریسک در کشورهای حاشیه خلیج فارس همیشه خوب انجام نمیشود. منطقه مملو از پروژههای بزرگ شکست خورده از رونق قبلی است. منطقه مالی درخشان عربستان سعودی که برای رقابت با دبی طراحی شده بود، با تاخیر و گرانی مواجه شد و هنگامی که در نهایت به پایان رسید، خالی ماند: بانکها دلیلی برای فعالیت نمیدیدند. امارات میلیاردها دلار برای ایجاد جزایر مصنوعی به شکل نقشه جهان هزینه کرد. بیش از یک دهه بعد، مجمع الجزایر متروک است. برنامههای جاه طلبانه امارات متحده عربی برای تبدیل شدن به یک مرکز تولید نیمه هادی و مرکزی برای گردشگری سلامت نیز به همین ترتیب ناکام مانده است.شاید این آخرین فرصت باشد. در کشورهای فقیر و کشورهای ثروتمند، درد ناشی از افزایش هزینههای انرژی، فوریت جدیدی به تلاشها برای کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی میدهد. آقای السلیم، سرمایهگذار کویتی، میگوید: «نوعی حس رسیدن به «آخرین روزهای درآمدهای بالا» وجود دارد. به وضعیت اروپا نگاه کنید، فکر نمیکنم آنها بخواهند در سالهای آینده هم تا این حد آسیبپذیر باشند». سوال اینکه آیا خلیج فارس این خطر را میپذیرد؟
ارسال دیدگاه
عناوین این صفحه
-
«نداجا» قایقهای مهاجم به کشتی ایرانی در دریای سرخ را متواری کرد
-
آخرین موج عظیم ثروت نفت در خلیج فارس
-
مجلس و دولت برنامه درازمدتی برای عدالت آموزشی ندارند
-
شاهد رونمایی از دستاوردهای جدید فضایی خواهیم بود
-
در ارفاق های قانونی به محکومان افراط و تفریط صورت نگیرد
-
«سایه» در هندسه زمان هوشنگ ابتهاج، قلب تپنده غزل خاموش شد
-
کمیسیون امنیت ملی مجلس مذاکرات اخیر هسته ای را بررسی می کند
-
صنایع دفاعی قادر به تامین نیازمندیهای راهبردی و زیرساختی کشور است
-
نخجوان از طریق ایران به باکو متصل میشود
-
«تصادف» از پروندههای پرتعداد دستگاه قضا است
-
میزان افزایش حقوق بازنشستگان هفته آینده مشخص میشود
-
سهم زمین ۴ میلیون مسکن تا پایان شهریور تعیین تکلیف میشود
اخبار روز
-
نشست هماندیشی مدیران کل حوزه وزارتی وزارتخانهها با حضور وزیر اقتصاد
-
موزه شهرداری تهران راه اندازی می شود
-
بازدید مدیرعامل شرکت نفت فلات قاره ایران از مجتمع دریایی سلمان
-
آخرین رایزنی گزینه های کابینه دولت چهاردهم اعلام شد
-
پیام تبریک اتحادیه انجمن های اسلامی صنعت آب و برق به دکتر پزشکیان
-
تکمیل ساخت هزار مدرسه جایگزین کانکسی در مناطق محروم کشور تا مهر ماه با مشارکت بنیاد برکت
-
مشارکت بنیاد برکت در تولید ۱۰ هزار پایند الکترونیکی
-
اظهارات رئیس روسنفت درباره تاثیر مازاد تولید بر تلاشهای اوپک پلاس
-
عصری با رضا عبدالهی در ویژه برنامه «سیب نقره ای»
-
امضای تفاهم نامه همکاری میان بانک سرمایه و هلدینگ پتروفرهنگ
-
مهدی بیرانوند برگزیده دوره دکتری روزنامهنگاری و رسانه دانشگاه هارویست آماریلو تگزاس آمریکا شد
-
حضور بنیاد برکت در سی یکمین نمایشگاه بین المللی مواد غذایی ایران
-
نیم نگاهی به انتخابات چهاردهم ریاست جمهوری
-
در محل نمایشگاه بین المللی کتاب تهران صورت گرفت؛
-
پرداخت تسهیلات قرضالحسنه به کسب و کارهای آسیبدیده
-
یک سر و گردن بالاتر از همه
-
آشنایی با کفپوش عایق برق فشار قوی
-
«معلم خصوصی ارزان و آنلاین برای شب امتحان» با یک تلفن!
-
تقدیرشرکت آب و نیرو از قهرمانان ورزشی شهرستان گتوند در مسابقات جهانی
-
راه اندازی کارگاه تولید شمش آلومینیوم از ضایعات